قلعه الموت قزوین؛ یادگار دلواریهای حسن صباح
قلعه الموت از جاهای دیدنی قزوین و یکی از مهمترین قلعه های تاریخی ایران است که مکانی ایدهآل برای علاقهمندان به تاریخ و باستانشناسی است. این قلعه در قرن پنجم مقر حسن صباح، بنیانگذار حکومت اسماعیلیان بود که بهدلیل فعالیتهای نظامی او شهرت زیادی پیدا کرد. قلعه الموت همچنین در لیست زیباترین و دیدنیترین قلعهها و دژهای ایران به شمار میرود و به دلیل موقعیت استراتژیک خود بارها باعث پیروزیهای متعدد صباح دلوار گردید. اینجا جایی است که باید رفت تا با تاریخ دلواریهای حسن صباح و شاهکار معماری قلعه آشنا شد و از نزدیک تاریخ را لمس کرد. قلعه الموت که بر بلندای کوهی خودنمایی میکند یکی از جاذبههایی است که در سفر به قزوین باید از آن دیدن داشته باشید. شما هم میتوانید با شرکت در تور قزوین علاالدین تراول فرصت بازدید از این جاذبه و سایر جاذبههای قزوین را داشته باشید. اطلاعات تورهای داخلی علاالدین تراول را میتوانید در صفحه رزرو آنلاین تورهای ایرانگردی وبسایت مطالعه کنید یا برای راهنمایی، مشاوره و برنامهریزی با کارشناسان مجرب ما تماس بگیرید.
قلعه الموت نهتنها یک جاذبه تاریخی است، بلکه طبیعت زیبایی هم دارد که میتواند برای هر گردشگری جذاب باشد. اگر شما هم مایلید از این مکان تاریخی در ارتفاعات خوش آب و هوای استان قزوین و در مجاورت دریاچه اوان دیدن کنید، در این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات مفیدی در اختیارتان قرار دهیم.
حسن صباح وقتی از دربار ملکشاه سلجوقی طرد شد، برای فراگیری اصول مذهب اسماعیلیه به مصر رفت. او پس از بازگشت به ایران، سراسر کشور را زیر پا گذاشت تا محل مناسبی برای فعالیتهایش پیدا کند که در نهایت منطقه الموت را انتخاب کرد. میگویند وقتی حسن صباح این قلعه را تصرف کرد و بهای آن را به مبلغ سه هزار دینار طلا به حاکم راندهشدهاش پرداخت کرد. با تلاشهای حسن صباح کتابخانه مهمی هم در قلعه الموت ایجاد شد. تاسیس این کتابخانه از اقدامات شایان توجه و مهم اسماعیلیان بود و از این روست که میگویند اسماعیلیان الموت سهم بارزی در باروری تمدن ایران داشتهاند.
هلاکوخان مغول در سال ۶۵۴ هجری قمری، این قلعه را تصرف کرد و متعاقبا با آتش زدن کتابخانه آن، این دژ مستحکم را از رونق انداخت و به تبعیدگاه تبدیل کرد. بعدها عدهای از پیروان اسماعیلیه توانستند مجددا قلعه را تصرف کنند که البته زیاد دوام نیاوردند. در عصر صفویه این قلعه به زندان حکومتی تبدیل شد. در زمان قاجار بخش زیادی از قلعه الموت تخریب شد و از آجرهای آن برای ساختوساز استفاده شد. حفاری برای پیدا کردن گنج، حوادث طبیعی و غیرطبیعی متعدد دست به دست هم دادند تا آثار باقیمانده از این قلعه بسیار کم باشد. جالب است بدانید که باستانشناسان قبلا فکر میکردند که اینجا فقط یک زندان بوده است؛ اما بهتدریج نشانههایی از زندگی افراد سرشناس و عالیرتبه جامعه در این مکان پیدا شد. به باور کارشناسان، وجود بناهای ارزشمند با کاشیکاریهای تزئینی در این محل احتمالا مربوط به آرامگاه حسن صباح است و پیروان او سعی داشتند آن را بازسازی کنند. قلعه الموت در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
قلعه الموت از دو قلعه بالا و پایین تشکیل شده است که دیوارهای آن متناسب با وضعیت و شکل صخرهها ساخته شدهاند و به همین دلیل عرض آنها در بخشهای مختلف، متفاوت است. این قلعه شکلی شبیه شتر خوابیده دارد و طول آن حدود ۱۲۰ متر و عرض آن بین ۱۰ تا ۳۵ متر است. از مصالح به کار رفته در این محل میتوان به سنگ، آجر، کاشی، کلافهای چوبی، ملاط گچ، و تنپوشههای سفالی اشاره کرد.
از چهار برج قلعه، سه برج آن در ضلعهای شرقی، شمالی و جنوبی همچنان پابرجا هستند و تنها ورودی قلعه در انتهای گوشه شمال شرقی و اندکی پایینتر از برج شرقی است. در این محل، تونلی در میان سنگها کنده شده است که ۶ متر طول و 2 متر عرض و ارتفاع دارد. گردشگران با عبور از این تونل برج جنوبی قلعه و دیوار جنوب غربی را میتوانند ببینند. در سمت جنوب، اتاقی که احتمالا برای نگهبانی بوده، در دل صخره کنده شده است. دو اتاق هم در بخش شمال غربی قلعه وجود دارد که چاله آب کوچکی در یکی از آنها دیده میشود.
در شرق قلعه، سکونتگاهی برای اقامت نگهبانان قلعه و خانوادهشان بوده است. علاوه بر آن، چند آخور دستکند برای حیوانات، سه آبانبار کوچک و تعدادی هم اتاق در بخش شرقی قلعه الموت بوده که تقریبا ویران شدهاند. آبانبارهای کنده شده در دل این قلعه از جالبترین آبانبارهای ایران به شمار میروند. در دامنه جنوبی کوه، خندقی با عرض دو متر و طول ۵۰ متر کنده و با آبی پر میشد که از داخل قلعه میآمد تا اینکه هیچ راه نفوذی به قلعه الموت وجود نداشته باشد. پلههای سنگی در مسیر ورودی قلعه، در دوره قاجار تعبیه شد و تا قبل از آن، از قاطر برای طی این مسیر استفاده میکردند. از دیگر بخشهای جالب قلعه، درخت تاک کهنسالی است که میگویند خود حسن صباح آن را کاشته است. قبرستانی قدیمی موسوم به «اسبه کله چال» هم در قسمت غرب قلعه وجود دارد؛ بقایای چند کوره آجرپزی هم در تپه مجاور آن دیده میشود.
با توجه به قرارگیری قلعه الموت در ارتفاع بالا و چشمانداز زیبای اطراف آن، گردشگران به عکاسی مشغول میشوند و در مناطقی که نمای بهتری دارد، بهنوبت عکس میگیرند. از بلندای قلعه الموت میشود دشت وسیع گازرخان، رودخانه اندج و دره الموت را تماشا کرد. از آنجا که بازدیدکنندگان سختی بسیاری را برای بالا آمدن از کوه متحمل میشوند، علاوه بر استراحت در جاهای مختلف قلعه، از هوای پاک و منظرههای اطراف هم نهایت لذت را میبرند.
با توجه به کوهستانی و سردسیر بودن منطقه الموت، گردشگران ترجیحا اواخر بهار و اوایل تابستان را برای سفر به این منطقه انتخاب میکنند. طبیعت منطقه در این فصول سبزپوش و زیبایی آن دوچندان میشود.
با توجه به اینکه باید مسیری طولانی و دشوار را تا بالای قلعه الموت طی کنید، بهتر است کفش مناسب پیادهروی و کوهپیمایی، ضدآفتاب، عینک آفتابی، کلاه، آب، لباس گرم و خوراکی همراه داشته باشید. اگر احتمال بارش باران وجود دارد، بارانی و چتر را هم به موارد ذکرشده اضافه کنید.
اگر به منطقه الموت سفر کردید، علاوه بر قلعه الموت، سری هم به جاذبههای اطراف آن همچون دریاچه اوان بزنید که بسیار دیدنی است. این دریاچه در فاصله ۷۵ کیلومتری شهر قزوین واقع شده که بهدلیل نزدیک بودن به قلعه میتواند اولین گزینه شما پس از بازدید از قلعه الموت باشد. بیشتر گردشگرانی که به این منطقه میروند، در کنار دریاچه اوان چادر میزنند و اقامتی بهیادماندنی را تجربه میکنند. روستای زیبای اوان هم جذابیتهای خود را دارد؛ بهویژه اینکه منطقه نمونه گردشگری محسوب شده و دارای اقامتگاههای بومگردی زیبایی است.
قلعه الموت بر فراز صخرهای بلند با ارتفاع ۲,۱۶۳ متر از سطح دریا و در شمال شرقی روستای گازرخان قرار دارد و برای دسترسی به آن مسیری پرپیچوخم پیش رو قرار دارد که بیش از یک ساعت طول میکشد؛ علاوه بر آن، باید از پلههای مسیر این صخره صعبالعبور بالا بروید تا بعد از حدود ۴۵ دقیقه کوهپیمایی بتوانید از این قلعه تاریخی بازدید کنید.
ورودی قلعه الموت: قلعه الموت از هر چهار طرف مشرف به پرتگاه است و به خاطر ساختار دفاعیاش، تنها ورودی آن در انتهای ضلع شمال شرقی قرار دارد. در آن روزگار با حفر خندق و ساخت برج دیدهبانی از قلعه محافظت میکردند.
آدرس قلعه الموت: استان قزوین، معلم کلایه، شمال شرق روستای گازرخان
فاصله قلعه الموت تا تهران و قزوین: فاصله قلعه الموت تا شهر تهران حدود ۲۴۰ کیلومتر و تا قزوین 105 کیلومتر است.
اگر میخواهید سحرآمیز بودن قلعه الموت را درک کنید باید از پلههای الموت بالا بروید و سختی راه را بپذیرید. برای تماشای دیدنیهای قزوین با رزرو تور قزوین - الموت علاالدین تراول که مجری انواع تورهای طبیعتگردی و تورهای ایرانگردی است، همراه شوید تا سفر به قزوین و زیباییهایش را با راهنمایان حرفهای ما تجربه کنید. برای این که لذتی دو چندان از این سفر ببرید علاالدین تراول با ارائه کلیه خدمات گردشگری از رزرو آنلاین هتل های ایران، رزرو ترانسفر، امکان شرکت در تورهای مختلف داخلی و خارجی، خرید بلیط هواپیما به اقصی نقاط ایران و جهان به صورت حضوری و غیرحضوری در کنار شما است. میتوانید با مراجعه به وبسایت در چند دقیقه با چند کلیک برنامه سفری شاد را بچینید یا با شماره ۰۲۱۷۴۴۹۵ تماس بگیرید تا کارشناسان علاالدین تراول در هر زمینهای راهنما و مشاور شما باشند.