سرزمینی که اکنون آن را با نام ایران می‌شناسیم، در طول تاریخ نام‌های زیادی داشته است، شاید نام پرشیا و ایران را از گذشته‌ها شنیده باشید اما جالب است بدانید آریایی‌ها سرزمین خود را ایریو دئینگهونام یا ایریوشَیُنِم می‌نامیدند که به معنای مسکن آریایی‌ها بود، بعدها با به وجود آمدن حکومت به میهنشان ایریانو خْشَثْرُ به معنای پادشاهی ایرانیان نامیدند که بعدها به اِئران شَتْر یا ایران شهر تغییر یافت. ایران، کوتاه شده همین نام است. ایرانیان هزاران سال سرزمین خود را ایران می‌دانستند اما اروپایی‌ها تا سیصد سال پیش هرگز این نام را به کار نبردند و در به جای آن از واژه پرشیا استفاده میکردند. رضاشاه پهلوی کسی بود که تصمیم گرفت نام رسمی کشورمان را به ایران تغییر دهد. هدف او از این کار اعمال قدرت بر سراسر کشور بود، کشوری با تنوع قومی و فرهنگی بالا. دولت رضاشاه در سال ۱۳۱۳ شمسی به دولت‌های خارجی اعلام کرد که از این پس فقط از نام «ایران» (Iran) در اشاره به این کشور استفاده شود. در ۱ فروردین ۱۳۱۴ طبق بخشنامه وزارت امور خارجه نام کشور در مکاتبات رسمی از پرس و پرشیا به ایران تبدیل شد.
یافته‌های باستان‌شناسی دوران حضور انواع انسان‌ها در جغرافیای فعلی ایران را به دوران دیرینه سنگی می‌رساند. در دوره میان سنگی نیز انسان‌های نئاندرتال در محدوده زاگرس زندگی میکردند. 40 هزار سال پیش انسان‌های خردمند وارد ایران شدند، انسان‌هایی که در این دوره (نوسنگی) توان ساخت ابزارهایی به شکل تیغه و ریزتیغه را داشتند و آثار آنها در مرودشت، کرمانشاه، خرم آباد، گلپایگان، هفشجان، کاشان یافت شده است. آثاری از دوره بعدی که فراپارینه سنگی (فرهنگ زرزی) نام داشت، در شمال البرز و محدوده غربی زاگرس به دست آمده است. پیش از دوران مادها تمدن‌های بسیار درخشان و بزرگی در ایران وجود داشته‌اند که ما اغلب آنها را نادیده می‌انگاریم. شهر سوخته (با قدیمی‌ترین انیمیشن دنیا، اولین جراحی مغز دنیا در 4800 سال پیش، نخستین چشم مصنوعی جهان، 12 نوع بافت گوناگون پارچه) از جمله دلایلی است که شهر سوخته که در زمان خود شهری بسیار آباد و پیشرفته به شمار می‌آمده را به شهرت جهانی رسانده است. تمدن تپه سیلک در حدود 5500 سال پیش از تاریخ از دیگر تمدن های ماقبل تاریخی ایران به شمار می‌آید که در حقیقت نیایشگاهی به شکل زیگورات بوده و در لایه‌های اول آن، کوره‌های ذوب فلزات، نشانه‌های پرورش حیوانات اهلی، دوک های ریسندگی و بافندگی زیادی پیدا شده و در دوره‌های پایانی نیز پیشرفت زیادی در تمدن تپه سیلک دیده می‌شود. تمدن تپه گیان، تمدن جیرفت، تمدن اورارتو، تمدن کاسی ها و ایلامی ها نیز از پیشرفته‌ترین تمدن های جهان در عصر خود بودند. مادها در سده 17 پیش از میلاد در سرزمین مادها در غرب ایران سکنی گزیدند. شاهنشاهی مادها در زمان هوخشتره بر بزرگترین پادشاهی غرب آسیا حکومت می‌کرده و می‌توان هوخشتره را بنیانگذار اولین قدرت ایرانی نامید. دولت ماد نخستین دولت برپایه وحدت اقوام مختلف ساکن فلات ایران بود، رویدادی که می‌توان آن را بزرگترین رویداد تاریخ ایران به شمار آورد. هخامنشیان (شاید مشهورترین سلسله ایرانی) پس از شکست مادها توسط کوروش بزرگ به حکومت رسیدند و بخش بزرگی از جهان را تحت سلطه خود در آوردند. هخامنشیان را نخستین امپراتوری جهان می‌دانند که حکومتشان از 550 پیش از میلاد تا 330 پیش از میلاد به درازا کشید و از رود سند تا دانوب در اروپا و همچنین از آسیای میانه تا شمال شرقی آفریقا حکومت میکردند. تخت جمشید از بزرگترین آثار به جای مانده از هخامنشیان محسوب می‌شود. با حمله اسکندر به ایران، هخامنشیان فروپاشیدند و سلوکیان (زیر نظر سلوکوس اول از فرماندهان اسکندر) سالهای 32 تا 64 پیش از میلاد بر ایران حکمرانی کردند. اشکانیان (پارت‌ها) با گسترش نفوذ خود سلوکیان را نابود کردند. امپراتوری اشکانیان از رود فرات تا هندوکش و از کوه‌های قفقاز تا خلیج فارس گسترش یافته بود اما جنگ های متمادی با روم آن را ضعیف کرد. ساسانیان که پس از اشکانیان به روی کار آمدند، ایران را برای نخستین بار پس از هخامنشیان یکپارچه ساختند. با حمله اعراب به ایران برای سالها ایران تحت حکومت های غیر ایرانی بود. طاهریان نخستین حکومت ایرانی پس از حمله اعراب به ایران بود. نیشابور پایتخت طاهریان بود و علاوه بر آن سیستان و قسمتی از ماوراءالنهر نیز تحت حکومت آنها بود. صفاریان به رهبری یعقوب لیث صفاری با ضعف حکومت طاهریان روی کار آمدند و بخش‌هایی از ایران را تحت تصرف خود در آوردند. سامانیان دیگر دودمان ایرانی بود که خوارزم، کرمان، هیرکان، مکران، سیستان و خراسان را تصرف کردند و در سالهای 874 تا 1004 میلادی بر این سرزمین‌ها حکمرانی کردند. آل زیار و آل بویه دو سلسله کوچک ایرانی به ترتیب در میان سالهای 928 تا 1043 میلادی و 934 تا 1055 میلادی حکومت کردند.
غزنویان که دولتی با نژاد ترک بود، نخستین پایه‌های شهری را در شهر غزنین گذاشت و از همین رو به غزنویان شهرت یافت، پدر سلطان محمود غزنوی از بردگان ترکی بود که در زمان سامانیان خریداری شد تا به آن ها خدمت کند. فتوحات زیادی توسط این دودمان در هند صورت گرفت، زبان رسمی آنها فارسی بود و به شاعران پارسی زبان در این دوران اهمیت زیادی دادند. سلجوقیان که غزهای ترکمان بودند توسط طغرل بیک و با شکست سلطان مسعود غزنوی بر تخت نشست. سلجوقیان در 1307 تا 1194 میلادی حکومت کردند. خوارزمشاهیان، ایلخانیان، تیموریان نیز قبل از دوران صفویه به حکومت رسیدند. دوران صفویه که شیعه به عنوان مذهب رسمی کشور انتخاب شد از سال 1501 تا 1722 به درازا کشید. صفویان یکی از مهمترین سلسله های شاهنشاهی ایران به شمار می‌آیند چرا که یک فرمانروانی ایرانی متمرکز ایرانی پس از 900 سال توانسته بود ایران را یکپارچه تحت یک فرماندهی بیاورد. افشاریه، زندیه، قاجاریه، پهلوی از دیگر سلسله‌های پادشاهی در ایران بودند که با انقلاب اسلامی سال 1357 شمسی منقرض شدند.
اکنون ایران سرزمینی است با 1648195 کیلومتر مربع که هجدهمین کشور پهناور جهان به شمار می‌رود. پرچم ایران پس از تغییرات فراوان در طی تاریخ اکنون با سه رنگ سبز، سپید و سرخ با آرم الله در وسط شناخته می‌شود. همسایگان ایران شامل جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، ارمنستان، افغانستان، پاکستان، ترکیه و عراق است و تهران پایتخت کنونی این کشور به شمار می‌آید. جمعیت کنونی آن 82011735 میلیون نفر بوده و 31 استان دارد. زبان رسمی ایران فارسی بوده و در مجموع 75 زبان در آن رایج است که در این میان می‌توان از زبان‌های ترکی آذربایجانی، لری، کردی، ترکمی، گیلکی، مازندرانی، عربی، بلوچی، تاتی، تالشی و غیره نام برد. ایران کشوری چهار فصل محسوب شده و و از لحاظ آب و هوایی کشوری منحصر به فرد به شمار می‌آید، چرا که در هر فصلی از سال می‌توانیم آب و هواهای متعدد را در این کشور ببینیم.
اقتصاد ایران، اقتصادی متکی بر نفت بوده اما کشاورزی و مواد معدنی نیز در اقتصادش دخیلند. ایران در حال حاضر بزرگترین تولید کننده پسته، خاویار، فیروزه، زعفران، زرشک، فرش دستبافت و میوه‌های شفتی (میوه‌هایی مانند زردآلو) است و رتبه دوم تولید خرما پس از مصر را نیز دارد. بزرگترین ذخیره فلز روی در جهان مربوط به ایران است. از دیگر محصولاتی که ایران در رتبه دو تا ده تولید آنهاست می‌توان به میوه (هشتمین)، سیمان (چهارمین)، پشم (هفتمین)، مرغ (هشتمین)، نفت (ششمین) و گاز طبیعی (سومین) اشاره کرد.
در زمینه حمل و نقل، ایران پتانسیل های زیادی دارد، شبکه ریلی ایران یک شبکه بی‌نظیر با 13437 کیلومتر است. بخش اعظم این پیشرفت شبکه ریلی، حاصل تلاش‌های رضاشاه برای توسعه کشور بود. ایران دارای 2400 کیلومتر آزادراه، 23800 کیلومتر راه اصلی و 15400 کیلومتر بزرگراه است. اما به علت ایمنی پایین بسیاری از جاده‌ها، سالانه به طور متوسط 800 هزار تصادف در کشور روی می‌دهد و به همین دلیل، ایران در رتبه اول مرگبارترین حوادث جاده‌ای است.
پانزده شرکت هواپیمایی و ایرلاین داخلی در ایران وجود دارند، از جمله ایران ایر که یکی از قدیمی‌ترین ایرلاین‌های خاورمیانه محسوب می‌شود. از دیگر ایرلاین های ایران می‌توان به فرودگاه مهرآباد و امام خمینی تهران، فرودگاه هاشمی نژاد مشهد، فرودگاه شهید دستغیب شیراز، فرودگاه چابهار و فرودگاه بین المللی کیش از جمله پر رفت و آمدترین فرودگاه‌های ایران به شمار می‌روند.
به دلیل قدمت زیاد سرزمین ایران، این کشور دارای فرهنگی غنی و هنری متعالی است. اولین نقاشی کشف شده ایران در غار دوشه لرستان قرار دارد که حدود هشت تا ده هزار سال قدمت دارد. بعدها نقاشی در ایران رشد زیادی یافت و نگارگری ایرانی که برخی به اشتباه آن را مینیاتور می‌نامند متولد شد. فرش و قالی از جمله مهمترین هنرهای ایران است که به نوعی به یکی از نمادهای ایران و اصلی‌ترین سوغات کشور تبدیل شده است. موسیقی ایران نیز از جمله مهمترین جلوه‌های هنری کشور است. علاوه بر موسیقی که به عنوان موسیقی کلاسیک آن را می‌شناسیم، موسیقی محلی نیز در سراسر نقاط کشور رونق دارد.
گردشگری در ایران
گردشگری در ایران نیز پتانسیل های زیادی برای رشد و توسعه دارد، صنعتی بدون دود که این سالها توانسته توجه بسیاری از مسئولان را به سوی خود جلب کند. به همین دلیل برای رشد و توسعه گردشگری در ایران تمهیداتی نظیر لغو روادید برای اتباع بسیاری از کشورها و نزدن مهر ورود به کشور برای هرکسی که مایل باشد اندیشیده شده است. از آنجا که ارزش ملی پول ایران، به شدت کاهش یافته است و جاذبه‌های تاریخی - طبیعی زیادی در این کشور پهناور وجود دارد، گردشگران خارجی می‌توانند انگیزه بیشتری برای سفر به ایران داشته باشند.
در فهرست آثار تاریخی یونسکو ایران، جاذبه هایی نظیر تخت جمشید، چغازنبیل، میدان نقش جهان اصفهان، تخت سلیمان، بم و فضای فرهنگی آن، پاسارگاد شیراز، گنبد سلطانیه، سنگ نبشته بیستون، مجموعه آثار رهبانی ارامنه ایران (شامل قره کلیسا، کلیسای استفانوس و کلیسای زور زور)، سازه های آبی شوشتر، بازار تبریز، آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی، باغ ایرانی (شامل باغ ارم شیراز، چهل ستون اصفهان، باغ فین کاشان، باغ شازده ماهان، باغ دولت آباد یزد، باغ پهلوان پور مهریز یزد، باغ اکبریه بیرجند و باغ ایرانی پاسارگاد)، مسجد جامع اصفهان، برج گنبد قابوس، کاخ گلستان، شهر سوخته، روستای میمند در شهربابک، شهر باستانی شوش، قنات ایرانی (شامل قنات بلده فردوس، قنات قصبه گناباد، قنات ابراهیم آباد اراک، قنات اکبر آباد بم، قنات قاسم آباد بم، قنات حسن آباد مشیر، قنات باغ زارچ، قنات مزدآباد، قنات عمومی وزوان، قنات مون و قنات گوهر ریز جوپار)، شهر تاریخی یزد و چشم‌انداز باستان شناسی ساسانی منطقه فارس وجود دارند. در فهرست آثار طبیعی یونسکو ایران نیز نام دشت لوت و جنگل های هیرکانی می‌درخشد. با توجه به این فهرست، ایران در رتبه دهم جاذبه های تاریخی ثبت شده در آثار یونسکو و رتبه پنجم جاذبه های طبیعی ثبت شده در آثار یونسکو را دارد. مشهورترین شهرهایی که به مقصد توریستی تبدیل شده‌اند شامل شیراز، اصفهان، مشهد، تهران، تبریز، کرمان، کیش، قشم و چابهارند. جاهای دیدنی شیراز شامل مسجد نصیر الملک، حرم شاهچراغ، حافظیه (آرامگاه حافظ)، سعدیه (آرامگاه سعدی)، ارگ کریم خان شیراز و مجموعه وکیل است. خانه های تاریخی شیراز و موزه های شیراز نیز از دیگر جاذبه های گردشگری شیراز محسوب می‌شوند. البته آنهایی که به شیراز سفر می‌کنند احتمالا سری هم به پاسارگاد و تخت جمشید در همان نزدیکی‌ها می‌زنند. سوغات شیراز نیز شامل رنگینک، گبه، خاتم کاری و فالوده شیرازی است.این شهر، هتل های خوب و مشهوری نیز دارد، هتل بزرگ شیراز، هتل الیزه شیراز، هتل چمران و هتل آریوبرزن از جمله بهترین هتل های شیراز هستند. جاذبه های گردشگری اصفهان که بسیاری از گردشگران از آن بازدید می‌کنند شامل میدان نقش جهان، عمارت عالی قاپو، مسج شیخ لطف الله، سی و سه پل و پل خواجو، کلیسای وانک و محله جلفا، مدسه چهارباغ و خانه ملاباشی اصفهان است. گردشگری در این شهر با هتل های خوب اصفهان نظیر هتل آسمان و هتل عباسی اصفهان، رونق بیشتری گرفته است. اوضاع گردشگری در پایتخت نیز این سالها روندی رو به رشد داشته و با وجود جاهای دیدنی تهران نظیر کاخ گلستان و کاخ نیاوران که شهرتی جهانی دارند و هتل های خوب تهران نظیر هتل اسپیناس پالاس، هتل ویستریا و هتل پرشین پلازا تهران، انتظار پیشرفت بیشتری نیز از آن داریم. طبیعت گردی در ایران علاوه بر کویرنوردی، به سواحل زیبای قشم و دره ستارگان، تنگه چاهکوه در این جزیره و همچنین سواحل زیبای چابهار نیز مربوط می‌شود. رقص آذری، رقص بلوچی، غذاهای محلی شیراز، لباس بلوچی، عید نوروز، چهارشنبه سوری و آداب و رسوم مردم هر شهر نیز از جمله پتانسیل‌های گردشگری فرهنگی در ایران محسوب می‌شوند. علاوه بر هتل، هتل آپارتمان و هتل‌های سنتی، رونق اقامتگاه های بومگردی نیز بر رشد گردشگری پایدار برای ایران تاثر به سزایی داشته است.
