قلعه مانداگارانا مرند در قسمت شرقی شهر مرند استان آذربایجان شرقی واقع شـده است که آثار بجا مانده از آن نشان می‌دهد که این قلعه در هزاره چهارم قبل از میلاد یعنی ۶۰۰۰ سال پیش بنا گردیده است. ولادیمیرمینورسکی این قلعه دیدنی مرند را از نوع قلعه های خشتی می‌داند که در حمله سارگون دوم پادشاه آشور تخریب شده است. ویلیاطرجکسون آمریکایی نیز قلعه مانداگارانا مرند را باقیمانده یکی از آتشکده های دوره ساسانی می‌داند و می‌گوید که مرند روزگاری در عهد ساسانیان پایتخت شهرستان (واسپورگان) بوده است. واژه گول تپه که به این قلعه اطلاق می‌شود، شکل پهلوی و آذری گل فارسی است که معنای آتش وافگر آتش و شعله آتش دارد و کول در ترکی به معنی خاکستر و در کردی به معنی آتش است. منطقه وسیعی است که در پشت گورستان عمومی باغ رضوان مرند در داخل باغ های مشجر قرار دارد که در اثر خاکبرداری وسیع جهت کود باغات و کف کوره های آجرپزی، از صورت یک تپه مرتفع بصورت یک گودال وسیع در آمده است. این منطقه نزدیک رودخانه زیلبر واقع است و ثابت کننده حرف پدرانمان که عقیده دارند زمانی رودخانه زیلبر از وسط شهر مرند می‌گذشته است که با تخریب مرند قدیم در اثر سیل یا جنگ و یا زلزله، باقیمانده اهالی مرند از دامنه‌های کوه سانبوران به طرف دامنه های کوه میشو نقل مکان کرده‌اند و این آتشکده به مرند قدیم تعلق دارد. خوشبختانه طی چند سال گذشته سخن از تبدیل محوطه قلعه مانداگارنا به منطقه ویژه گردشگری به میان آمده است، چرا که قدمت ۶ هزار ساله این قلعه یا آتشکده می‌تواند گردشگران زیادی را به سوی خود جذب کند و موجب رونق بیشتر منطقه شود. شما بعد از گشت و گذار در بین جاذبه های مرند می‌توانید برای خوردن غذاهای سنتی به بهترین رستوران های مرند بروید و در آنجا از غذاهای سنتی این شهر نوش‌جان کنید تا لذت سفرتان چندین برابر شود. همچنین برای اقامت می‌توانید روی هتل کاروانسرای یام مرند که در منطقه ییلاقی و خوش آب‌وهوای این شهر، با چشم‌اندازی زیبا و خیره‌کننده در نزدیکی کوه‌های میشوداغ واقع شده حساب باز کنید و به یاد ایام گذشته ارتباط جذابی با دنیای نوستالژیک خود بگیرید.
