مسجد جامع نائین از قدیمی ترین مساجد ساخته شده در ایران است که معماری شگفت انگیز و منحصر به فرد آن هنوز هم زیبایی های خود را به رخ می کشد. پلان و طراحی این مسجد، الگوبرداری شده از مسجد پیامبر در مدینه است. این مسجد با شبستان های ستون دار خود از معدود مساجد قرن دوم هجری در ایران است که تغییر و تحول اندکی داشته است. گچ بری های باشکوه این مسجد، آن را از دیگر مساجد هم عصر خود متمایز کرده است. محراب مسجد، یکی از نفیس ترین و بی نظیرترین محراب های مساجد ایرانی است که تزئینات گچ بری آن را در کمتر مسجدی می توان یافت. مسجد جامع نائین به شکل مربع طراحی شده و اطراف آن را شبستان های ستون دار فرا گرفته است. یکی از شبستان های مسجد، سقفی کوتاه دارد که سبب می شده در تابستان، هوای خنکی در آن جریان داشته باشد. ستون های شبستان ها نیز همگی با گچ تزئین شده اند.
