در مقالهای چند قسمتی میخواهیم به گوشهای از رویدادهای گذشته و فعلی جام جهانی و ارتباط آن با گردشگری بپردازیم، در قسمت اول مقاله به اهمیت جام جهانی و اتفاقات، فوتبالی آن در ملل گوناگون میپردازیم و در قسمتهای بعدی، به بهانه این رویداد بزرگ ورزشی گوشهای از زیباییهای چند کشور حاضر در این تورنمنت مهم را برای شما روایت میکنیم.
اشک، لبخند، تنفر، عشق، انگیزه، انتقام، غرور پیروزی، سرافکندگی و سرخوردگی شکست، آدرنالین خالص، سکانس 2018 و اکشن. این روزها میدان سرخ مسکو کعبه عاشقان است، نه برای طواف بلکه برای گردهم آمدن دلباختگان فوتبال فارغ از هر رنگ، زبان، نژاد و پرچمی برای به نظاره نشستن مهمترین اتفاق جهان فوتبال و حتی ورزش که فقط هر 4 سال یکبار اتفاق میافتد، در آن ستارهها برای افتخار آفرینی صف میکشند، قهرمانان ساخته میشوند و افسانههای جاودان که با شکلگیری آنها تا ابد در کوچه و بازار زمزمه میشوند و زنده میمانند. درست مثل دیگو آرماندو مارادونا اسطوره فوتبال آرژانتین و جهان که توانست به تنهایی پرچم تیم ملی کشورش را تا بلندای اورست فوتبال به دوش بکشد و آن را در نوک قله به زمین بکوبد، به هر قیمتی که بود او نمیخواست در دراماتیکترین و نوستالژیکترین بازی قرن مقابل انگلستان در نیمهنهایی جام 1986 شکست بخورد، حساسیت و حیثیتی از این جهت که فقط 4 سال از جنگ جزایر فالکلند میگذشت. جنگی که تلفات سنگینی را به بار آورد و فرزندانی از هر 2 سرزمین را یتیم کرده بود. مدتی زیادی از جنگ نگذشته بود که دوباره صدای طبل جنگ به گوش میخورد ولی این دفعه نه در پشت خاکریزها بلکه در مستطیل سبز! همهی نگاهها به ساقهای پای او دوخته شده بود که با شکست روباه حیلهگر مرهمی بر دل این مردمان خون گرم باشد و مهمتر از آن گیرنده انتقام شکست سختی باشد که هنوز سنگینی آن را روی دوش خود احساس میکردند. بله، او توانست شکست جنگی که هنوز بریتانیاییها هر ساله به یاد کشته شدگانش مراسم یادبود میگیرند را بگیرد. ارتش تک نفره آرژانتینیها توانست کاری را انجام دهد که شاید تا ابد هیچ دانشمندی موفق به انجام آن نمیشود و آن کم کردن وزن قابل توجهی از سطح کره زمین است. بله درست خواندید، او توانست جمعیت قابل توجهی از مردمان آمریکای جنوبی را که در پای گیرندههای سیاه و سفید خود میخکوب شده بودند حتی برای چند صدم ثانیه هم که شده از شدت هیجان به سمت آسمان پرواز دهد. بدون شک اگر سانتی متر به سانتی متری که مردم از زمین به سمت هوا پریدند را با هم جمع بزنید فاصلهای از زمین تا خدا را بتوان طی کرد. شاید به همین دلیل بود که گلی را که را به دور از چشم داور با دست وارد دروازه انگلیس کرد را دست خدا مینامند! او بار دیگر توانست با نبوغ و تکنیک ناب خود، توپ را به تور دروازه انگلیس بچسباند که آن را گل قرن نامیدند و این ضربه مقدمهای بود برای بوسیدن معشوقعش که مدتها بود انتظار آن را میکشید و آن بوسه بر جامی بود که پس از مغلوب کردن آلمانها در فینال، در بازی نفسگیر بر آن فائق آمد و با بوسهای شیرین جام را با غرور بالای سر برد. بزرگی کار او زمانی مشخص میشود که با روی کار آمدن نسلی جدید از ستارهها، مردم منتظر پایان طلسمی که بیش از 3 دهه است گریبان آنها را گرفته و اجازه نداده آنها قهرمان شوند را به نظاره بنشینند. لیونل مسی بازیکنی افسانهای که به فوتبال معنی تازهای بخشیده است. بیشک جوایز و عناوینی که او به دست آورده نیاز به موزهای بزرگ برای نگهداری دارد. کسب 5 توپ طلا که او را 5 سال به بهترین بازیکن جهان تبدیل کرد، گوشهای از افتخارات و البته رکوردی خارقالعاده به حساب میآید، ولی وقتی او را با این همه افتخار و عنوان با مارادونا مقایسه میکنند اصلا به مذاقش خوش نمیآید و او را تا مرز نابودی پیش میبرد تا حدی که میتواند او را به زانو در بیاورد و اشک او را در دیدگان اصحاب رسانه سرازیر کند، باید به انتظار نشست و دید او میتواند در جام 2018 بعد از گذشت 32 سال باز هم آرژانتینیها را سوار بر کشتی سعادت کند یا خیر؟ سوالی که جواب آن را فقط گذر زمان در اختیار ما خواهد گذاشت. از تمام اینها که بگذریم و ورای تمام اتفاقات فوتبالی، جام جهانی رویدادی فراتر از یک تورنمنت ورزشی است، فوتبال را میتوان اختراعی خارقالعاده دانست، زیرا در روزهایی که مردم از جهاتی نظیر مشکلات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... در مضیقه هستند فوتبال میتواند تمام فکر و خیالها را از ذهن دور کند و مردم را درگیر خود کند. مردم تبزدهای که با شور و شوق خاصی برای تماشای بازیهای تیم ملی کشورشان خود را روانه سفرهایی شاید به طول چند هزار کیلومتر میکنند، با چشمانی پر از هیجان و گلوهایی گرفته تیم خود را تا سر حد مرگ تشویق میکنند. فوتبال شاید از دید بسیاری از انسانها تنها ورزشی ساده باشد ولی به هیچ وجه همچین تعریفی از فوتبال اصلاً منصفانه نیست زیرا تیم فوتبال هر کشوری میتواند نماینده و معرفی کننده شاخههایی کاملا متفاوت از قابلیتهای خود باشد برای مثال بارزترین آنها را میتوان فرهنگ، گردشگری، تمدن، قومیتها و حتی جغرافیا سرزمین خود دانست. صنعتی به شدت پولساز که با دیده شدن و فروش بازیکنان با استعداد خود به لیگها و کشورهای مطرح جهان که اغلب اروپایی هستند در واقع سفیرانی به سرزمینهای مختلف ارسال کنند، سفیرانی که میتوانند نمایندگانی شایسته از کشور خود باشند، بازیکنانی که اگر راه درستی را طی کنند، بتوانند موفقیتهای چشمگیری را کسب کنند و به سبب عشق دیوانهواری که طرفداران باشگاهی نسبت به آنها ابراز میکنند کشور خود به بهترین نحو ممکن به جهانیان بشناسند. بهترین مثال آن در حال حاضر را میتوان محمد صلاح دانست بازیکنی که خط بطلانی بر تمام نژاد پرستیها و حرف و حدیثها کشیده است و انگلیسیها و به خصوص مردمان بندر لیورپول او را ستایش میکنند و عشق وافری نسبت به او از خود بروز دادهاند، او به خوبی و شایستگی توانسته سفیر شایستهای برای مردمان مصر باشد. جام جهانی شاید رویدادی به بلندای تاریخی چند هزار ساله از مردمانی باستانی باشد. بهار عربی که مثل طوفانی سهمگین یک به یک دیکتاتورهای زیادی را درنوردید پس از سقوط سرهنگ معمر قذافی به ایستگاه قاهره رسید، و این بار نوبت حسنی مبارک دیکتاتور مستبد مصر بود. بهار عربی که قرار بود پیام آور صلح و شادی برای مردمان سرزمین باستانی مصر باشد هرگز نتوانست آرامش را حتی پس از سقوط دیکتاتور این کشور به سرزمین اهرام ثلاثه بازگرداند. تا این که پس از گذشت چندین هزار سال از سلسله 18 که قدرتمندترین و با شکوهترین دوران فراعنه مصر بود، پسری از جنس آخناتون و رامسس دوم ظهور میکند. ظهوری به گرمی آفتاب سوزان مصر، ظهوری به قدرت، جلال و جبروت فراعنه مصر، فرعون جدیدی که بر خلاف اجداد خود از سیاست دور است ولی به اندازه فرعون زمان که تقدسی در حد خدا داشت از محبوبیت برخوردار است، وقت ظهور سلطان است که با سادگی و بیآلایش بودن، با مدل موی سادهای که حتی بعد از معروف شدن تغیری نکرد جانی دوباره بر کالبد بیجان مصر بدمد، با گلی که پس از 90 دقیقه تلاش و در واپسین ثانیههای بازی در اوج ناامیدی وارد دروازه تیم کنگو کرد که پس از 28 سال پیامآور شادی برای مردمان سرزمینش باشد. اوج محبوبیت او زمانی مشخص میشود که او بدون داشتن هیچ گونه فعالیت و گرایش سیاسی و عدم نامزد شدن برای انتخاب ریاست جمهوری مصر، مردم نام او را به مراتب بیشتر از رئیس جمهور به داخل صندوق آرا ریخته بودند و اوج موفقیت او را میتوان در مرگ اسپارتاکوس به دست فرعون جوان در کولوسئوم دانست، تیم رم ایتالیا که در عین ناباوری توانسته بود بارسلونا شایسته را در بازی که هرگز از ذهن فوتبال دوستان پاک نمیشود حذف کند، در مجموع بازی رفت و برگشت نفسگیری، 7 بر 6 مغلوب او و یارانش شدند که نقش بهسزایی در این موفقیت داشت، همه و همهی این گفتهها در ستایش محمد صلاح ستاره بیچون چرا فوتبال مصر بود که مثل کریستین رونالدو برای پرتغال و لیونل مسی برای آرژانتین است و این را میتوان سحر و جادو فوتبال دانست که قلب میلیونها انسان را بیمنت و خالصانه شاد میکند.