صنایع دستی هر شهر به هنری گفته می‌شود که در طول سالیان دراز به دست و اندیشه مردمان آن سرزمین ساخته‌شده است و بخشی از هویت یک شهر می‌گردد. تاریخ و ویژگی‌های شخصیتی مردم هر شهر را می‌توان در هنر آن سرزمین یافت. ارزش آثار هنری سنتی یا همان صنایع دستی تنها در یک شی زیبا خلاصه نمی‌شود بلکه این شی آیینه فرهنگ مردم یک سرزمین است. صنایع دستی از پشم، خاک و سایر مواد اولیه‌ای تهیه شده‌اند که در دسترس بشر سالیان دور بوده است، این مواد با هنر ذهن انسان ترکیب‌شده و آثار هنری خلق گشته که اغلب کاربرد روزمره نیز داشتند. صنایع دستی چابهار نیز تاریخچه و هنر گذشته این سرزمین را نشان می‌دهد. فرهنگ بلوچی در میان سوزن‌دوزی، حصیربافی و سفال به وضوح دیده می‌شود. به‌خصوص که صنایع دستی چابهار قدمت بسیار زیادی دارند و از این جهت بخش مهمی از هویت بلوچی و ایرانی در نقش‌ها و رنگ‌های این آثار دیده می‌شود.
آثار هنری ساخته شده از صدف، سوزن دوزی بلوچی، خامه‌دوزی، حصیربافی، لباس زنان بلوچی، زیورآلات محلی از جمله صنایع دستی چابهار است که به وفور می‌توان آن را در مراکز خرید چابهار و خیابان‌های این شهر یافت. تولیدات صنایع دستی باعث رونق کسب‌وکار و آشنایی مردم ایران با هنر محلی مردم چابهار شده است، اگر قصد خرید تور چابهار را دارید، لذت تماشا و خرید این آثار را فراموش نکنید. در اینجا به توضیحی کوتاه درباره صنایع دستی چابهار می‌پردازیم.
لباس بلوچی
لباس بلوچی زنانه بسیار هنرمندانه تهیه می‌شود، این لباس گرانترین لباس محلی ایران به شمار می‌رود و قیمت آن بستگی به میزان کار دستی دارد که بر روی آن انجام شده است. لباس بلوچی زنانه که به آن دوچ نیز گفته می‌شود، نمادی از زیبایی زنان بلوچستان است و نمایشی از فرهنگ چندهزار ساله این سرزمین تلقی می‌شود. لباس زنان بلوچی از ابریشم سبز، قرمز، نارنجی و مشکی است که در بازار محلی چابهار می‌توانید انواع آن را بیابید. در جای جای این لباس زیبا از هنر سوزن‌دوزی نیز استفاده شده است و این موضوع لباس را ارزشمندتر می‌کند. در برخی از انواع این لباس سکه دوزی و تکه‌دوزی نیز انجام می‌شود.
پارچه‌های نفیس و سوزن دوزی بلوچی
سوزن دوستی به دوختن دستی طرح‌های زیبا و سنتی بر روی انواع پارچه گفته می‌شود. سوزن‌دوزی یکی از قدیمی‌ترین فعالیت‌های اهالی بلوچستان بوده و به آن بلوچی دوزی نیز می‌گویند. در این هنر از نخ‌های رنگی استفاده می‌شود و پارچه‌ای ساده پس از سوزن‌دوزی شدن به هزاران طرح و نقش درهم‌تنیده و رنگارنگ منقش می‌شود. پارچه‌هایی که سوزن‌دوزی می‌شوند در لباس، سجاده، سفره عقد و رومیزی استفاده می‌شوند. انواع سوزن دوزی عبارت‌اند از ابریشم دوزی که بر روی پارچه ابریشم انجام می‌شود، پته دوزی، ممقان دوزی، ده یک دوزی، خامه دوزی که در آن از نخ ابریشم استفاده می‌شود، منجوق‌دوزی، شماره‌دوزی و سرمه‌دوزی.
زری دوزی و گل دوزی
نقش و نگاره‌های عامیانه را می‌توان در دل دست‌بافت‌های تاریخی چابهار و دیگر شهرهای سیستان به خصوص در زری دوزی و گل دوزی‌های متنوع چابهار دید. این نقش و نگارها سالیان دراز، سینه به سینه به زنان امروزی چابهار رسیده است و نشانگر روح زیبایی‌شناسی و هنر در قلب این مردمان است.
آینه دوزی و سکه دوزی
آینه دوزی و سکه دوزی در بیشتر مناطق سیستان و بلوچستان رواج دارد. سکه دوزی و آینه دوزی در لباس‌های محلی همچون جلیقه و روتختی و گاهی نیز در دیوارکوب‌ها اجرا می‌شود. در سکه دوزی از سکه، مروارید، منجوق، خرمهره، آینه دکمه صدفی، پولک و غیره استفاده می‌شود.
حصیربافی هنری از صنایع دستی چابهار
به هنر حصیربافی در اصطلاح سیس‌بافی یا خولک‌بافی نیز می‌گویند. انواع حصیربافی همان بافت گیاهان خشک شده و رشته‌رشته گیس درخت خرما است که بر روی تنه درخت قرار دارد. نوع بافت در حصیر بافی، سیس بافی و خولک بافی یکسان است ولی مواد مورد استفاده در هر کدام با دیگری تفاوت دارد. این هنر یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی چابهار است و به نظر می‌رسد از زمانی که نی و بشر در این سرزمین وجود داشته کار بافت حصیر نیز انجام می‌شده است. در خولک بافی از ساقه‌های نی استفاده می‌شود و بعد از آماده‌سازی رشته‌ها آنها را با شیوه‌های بافت متنوع در یکدیگر می‌بافند. نوع دیگری از حصیر بافی در بلوچستان وجود دارد که تگرد نامیده می‌شود، این هنر از بافته شدن رشته‌های برگ درخت خرما تهیه شده و بافتی محکم و سخت دارد. با استفاده از حصیر بافی قایق حصیری، صندل، جارو، زیرانداز، سبد و پرده ساخته می‌شود. گلدان، سبد خمره‌ای (کپاد)، سبد نان، بادبزن، زیرانداز، کیف حصیری از جمله صنایع دستی ساخته شده از حصیر در چابهار است.
چادربافی
همچون عشایر تمام مناطق ایران، عشایر چابهار نیز سیاه چادر یا پلاس را، خودشان تهیه می‌کنند. این سیاه چادرها با استفاده از موی بز بافته می‌شود. پلاس نیز گلیمی پشمی است که بیشتر برای فرش کردن کف چادر عشایر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گلیم بافی
زنان چادر نشین و همچنین مردمان روستاهای چابهار و کنارک در کنار دیگر کارهای خود به گلیم بافی نیز می‌پردازند. این گلیم‌ها از پشم دام‌های عشایر تهیه می‌شوند و رنگ‌هایی با زمینه قهوه‌ای و قرمز مایل به قهوه‌ای دارند و نقش و نگارهای آنها اغلب راه راه و هندسی است.
صنایع دستی ساخته شده از صدف
صنایع دستی ساخته شده از موجودات دریایی توسط بومیان و ساحل‌نشینان استان سیستان و بلوچستان همچون چابهار انجام می‌شود. این صنایع دستی شامل 70 نوع صنایع دستی متفاوت است که از میان آنها می‌توان به معرق صدف، انواع تابلو، مجسمه و اشیا گوناگون اشاره کرد. در ساخت این صنایع دستی از انواع صدف، استخوان ماهی، پوسته حلزون‌ها، مرجان و گوش ماهی استفاده می‌شود.
در چابهار کجا خرید کنیم؟
در سفر به چابهار از دیدنی‌های فراوان این شهر بازدید کنید، سرزمین باستانی بلوچستان جاذبه های گردشگری فراوانی دارد که در بخش جاذبه‌های چابهار علاءالدین تراول می‌توانید با آن آشنا شوید. یکی از جاذبه‌های دیدنی چابهار بازارهای این شهر است، بازارهای بزرگی مانند بازار الماس در چابهار به فروش اجناس با قیمت‌های مناسب می‌پردازند. زنان و افراد محلی در بازار سنتی داخل شهر نیز به عرضه صنایع دستی مشغول هستند. این بازار زیبای سنتی که در آن سفال، حصیر و سوزن دوزی عرضه می‌شود مکانی مناسب برای بازدید و خرید است. می‌توانید با خرید محصولات ارزشمند و صنایع دستی بلوچی از این بازار حصیربافی و سوزن‌دوزی‌های نفیس را به بهترین قیمت در کشور تهیه کنید. با تور چابهار علاءالدین تراول می‌توانید به مراکز تفریحی و مجتمع‌های خرید رفته و بهترین سوغات چابهار را تهیه کنید. پارچه و لباس بلوچی، زیرانداز حصیری و مجسمه‌های سفالی صنایع دستی چابهار است که برای سوغات نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. جهت خرید سوغات این شهر از مرکز بانوک نیز دیدن کنید این مرکز که با هدف توانمندسازی زنان احداث شده برای فروش بدون واسطه هنرهای دستی زنان بلوچ به عرضه صنایع دستی مانند سوزن دوزی بلوچی می‌پردازد.
ما تلاش کرده‌ایم تا در وبلاگ علاءالدین تراول به تمامی سوالات شما در زمینه این شهر همیشه بهاری، پاسخ بدهیم. اگر می‌خواهید درباره غذاهای محلی چابهار بیشتر بدانید یا بهترین هتل های چابهار را بشناسید، اگر اطلاعات کامل درباره بهترین اقامتگاه های بومگردی چابهار بخواهید و یا سوالی درباره بهترین زمان سفر به چابهار داشته باشید، ما در مطالبی جداگانه به طور مفصل به آنها پاسخ داده‌ایم. اگر سوال دیگری درباره این شهر دارید، می‌توانید در بخش نظرات کاربران از ما بپرسید و یا با تماس با شماره 02174495، سوالات خود را مطرح کنید.
