سَد یکی از سازههای مهمی است که انسانها در طول حیات خود در کره زمین ساختهاند. سدسازی در ایران باستان هم رواج داشته و این نشان از دانش و هوشمندی ایرانیان در گذشتههای دور دارد. سدهای ساسانی و هخامنشی قشم از جمله مصادیقی دوراندیشی ایرانیان قدیم بودهاند. دوراندیشی و آگاهی از این مسأله که آب برای رشد و رونق هر منطقه، حرف اول را میزند، علاوه بر آن نمیتوان ارزش حیاتی آب شیرین قابل نوشیدن برای انسان، حیوان و گیاه را نادیده گرفت. سدهای تاریخی قشم که امروز هم در این منطقه جذاب ایران وجود دارند، هم کاربردی هستند و سودشان در سالهای متوالی شامل حال ایرانیان شده و هم به عنوان مناطق گردشگری مورد بازدید قرار میگیرند. آبهای شیرین در فصول بارانی در پشت سدها جمع آوری میشد تا مردم محلی از آبش برای شرب و کشت استفاده کنند. در این مقاله با تعدادی از سدهای تاریخی و ساسانی قشم آشنا میشوید:
سد گوران قشم
سد گوران در دوره پهلوی تکمیل شده است اما اصالت آن به زمان هخامنشیان میرسد. هنوز هم سد گوران منبع مهمی برای تعیین آب مردم در جزیره قشم به شمار میرود. سد تاریخی گوران یکی از آثار ملی ایرانی است و گفته میشود که گوران از واژه گبران به معنای غیرمسلمان گرفته شده است. علت نامگذاری هم، سکونت زرتشتیان در گذشتهها در این منطقه بوده است. همچنین از آن زمان تا کنون، در این محل لنج میساختهاند. سد گوران در منتهیالیه غربی جنگل زیبای حرا قرار دارد.
سد پی پشت
سد پی پشت هم سدهای مهم جنوب ایران است که در غرب روستای پیپشت قرار دارد. قدمت این سد هم به دوران ساسانی میرسد. سد پی پشت که از سنگ و ساروج درست شده، در تنگه یک کوه قرار دارد و برای دریافت آب شیرین از ارزش زیادی برخوردار است. تصور کنید که سدی از دوران ساسانیان تا کنون به کار خود ادامه داده است. چنین چیزی بسیار جالبتوجه بوده و سالانه تعداد زیادی از مسافران قشم به بازدید از سد پی پشت هم میپردازند. 15 تا 18 قرن قبل سد پی پشت تمهیدی خردمندانه برای طغیان و ایجاد راه انحرافی بوده است. در زمان استعمار و نفوذ پرتغالیها به جنوب ایران، به دلیل اینکه به زبان انگلیسی به سدdam گفته میشود، به طور اشتباه، برخی مردم به سد پی پشت، سد دَم گفته میشد که این اشتباه است و نام اصلی سد، پی پشت است.
سد بالاتل قشم
سد بالاتل هم در دوران ساسانیان ساخته شده در استان هرمزگان و در دره کولغان قرار دارد. این سد در بخش شهاب از توابع شهرستان قشم است و هزار متر طول و ۵۰۰ متر عرض دارد. برای ذخیرهسازی آبهای مجاور موجود در مجاورت سد هم از قطعهسنگهایی بزرگ، ساروج و گچ استفاده میشده است. منظره سد بالاتل بسیار زیبا است و با سفر به قشم میتوانید از آن هم دیدن کنید و لذت ببرید.
سد رمکان، سد گربدان، سد درهاش گیاهدان و سد خالصی دیرستان از دیگر سدهای تاریخی قشم به شمار میآیند که طبیعتی زیبا دارند. وجود سدهایی با این قدمت تاریخی در بزرگترین جزیره جنوب ایران یعنی قشم بسیار جالبتوجه است و علاوه بر کارکردهای مفیدی که در تهیه آب شیرین دارد برای مسافران و گردشگران هم جاذبه توریستی جالبی به حساب میآید. سفر به قشم پر است از جاذبههایی که نظیرش را در نقاط دیگر دنیا کمتر مشاهده خواهید کرد. اگر دوست دارید به قشم زیبا و پررمز و راز سفر کنید و دقیقا نمیدانید که چطور باید سفرتان را برنامهریزی کنید، حتما سری به وبسایت علاءالدین تراول بزنید تا کارشناسان باتجربه این شرکت به شما در آماده شدن برای سفر کمکتان کنند. علاءالدین تراول خدماتی از قبیل رزرو هتل، تهیه بلیط، برگزاری تورهای مختلف و هیجانانگیز و... فراهم میکند. دیدنی های قشم را میتوانید در این لینک ببینید و هتل های قشم را نیز از این لینک رزرو کنید. همچنین برای تجربه یک سفر عالی میتوانید همسفر تور قشم علاءالدین تراول باشید و خاطراتی خوش از سفر با خود به یادگار ببرید.