شاید بسیاری از شما تا به حال به این فکر کرده باشید که چگونه کوهنوردی را شروع کنیم و یا برای صعودهای بلند باید چگونه آماده شویم؟ برای این کار اول از همه باید آموزش ببینید و در مرحله دوم وسایل و تجهیزات لازم را تهیه کنید. بعد از خریدهای ضروری، برای شروع کوهنوردی نیاز به تیمی حرفهای با سرپرستی متخصص و کاربلد دارید. برای همین در ادامه با ما همراه شوید تا با هم بدانیم که چگونه کوهنوردی را شروع کنیم و باید چه مراحل و آموزشهایی را طی کنیم. ما از این بعد آموزشهایی دنباله دار را برای شروع کوهنوردی، خاطرات و تجربههای صعود خواهیم داشت.
آموزش کوهنوردی مقدماتی شامل چند مرحله مهم و اساسی میشود. در این مرحله شما باید با نحوه قدم برداشتن در کوه، باتوم زدن، کوله بستن برای کوهنوردی یک روزه، بستن بند کفش و لباس پوشیدن در کوه را آموزش ببینید. برای اولین گام نیازی نیست تا شما حرفه ای ترین وسایل را داشته باشید و یا به صعودهای بلند و مرتفع فکر کنید، بلکه لازم است تا برای صعود قلههای دو هزار متری آماده شده و حتما وسایل مناسبی داشته باشید. در این آموزش مقدماتی شما یاد میگیرید که چگونه بتوانید کفش و کوله مناسب بخرید و این وسایل باید چه ویژگیهایی داشته باشد. بعد برای انتخاب باتوم و نحوه باتوم زدن آموزش خواهید دید و برای اولین صعودهای خود تا ارتفاع زیر 3200 متر آماده خواهید شد.
لطفا پیش از آموزش دیدن نسبت به خرید وسایل اقدام نکرده و به صورت انفرادی و یا با افرادی که تجربه کافی ندارند، راهی ارتفاعات نشوید و حتما با کوهنوردان حرفهای هم قدم شوید.
کوهنوردی ورزشی گروهی است و شما برای صعودهای ایمن و استاندارد باید حتما همنورد و همقدمی حرفه-ای داشته باشید. بر همین اساس سعی کنید با گروههای حرفهای آموزش ببینید و بتوانید با همین افراد همقدم شوید.
همنورد حرفهای شما را در مسیر صعود همراهی کرده و در صورت نیاز کمک و امداد میرساند. تجربههای خودش را به شما انتقال داده و مسائلی را که در محیطهای آموزشی و کلاس، کمتر ارائه می شود، به شما منتقل میکند.
در ابتدای مسیر آموزش کوهنوردی، شما نیازی به صعودهای سخت، قلههای مرتفع و یا مسیرهای چالش برانگیز نخواهید داشت و لطفا در این مسیر هم پافشاری نکنید زیرا در صورت آماده نبودن ممکن است حسابی به روان و جسم شما فشار وارد شده و موجب تحلیل عضله، سردرد و خستگیهای مفرط شود.
برای پیشگیری از این موارد حتما با آمادگی قبلی برای کوههای کمارتفاعتر و سادهتر اقدام کرده و آرام آرام در این مسیر پیش بروید. در ضمن در این مرحله از آموزش گرفتن، به سراغ صعودهای زمستانی نرفته و سعی کنید در نیمه اول سال، در بهار و تابستان با توجه به وضعیت آب و هوا صعود را شروع کرده و سپس پیشرفت کرده و با آموزش صعودهای زمستانی در این فصل سرد هم راهی کوهستان شوید.
عد از انتخاب کوله مناسب و کفش کوهنوردی لازم است تا بر اساس شدت فعالیتی که دارید، وسایل ضروری و لازم را تهیه کرده و بدون این وسایل به سراغ کوهنوردی نرود. سومین خرید شما بعد از کوله و کفش باید باتوم کوهنوردی باشد، زیرا بدون باتوم، گذر از شیبهای تند بسیار سخت و طاقت فرسا خواهد بود. جوراب کوهنوردی و اسکارف نیز از ضروریات نسبتا ارزان قیمت کوهنوردی است. شما با اسکارف کوهنوردی میتوانید از تابش آفتاب بر روی صورت و گردن جلوگیری کرده و در برابر باد نیز آن را روی صورت خود بکشید. در ضمن جوراب مناسب یکی از خریدهای ضروری است زیرا میتواند در کوهنوردی های مداوم و حرکت به ویژه فرود آمدن روی شیب مانع از آسیب رسیدن به پای کوهنورد شود.
خرید پوشاک مناسب
همانطوری که میدانید کوهنوردی نیاز به پوشاک مناسب دارد، پس برای این مهم نیز بودجهای را تعریف کرده و از پوشیدن لباس نامناسب جدا خودداری کنید، زیرا میتواند منجر به عرق کردنهای بیش از حد، آفتاب سوختگی و یا خستگی و کلافگی شود.
برای شروع صعود باید کفش و پیرهن مناسب همراه داشته باشید و علاوه بر استفاده از کرم ضد آفتاب حتما عینک مناسب و کلاه آفتابگیر نیز همراه داشته باشید. آفتاب در ارتفاعات با شدت بیشتری تابیده و نیاز است تا با عینک و کلاه مناسب مانع از آسیب اشعههای مضر آفتاب به پوست شوید.
در زمستان هم علاوه بر لباس اصلی یا همان Base باید گتر، بادگیر، کاپشن گورتکس و کاپشن پر همراه داشته باشید و حتما کلاه بپوشید. در زمستان نباید بگذارید گرمای بدن از دست برود زیرا جبران دمای بدن در زمستان دشوار است و در سرمای شدید و همراه نداشتن لباس مناسب ممکن است خطراتی چون سرمازدگی کوهنورد را تهدید کند.
همراه داشتن داروهای ضروری و تغذیه مناسب
در ابتدای شروع کوهنوردی بخاطر داشته باشید که باید داروهای ضروری و شخصی را همراه داشته باشید. معمولا در ارتفاع شما ممکن است دچار سردرد شوید ولی این مسئله تا حدودی قابل قبول است، برای همین همیشه مسکن همراه داشته باشید و اگر داروی خاصی را مصرف میکنید همراه بردن آن را در کوه فراموش نکنید.
کوهنوردی فعالیتی استقامتی است که همیشه به تغذیه مناسب نیاز دارد. پس برای این مهم حتما تا سه روز پیش از صعود کربوهیدرات مصرف کنید و شب قبل صعود نیز پروتئین بخورید تا به این ترتیب انرژی لازم برای صعود را داشته باشید. در حین کوهنوردی همیشه آب کافی بخورید و بدون نوشیدن آب هرگز به سراغ فعالیتهای مداوم نروید.
در حین کوهنوردی خرما، انواع شکلات و پاستیل برای متعادل نگه داشتن قند خون ضروری است و در صعودهای مرتفعتر همراه داشتن نوشابه نیز برای بالا نگه داشتن قند خون توصیه میشود. مخلوط ارده و شیره را هم باید بهترین صبحانه برای صعودهای زمستانی دانست. برای وعده نهار کوکو سبک همراه داشته باشید و از خوردن غذاهای سنگین و چرب جدا خودداری کنید، زیرا هضم غذا در ارتفاع با دشواری همراه است.
به وضعیت آب و هوا توجه کنید
کوهنوردی فعالیتی در دل طبیعت است و کاملا به وضعیت آب و هوا وابسته است. لطفا پیش از سفر به دل طبیعت حتما آب و هوا را چک کرده و از کوهنوردی در هوای برفی، بارشهای مداوم، رعد و برق و سرمای شدید خودداری کنید. بخاطر داشته باشید که باران روی زمین در ارتفاع برف و تگرگ است و در دل طبیعت و در ارتفاعات بالا به ویژه با حرکت در روی خط الراس باید انتظار وقایع ناگواری داشت که ممکن است جان انسان را به خطر بیندازد. برای همین مورد است که به شما پیشنهاد میدهیم تنها و بدون آموزش کوهنوردی مقدماتی به کوه و طبیعت نرفته و برای سلامت و ایمنی سفر حتما با افرادی حرفهای هم قدم شوید.
در طول هفته تمرین کنید
کوهنوردی ورزشی استقامتی است و نیاز به تمرین مداوم دارد. اگر بخواهید به ارتفاعات بالا صعود کنید، باید چندین هفته قبل تمرین کرده و برای جلوگیری از ارتفاع زدگی به اصطلاح هم هوا شوید.
برای صعودهای ارتفاعات پایینتر، اگرچه نیازی به همهوایی (همهوایی در معنای آماده شدن بدن کوهنورد برای کوهنوردی و صعود برای ارتفاع بالای 3800 است) ندارید ولی باید حتما تمرین کافی داشته باشید. برای کوهنوردی لازم است تا شما در طول هفته ورزشهای هوازی انجام دهید تا ریه و شش برای نفس کشیدن در ارتفاع تقویت شود. دویدن، دوچرخه سواری و شنا ورزشهای مکمل کوهنوردی هستند و حسابی میتوانند به تقویت قلب کوهنورد و نفس کشیدن شما یاری برسانند.
برخی پیشنهادات کاربردی در آموزش کوهنوردی
در انتهای بحث آموزش کوهنوردی مقدماتی و شروع این رشته شیرین لازم است تا برخی پیشنهادات را از طرف تیم ما بخاطر داشته باشید.
لطفا آموزش کوهنوردی را جدی گرفته و سعی کنید تا با توجه به وضعیت آب و هوا لباس مناسب را انتخاب کنید. حتما به اندازه کافی آب بنوشید تا از دهیترانه شدن (از دست رفتن بیش از حد آب بدن) در فصل گرما جلوگیری کنید. هد لامپ (چراغ مخصوص پیشانی که برای طبیعتگردی نیاز است) با باتری تازه همراه داشته باشید تا در تاریکی بتواند به شما کمک کند و برای حرکت کردن نور کافی داشته باشید. در صعود قلههای-مرتفع حتما نوشابه و پودر او آر اس همراه داشته باشید. به مرور در صورتی که به کوهنوردی علاقمند شدید، گرههای ضروری را یاد گرفته و حتما طناب انفرادی 7 میلی بخرید. در این مراحل کم کم لازم است تا درباره برخی امدادهای اولیه بیاموزید و برای آموزشهای پیشرفته آماده شوید.
هیچگاه بدون صبحانه خوردن فعالیت کوهنوردی خود را شروع نکنید و قبل تمرین حتما گرم کرده و با پایان صعود با تمرینات کششی عضلات خود را سرد کنید. لطفا برای حفظ زیبایی طبیعت و محیط زیست همیشه در کوهنوردی تمام زباله های خود را از طبیعت خارج کرده و جز رد پا چیزی به جا نگذارید.
به این ترتیب میتوانید گام اول برای شروع کوهنوردی را با اطمینان برداشته و در این راه حرفهای گام بردارید. در آموزشهای دنبالهدار آینده به سراغ مباحث تخصصی و بیشتر هم میرویم تا با هم در این باره بیشتر آموخته و بتوانیم وارد مسیری صعودهای ایمن و مفرح شویم. در طی این مدت تمرین را فراموش نکرده و برای شروع آموزش و همگام شدن با تیمهای حرفه ای آماده شوید.
