کرونا، این بیماری ناشناخته توانست در مدت کوتاهی دنیا را تعطیل کند و بسیاری از کسب و کارها را به ورشکستگی برساند. در این میان با لزوم رعایت فاصله اجتماعی و حذف سفر از برنامه روزمره بسیاری از افراد، حوزه گردشگری آسیب دید و شاید تا ماههای آینده همچنان سفر و گردشگری به جریان زندگی مردم بازنگردد. برای همین این روزها و با عبور از دوران قرنطینه موج اول کرونا، بیش از هر زمان دیگری فعالان حوزه گردشگری، راهنمایان تور و علاقهمندان به سفر، این سوال را از خود میپرسند، دنیای سفر پس از کرونا چگونه خواهد بود؟
باید واقع بینانه بپذیریم که کرونا به عنوان مرجع تقسیم بندی جدید، تمام نقاط عطف و برهههای تاریخی جهان ِپیش از خود را پشت سر گذاشته و وضعیت جهان را به قبل و بعد از خود تقسیم کرده است. تبعات ناشی از همهگیری کرونا علاوه بر اثرات کوتاهمدت بر همۀ جهان اثرات بلند مدتی هم خواهد داشت که ابعاد مختلف زندگی اجتماعی انسانها را دستخوش تغییر کرده و خواهد کرد.
طبق آمارهای رسمی و آخرین گزارشهای منتشر شده از سوی سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سال 2020 شمار گردشگران بینالمللی با ۶۰ الی ۸۰ درصد کاهش روبرو خواهد بود. از سوی دیگر، بنا به گفتههای دبیر کل سازمان جهانی گردشگری زوراب پلولیکا شویلی، گردشگری در دوران قرنطینۀ کشورها در بین حوزههای مختلف دارای بالاترین و بیشترین خسارت وارده است.
با توجه به شیوع موج دوم بیماری در برخی از کشورها و نیامدن واکسن به بازار احتمالا این موضوع که مرزهای کشورهای مختلف حداقل تا شروع سال نوی میلادی ۲۰۲۱ و ماه ژانویه به روی گردشگران بین المللی بسته باشد، چندان دور از ذهن نبوده و این خبر برای فعالان عرصۀ گردشگری چندان خوشایند نیست.
به نظر میرسد فعالان حوزۀ گردشگری از جمله ایرلاین ها، هتل داران، آژانسهای مسافرتی، راهنمایان تور و ... باید برای به حداقل رساندن خسارتهای ناشی از رکود بیسابقۀ گردشگری و جان سالم به در بردن از این بحران، تمام تلاش خود را برای سازگاری بیشتر و افزایش توانمندیهای خود در بخشهای جایگزین به کار گیرند.
لزوم توجه به فراگیری مهارتهای مرتبط با حوزۀ دیجیتال مارکتینگ، علوم نرم افزاری، تولید محتوا، تحلیل داده و تسلط بر سایت بیش از هر زمان دیگری احساس میشود.
البته گردشگری داخلی و سفرهای درون مرزی کشورهای مختلف به صورت تدریجی و آرام در مسیر عادی و نرمال خود قرار خواهند گرفت و این یعنی قرار نیست هیچ اتفاق ویژه و ضربتی در حوزههای مختلف گردشگری داخلی بیفتد. با وجود این که دنیا در حال گذر از قرنطینه به روتین زندگی با فاصله گذاری اجتماعی و رعایت پروتکلهای بهداشتی میباشد اما قطعا زندگی روزانه، شرایط کاری، تعاملات اجتماعی و در نهایت دنیای سفر با تغییرات اساسی و بنیادین روبرو خواهد بود، بر همین اساس مشخصا قرار نیست یک روز خاص برای از سرگیری سفرها در دنیا اعلام شود و همه چیز به حالت عادی برگردد.
سازش و پذیرش شرایط جدید
مهمترین نکته برای دوران فعلی، پذیرش شرایط موجود است. برای پذیرش و سازگاری با این شرایط آگاهی از برخی تغییرات احتمالی و الگوهای سفر ضروری خواهد بود. به عنوان مثال لازم است تمام شهروندان در عین رعایت پروتکلهای بهداشتی و فاصله اجتماعی به این مهم نیز واقف باشند که شاید تا مدتها و حداقل تا زمان کشف واکسن کرونا از تردد در مکان های شلوغ و فضاهای بسته و اماکن توریستی پر ازدحام باید دوری کرد و چارهای جز رعایت کردن نیست.
احتمالا مردم اکثر کشورها به طبیعتگردی و غرق شدن در آرامش طبیعت و سفرهای نزدیک به محل زندگیشان روی خواهند آورد و گردشگری روستایی در کنار سفرهای کمپی با استقبال چشمگیری در مقایسه با گذشته روبرو خواهد بود. سفر به شهرهای ساحلی و استفاده از ساحل و آفتاب گرفتن به علت گستردگی فضا و امکان رعایت فاصله گذاری اجتماعی در اولویتهای بعدی انتخاب قرار میگیرند.
طبیعت دست و دلباز برای آرامش و رفع دغدغهها
توجه به این نکته خیلی مهم و قابل تامل میباشد که با وجود بی مهریهایی که بشر در طی قرن اخیر و خصوصا چند دهۀ گذشته به محیط زیست روا داشته، شاهد این هستیم که در برهههای سخت و نفسگیر باز هم آغوش پرمهر، آرام و سرسبز طبیعت به روی مردم باز است تا فرصتی برای التیام، آرامش و بازیابی خود پیدا کنند. شاید بشر در این دوره باید بیش از هر زمان دیگری به تعامل درست و عادلانه با طبیعت، منابع و گنجینههای طبیعی فکر کرده و برای حفظ و صیانت از آنها تلاش کند. نگاه خودخواهانه و از بالا به پائین به طبیعت و حس تملک نتیجهای جز تباهی و خسارتهای جبران ناپذیر نخواهد داشت.
اگر به عنوان یک طبیعتگرد به طبیعت قدم میگذارید، وظیفۀ سنگینی بر دوش شما و همراهانتان است. سعی کنید با مطالعه، سرچ در اینترنت و تبادل نظر با گردشگران، طبیعتگردها، راهنمایان تور و کوهنوردان با اصول اولیه و اساسی این نوع از سفرها بیشتر آشنا شوید.
لزوم آموزش برای طبیعتگردی
به محض خروج از محیط شهری و منطقۀ زندگی خود به قصد کشف و شهود و یا صرفا کسب آرامش و استراحت، طبیعتگردی شما آغاز شده است. یکی از نکات مهم در این رابطه، آشنایی با مواردی از این قبیل است که به چه ابزارها و مهارتهایی نیاز خواهید داشت.
شاید باید در قدم اول با شاخههای مختلف اکوتوریسم و طبیعتگردی آشنا شوید. گردشگری بیابان و کویر، گردشگری آبی و ساحل، گردشگری کوه، گردشگری جنگل، گردشگری غار و گردشگری طبیعت درمانی (آبگرم و چشمههای آب معدنی) که هر کدام از اینها دنیای بیپایانی از آموزش را به روی هر کدام از علاقهمندان باز میکنند. البته که این تقسیمبندیها محدود به موارد ذکر شده نیست و نمیتوان در این حوزه به یک جمع بندی واحد رسید که خود نشاندهندۀ گستردگی این بخش از گردشگری میباشد.
افراد میتوانند براساس شرایط سنی، علایق خود و امکان دسترسی به مناطق مناسبِ سفر، هر یک از اقلیمهای گفته شده را انتخاب کنند. یکی از نکات کلیدی در طبیعتگردی این موضوع است که بدانید سفر شما جزو کدام دسته از طبیعتگردیها قرار میگیرد، تا بر اساس سفر سبک، آسان، متوسط، سنگین و یا در نهایت ماجراجویانه (Adventurous) آموزش ببینید.
درجهبندی سختی سفر و وسایل لازم
با توجه به درجۀ سختی طبیعتگردی و منطقۀ موردنظر لازم است تا وارد مرحلۀ تهیۀ لیست وسایل ضروری، آماده کردن وسایل و تجهیزات لازم برای سفر شوید. بر همین مبنا مراحل زیر را بخاطر داشته باشید:
۱.لباس مناسب برای اقلیم طبیعی مورد نظر و فصل سفر (شلوار، تیشرت، دستکش و جوراب، مایو، لباس زیر، بادگیر، گورتکس و پلار، کلاه و ....)
۲.کفش راحت و مناسب برای پیمایش مسیر بسته به اقلیم و طبیعتی که به آن وارد می شوید.
۳.کیسه خواب شاید در ظاهر ضروری به نظر نرسد ولی مطمئن باشید کافی است تا یک شب را بدون کیسه خواب شخصی در دامان طبیعت سپری کنید تا پس از آن به لزوم همراه داشتن آن در وسایل مورد نیاز برای طبیعتگردی پی ببرید.
۴.غذاهای سبک و میان وعدههای مقوی و به همراه داشتن بطری آب معدنی به تعداد کافی فراموش نشود.
۵.عینک آفتابی، کلاه، کرم ضد آفتاب، اسپری دور کنندۀ حشرات، نقشه، قطب نما یا جی پی اس، کمکهای اولیه، چراغ قوه، کبریت یا فندک و وسایل شخصی مثل لیوان، قاشق و چنگال، بشقاب و ... را حتما در کوله پشتی سفر خود به همراه داشته باشید.
تجهیزات و وسایل مورد نیاز بسته به شرایط هر شخص متفاوت است ولی موارد گفته شده حداقلهایی از سفر است که باید به همراه داشته باشید. در نظر داشته باشید مدت زمان طبیعتگردی میتواند از یک تا چند روز باشد و همین نیازِ شما به وسایل ضروری سفر را متفاوت میکند. با توجه به نکات گفته شده میتوانید یک سفر به طبیعت هیجان انگیز و عالی را تجربه کنید که لزوما قرار نیست طبیعتگردی حرفه ای و ماجراجویانه باشد.
لزوم پیشرفت و تجربه های بیشتری که نیاز دارید
برای تبدیل شدن به یک طبیعتگرد حرفهای و فردی که توانایی اجرای سفرهای ماجراجویانه را دارد لازم است که بیشتر مطالعه کنید و دانش خود را در این زمینه بالا ببرید. حتما سعی کنید از تجربیات افراد حرفهای داخلی و خارجی به کمک فضای مجازی و اینترنت نهایت استفاده را ببرید و حتما از سفرهای سبک و کمخطرتر شروع کنید و به تدریج قدم در مسیر سفرهای پر رمز و رازِ ماجراجویانه بگذارید.
در این ایام از گردشگری روستایی غافل نشوید. شاید در نگاه اول تا حدود زیادی با این عبارت بیگانه به نظر برسید اما در کمال تعجب باید گفت که تعداد کثیری از ما از کودکی تا امروز به نحوی گردشگری روستایی را تجربه کردهایم.
جالب است بدانید که برای گردشگری و توریسم روستایی تعریف دقیق و واحدی وجود ندارد، ولی طبق تعریف سازمان جهانی جهانگردی، گردشگری روستایی عبارت است از برخورداری از خدمات و تسهیلات رفاهی در مناطق روستایی که به افراد اجازۀ استفاده از جاذبهها و منابع طبیعی به همراه تجربهی زندگی و کار در مزرعه و روستا را میدهد.
خوشبختانه در ایران به لطف وجود تمام موهبتهای طبیعی اعم از کوه، جنگل، دریا، کویر، غار و انواع و اقسام جاذبههای بکر و طبیعی میتوانید با کمترین هزینه تجربههای شگفتانگیزی را داشته باشید.
برای سفرهای پسا کرونا به چه نیاز داریم؟
امید و خودسازی لازمه زندگی این روزهای همۀ ماست برای مواجۀ بهتر با روزهای روشنی که در راه هستند تا در پسا کرونا قدرتمندانهتر از همیشه و در کنار هم رو به جلو حرکت کنیم. ما علاالدین تراولیها همواره شانه به شانه در کنارتان بودیم، هستیم و خواهیم بود. پس در این روزها آموزش دیدن را فراموش نکنید و تا میتوانید در حوزههای مورد علاقهتان قوی شده و بیشتر بیاموزید. در ضمن برای اطلاع از تورهای داخلی، ایران گردی، طبیعتگردی یک روزه تا چند روزه با کارشناسان خبرۀ علاالدین تماس حاصل کرده و یا با مراجعه به سایت Alaedin.travel به صورت آنلاین اقدام به رزرو تورهای مورد نظر خود کنید.