قزوین یکی از شهرهای بسیار قدیمی ایران است که به دیار خوشنویسان ایران معروف است. بناهای کهن و با قدمت این شهر که اغلب به دوره صفویه تعلق دارند، هویت تاریخی ایران را شکل می‌دهند و مورد توجه گردشگران بسیاری قرار می‌گیرند. در ادامه این مطلب به جاذبه‌های تاریخی قزوین اشاره خواهیم کرد که هر کدام داستان‌های متعددی را طی این سال‌ها از سر گذرانده‌اند.
مسجد النبی؛ معماری باشکوه و منحصر به فرد
مسجد النبی، بنایی است که علاوه بر گردشگران، هنوز مورد توجه مردم قزوین است و در آن نماز جماعت می‌خوانند. این مسجد، معماری بسیار خاص و باشکوهی دارد. این بنا در زمان فتحعلی شاه قاجار با شبستان‌های بسیار بزرگ ساخته شده است. مسجد النبی دارای سه سردر منحصر به فرد است که با کاشی‌های میناکاری و خط نستعلیق تزیین شده است و بر روی کتیبه‌های مسجد، آیه‌های قرانی حک شده است.
چهل ستون؛ کاخ سلطنتی باقی مانده از دوره صفویه
عمارت کلاه فرنگی شاه طهماسب یا کاخ چهلستون همانطور که از نامش مشخص است به دوره صفویه تعلق دارد. این بنا، تنها کاخ سلطنتی باشکوه با طرح چلیپایی یا صلیبی باقی مانده از آن دوران است. این کوشک در حال حاضر به یک موزه تبدیل شده است و اگر می‌خواهید نقاشی‌های مربوط به دوران صفویه را تماشا کنید به این کاخ بروید. شاه طهماسب به معماران کاربلد دوران صفویه دستور داد که این کاخ را در سبزه میدان در میان یک باغ مربع شکل بسازند. عمارت کلاه فرنگی در دوره قاجار، چهل ستون نام گرفت زیرا به دستور محمدباقر سعدالسلطنه، فرماندار قزوین باسازی شد.
کلیسای رفیع؛ محلی برای عبادت و آموزش ارامنه
یکی از بناهایی که در دوران حکومت پهلوی با طرح چلیپایی در محوطه مدرسه رفیع ساخته شده، کلیسای رفیع نام دارد. این کلیسا در گذشته به عنوان محل عبادت و آموزش ارمنی‌ها استفاده می‌شد. ارامنه از این بنای هشت گوش برای برگزاری آیین‌های مذهبی بهره می‌برند.
بازار سنتی؛ بنای قدیمی قزوین
بازار قزوین یکی از قدیمی‌ترین بناهای این شهر است که در دوره صفویه ساخته شده است. این بازار به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شود که می‌توان از سرای خوش نویسان قزوین، سرای ضراب‌خانه، مسجد النبی، کاروانسرای سعدالسلطنه، سرای وزیر، سرای حاج رضا، سرای رضوی، تیمچه سرباز، تیمچه سرپوشیده، تیمچه حاج سید کاظم، تیمچه درویش مهدی، تیمچه حاج محمدتقی، سرای شاه، سرای نقدعلی، سرای حاج محمدباقر، سرای دالان دراز، سرای نگار السلطنه، سرای بهشتی، بازار قیصریه، گرمابه سعدیه، گرمابه رضوی و حیاط قهرمانی نام برد.
حمام قجر؛ کهنترین گرمابه دوران صفوی
اگر می‌خواهید قدیمی‌ترین گرمابه دوران صفویه را بشناسید به بازدید حمام قجر یا گرمابه شاهی بروید. این بنا به دستور یکی از سرداران شاه عباس صفوی در 3 بخش سربینه، گرمخانه و میاندر ساخته شده است. این بنا که در گذشته یک بار مرمت شده، امروزه به عنوان موزه مردم شناسی شناخته می‌شود و گردشگران برای آشنایی با اقوام، آداب و رسوم و برخی مشاغل از این موزه بازدید می‌کنند. حمام قجر با کاشی‌کاری‌های بسیار زیبا و طاق‌های جناغی زینت داده شده و کف آن نیز از سنگ مرمر ساخته شده است.
کلیسای کانتور؛ کوچکترین کلیسای ارتدکس ایران
یکی از کوچکترین کلیساهای ارتدکس ایران و سومین کلیسای کوچک دنیا را می‌توانید در قزوین ببینید. کلیسای کانتور که نام دیگر آن برج ناقوس است در زمان جنگ جهانی دوم توسط حسین معمار بنا شده است. کانتور به معنی مرکز است که بعدها معمار این کلیسا نیز حسین کانتور نام گرفت. زمانی که به حیاط کلیسا وارد می‌شوید، سنگ قبرهای یک خلبان و مهندس روس را خواهید دید. ابن بنا که شامل دو اتاق، نمازخانه و محراب است، هم اکنون بنای تاریخی محسوب می‌شود و درون آن جواهرات دستساز هم به فروش می‌رسد.
مسجد قزوین؛ قدیمی‌ترین مسجد جامع
مسجد جامع قزوین یکی از بزرگترین مساجد و کهنترین مسجد جامع ایران است که بنای اولیه آن بر روی آتشکده دوران ساسانیان ساخته شده است. این مسجد که با نام‌های عتیق و جامع کبیر هم شناخته می‌شود با طرح چهار ایوانی بنا شده است. مسجد جامع قزوین به دستور هارون الرشید ساخته شده که با گذشت زمان بناهای دیگری نیز به آن اضافه کرده‌اند. قسمت‌هایی از این بنا که طی سالیان تخریب شده، در دوران صفویه و قاجار بارها مرمت شده است. مسجد عتیق، مناره‌ها و کاشی‌کاری‌های باشکوهی دارد که سبک معماری آن به دوران سلجوقی و صفویه تعلق دارد. همچنین کتیبه‌های متعددی در این مسجد وجود دارد که آیه‌های قرانی بر روی آن حک شده است.
عمارت باغ سپهدار؛ موزه کشاورزی قزوین
این عمارت، خانه یکی از رجال قاجاریه به نام محمدولی خان سپهسالار تنکابی، ملقب به سپهدار اعظم است. بنا به برخی از اسناد، معماری این عمارت از کاخ چهل ستون قزوین الهام گرفته شده است. گردشگران می‌توانند از این بنای دو طبقه با اتاق‌های متعدد به عنوان موزه کشاورزی بازدید کنند. در حال حاضر وسایل مربوط به کشاورزی در آن نگه‌داری می‌شود.
سردار بزرگ؛ بزرگترین آب انبار تک گنبدی ایران
انبار سردار بزرگ که دارای گنبد آجری و بلند است به عنوان بزرگترین آب انبار تک گنبدی در ایران و دنیا شناخته می‌شد. این بنا توسط دو برادر به نام‌های محمدحسن خان و محمدحسین خان در زمان صفویه ساخته شده است. آب انبار سردار بزرگ که 50 پله دارد و سقف آن قوسی شکل است برای آبرسانی شهر استفاده می‌شد و در ورودی این بنا یک سکو برای استراحت وجود دارد.
باغستان‌های سنتی قزوین با قدمتی چند هزار ساله
این باغستان به شکل غرق آبی آبیاری می‌شود و به دلیل این شیوه آبیاری، به نام باغستان‌های سنتی قزوین شناخته می‌شود. این باغستان در جنوب این شهر قرار دارد و قدمت آن به چند هزار سال قبل بر می‌گردد.
حسینیه امینی‌ها با تالارهای آیینه کاری شده
اگر می‌خواهید خانه یکی از ثروتمندان شهر را ببینید به حسینیه امینی‌ها سری بزنید. این بنا به دور قاجاریه تعلق دارد و توسط تاجاری به نام حاج محمدرضا امینی ساخته شده است. با ورود به این خانه که معماری با شکوهی دارد، با دو حیاط و سه تالار مواجه می‌شوید. آیینه‌کاری، نقاشی و گچبری از تزیینات سقف تالاهارهای این عمارت محسوب می‌شود.
سرای سعدالسلطنه؛ بزرگترین کاروانسرای ایران
از دیگر بناهای دوره قاجاریه، سرای سعدالسلطنه است که یکی از بزرگترین کاروانسراهای سرپوشیده ایران است. این بنا که شامل چهار سوق و گنبدی کاشی‌کاری شده است توسط سعدالسلطنه، حاکم وقت قزوین ساخته شده است. این بنا که کاربری بازرگانی داشته، در طول سالیان دچار تخریب شده اما امروزه این سرا بازسازی شده است. این سرا 6 حیاط دارد و با نام‌های سرای سعدیه، سرای سعادت و بازارچه سعدالسلطنه هم شناخته می‌شود.
امامزاده شاهزاده حسین قزوین با در چوبی باشکوه
این امامزاده بنایی بسیار قدیمی است که تاریخ ساخت آن مشخص نیست. این بنا در طی سال‌ها دچار ویرانی شده و در دوره‌های صفویه و قاجار بازسازی شده است . همچنین قسمت‌هایی مانند ایوان آیینه کاری شده و تعدادی حجره و دو سردر در صحن به امامزاده شاهزاده حسین در دوره حکومت ناصرالدین شاه اضافه شده است. این میراث ملی که با در چوبی فوق العاده‌اش مشهور است، دو ورودی در شمال و جنوب دارد که قسمت شمالی دارای 6 مناره و طاق نماست. این طاق و مناره‌ها با کاشی‌های باشکوه زینت داده شده‌اند. همچنین ایوان‌هایی با کاشی‌های چشم‌نواز در اطراف صحن قرار گرفته است. رواق‌هایی در قسمت شرق و غرب بقعه وجود دارد که با گچبری و کاشی‌های دلنواز تزیین شده است. اگر می‌خواهید کاشی‌های خشتی، آیینه کاری و کتیبه‌هایی به خط ثلث ببینید، حتما به داخل بقعه شاهزاده امام حسین بروید.
عمارت عالی قاپو؛ بنایی در اختیار میراث فرهنگی
نام دیگر آن سردر عالی قاپو است که در گذشته یکی از هفت در ورودی به کاخ صفویان بوده است. از میان این هفت در فقط درب اصلی آن که در جنوب مجموعه بوده، باقی مانده است. این بنا به دوره شاه طهماسب تعلق دارد و در دوره‌های شاه عباس و ناصرالدین شاه تغییراتی پیدا کرده و بازسازی شده است. این بنا در دوره حکومت پهلوی به شهربانی تغییر کاربری یافت و هم اکنون در اختیار میراث فرهنگی قرار گرفته است.
دروازه درب کوشک با نمای آجری
این دروازه در دوره قاجاریه ساخته شده و در قدیم به عنوان حصاری برای امنیت شهر کاربرد داشته است. دروازه کوشک یکی از 12 دروازه شهر است که به شکل نیم دایره ساخته شده و نمای رو به شهر آن آجری است این درحالی است که نمای بیرونی آن با کاشی‌های بسیار زیبا تزیین شده است. دروازه‌ی درب کوشک در گذشته نمای بسیار دلربایی به الموت و شکارگاهای قزوین داشته است.
خیابان سپه؛ قدیمی‌ترین خیابان ایران
اگر می‌خواهید قدیمی‌ترین و اولین خیابان ایران را ببنید به خیابان سپه قزوین که نام‌های دیگر آن عالی قاپو یا دولتی است، بروید. نام قدیمی این خیابان که اکنون با نام شهدا شناخته می‌شود از نام محله‌ای در هرات گرفته شده است. درون این خیابان مهمانخانه و چاپارخانه‌ای واقع شده بود که در سالیان دور تخریب شد و سپس سبزه میدانی در آنجا ایجاد کردند که در حال حاضر به دلیل بی‌آبی ویران شده است. همچنین بناهایی فوق‌العاده مانند مسجد جامع قزوین و آب انبار در محدوده این خیابان ساخته شده‌اند.
برج‌های خرقان؛ بنایی متعلق به قرن پنجم هجری
این بنا، نخستین گنبد دو پوسته است که در قرن پنجم هجری ساخته شده است. این بنا با آجرهای تزیینی زینت داده شده است. قابسازیهای تزئینی داخل طاقنماهای ضلعهای هشتگانه، منظره‌ای چشم‌نواز را ایجاد کرده است. همچنین کتیبه‌هایی درون این بنا یافت شده که نشان از قدیمی بودن آن دارد. همچنین مقبره‌هایی با ضریح منبت‌کاری شده در این برج وجود دارند.
سرای وزیری قزوین با گنبد آجری
این بنا، کاروانسرای وزیری قزوین نیز نامیده می‌شود که در بازار قزوین واقع شده است. این بنا دارای یک گنبد آجری با یک نورگیر است که حجره‌های متعددی دارد و طاق آن با کاشی‌کاری زینت داده شده است. حجره‌های متعددی در اطراف حیاط این سرا واقع شده که سقفی جناغی شکل و ارسی دارد.
عمارت شهرداری قزوین؛ موزه‌ای متعلق به دوره قاجار
این عمارت که با نام موزه بلدیه هم شناخته می‌شود، متعلق به دوره قاجار است و در خیابان شهرداری قزوین بنا شده است. این عمارت در جنگ جهانی اول توسط شرکت روسی شوسه بنا شده است . این بنا پس از بازسازی به موزه تبدیل شد. زین اسب، دستگاه تایپ و رادیوگرام اولین شهردار قزوین، مکاتبات اداری، نامه‌های ارسال شده از طرف مردم، حدود دو هزار سند از شهرداری و شرکت‌های آب و برق در این موزه نگه‌داری می‌شود. این بنا 6 ستون دارد و اتاق ورودی آن با کاشی‌های سیاه و سفید زینت داده شده است.
مسجد و مدرسه سردار قزوین با کتیبه‌هایی از جنس مرمر
این بنا در دوره قاجاریه و توسط دو سردار فتحعلی شاه قاجار به نام‌های حسین و حسن خان احداث شده است. این بنا دو شبستان دارد و سر در مدرسه با کاشی‌کاری مینایی و نقش‌های گل و بوته، پرنده و خطوط اسلیمی تزیین شده است. مسجد و مدرسه سردار قزوین، کتیبه‌هایی از جنس مرمر و یک گنبد فیروزه‌ای در دل خود دارد. همچنین این بنا دارای 3 طاق آجری و 32 حجره است که معماری بی‌نظیری دارد.
اگر می‌خواهید برای تماشای دیدنی‌های قزوین اقدام کنید، حتما به صفحه رزرو آنلاین تورهای داخلی سایت علاءالدین تراول مراجعه کرده و در صورت تمایل تور قزوین را که برای تعطیلات و آخر هفته خرداد، برنامه‌ریزی شده، رزرو نمایید.
