غذاهای محلی استان کردستان | چه غذاهایی در کردستان بخوریم؟

غذاهای محلی استان کردستان | چه غذاهایی در کردستان بخوریم؟
 آیا تا به حال نام قایرمه یا کلانه را شنیده‌اید؟ چقدر با غذاهای محلی استان کردستان آشنا هستید؟ این مطلب را بخوانید و در انتها نیز دستور پخت دو غذای کردی را یاد بگیرید.

مقدمه
چقدر با غذاهای محلی استان کردستان آشنا هستید؟ به‌غیر از «دنده کباب» معروف این مناطق تا به‌حال نام «قایرمه» یا «فروجاو» را شنیده‌اید؟ اگر برایتان سوال است که چه غذاهایی در کردستان بخوریم و غذاهای محلی کردی چه چیزهایی هستند با ما در این مطلب همراه باشید تا سری به سفره‌های رنگین این مردم شجاع بزنیم. 
استان کردستان به مرکزیت «سنندج» یکی از زیباترین استان‌های ایران واقع در منطقه غربی و در دامنه کوه‌های زاگرس است. اگر قصد سفر زمینی به کردستان یا تجربه تور کردستان را دارید، حتما چشیدن طعم غذاهای محلی این منطقه را فراموش نکنید. مردم این منطقه به خونگرمی، دلیری، زبان شیرین و پوشش بی‌نظیرشان شهرت دارند اما چیز دیگری که شاید کمتر نام آن را شنیده باشید، غذاهای محلی استان کردستان است. از قایرمه تا نان‌های محلی کردی ، شهرت غذاهای محلی و طعم دلنشین آن‌ها مانند زیبایی «دریاچه زریوار» زبانزد عام و خاص است. با چند مورد از این غذاها آشنا هستید؟ آیا می‌خواهید برای تعطیلات بعدی به این استان زیبا سفر کنید؟ پس فراموش نکنید شکم‌گردی نیز بخشی از جاذبه های گردشگری کردستان بوده و بهتر است بدانید در این سفر کدام یک از غذاهای محلی کردی را نوش جان کنید.

بهترین زمان سفر به کردستان
سفر به کردستان در هر فصلی، زیبایی‌های خودش را دارد اما در فصل بهار از فروردین تا اواخر خرداد، دامنه کوه‌های زاگرس سبزرنگ شده و زنان کردی در گوشه و کنار روستاها و شهرهای زیبای این استان در حال چیدن گل‌ها و سبزی‌های محلی و گیاهان دارویی برای درست کردن اصیل‌ترین غذاهای محلی کردستان هستند. 
هرچند که آب و هوای این منطقه سردسیر است، اما در برخی نقاط نیز گرم و خشک بوده و گاهی دمای هوا به ۳۹ تا ۴۳ درجه در فصل تابستان می‌رسد. اما اغلب میانگین دمای هوا در تابستان‌ها بیشتر از ۲۸ درجه نبوده و در بهار نیز همچنان هوا خنکای زمستانی خود را داشته و بین ۱۸ تا ۲۴ درجه متغیر است. فصل زمستان، فصل استخوان سوز و برف‌های سنگین است اما بازهم طبیعت این استان آنقدر زیباست که شما را وسوسه می‌کند برای دیدن جشن‌های مختلفی مانند اسفندگان به کردستان سفر کنید.
اما اواخر تابستان و پاییز فصل جشن‌های کردی است و همه‌جای صدای دف زدن می‌آید. مکمل این جشن‌ها غذاهای محلی کردستان بوده که بوی عطر آن‌ها شما را ناخودآگاه به سمت خود می‌کشد. از روغن‌های حیوانی مخصوص تا گیاهانی مانند ریواس و کاکوتی که در پخت غذاهای کردی استفاده می‌شود همه و همه شما را به پای سفره مردم خونگرم این منطقه می‌کشاند. 
پس با یک جمع‌بندی ساده می‌توان گفت کردستان، منطقه‌ای برای تمام فصل‌ها است و در سفر به کردستان تنها باید بدانید به کجا رفته، چه غذاهایی بخورید و از کدام جاذبه‌‌های این استان دیدن کنید. در ضمن پوشیدن یک دست لباس محلی کردی را نیز به‌یاد داشته باشید. 

با بهترین غذاهای محلی کردستان آشنا شوید
در سفر به کردستان چه چیزی بخوریم؟ بله شکم‌گردی هم بخشی از هر سفر است. چه در سفرهای خارجی و چه در سفرهای داخلی حتما چشیدن طعم غذاهای جدید را فراموش نکنید. این غذاها بخشی از فرهنگ یک منطقه محسوب شده و از جایی به جای دیگر با یکدیگر متفاوت هستند، تا جایی که امتحان کردن غذاهای جدید تبدیل به هدف سفر برخی از افراد می‌شود که به آن‌ها توریست‌‌های شکم‌گرد می‌گویند. در این قسمت با ۱۰ مورد از بهترین غذاهای محلی کردستان آشنا خواهید شد. اگر قصد دارید برای تعطیلات بعدی سفر به کردستان را انتخاب کرده، این غذاها را نیز امتحان کنید. 

۱. ماهی کباب 
ماهی‌های دریاچه زریوار به طعم بی‌نظیر خود شهرت دارند. برای چشیدن طعم یکی از بهترین غذاهای محلی کردستان به سمت مریوان حرکت کرده و همراه با مردم محلی ماهی تازه صید کنید تا «ماهی کباب» را روی زغال درست کرده و طعم یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای ایران را بچشید. ماهی کباب تازه‌ای که روی زغال پخته شده باشد، طعم فوق‌العاده‌ای دارد. 

۲. قایرمه
از ابتدای این متن‌ بارها به قایرمه اشاره کردیم. قایرمه یکی از غذاهای محلی کردستان است که به‌صورت سرخ‌کردنی تهیه می‌شود. در واقع قایرمه، کنگر سرخ کرده است. این غذا شکل و ظاهری دقیقا شبیه به فست فودها دارد اما با این تفاوت که از کنگر کوهی تهیه می‌شود. کنگر گیاه مخصوص فروردین ماه و بهار است پس در سایر ماه‌های سال ممکنست شانس امتحان کردن کنگر تازه سرخ‌شده را نداشته باشید. 
قایرمه را در سایر فصل‌ها می‌توان با کرفس تهیه کرد، اما هیچ چیز طعم قایرمه اصلی را نمی‌دهد. برای تهیه این غذای خوشمزه ابتدا کنگر را پس از تمیز کردن، پخته و در سس غلیظی از آرد و تخم‌مرغ، زعفران و کره و آب خوابانده و سپس در روغن اصیل کردی سرخ می‌کنند. برای تهیه قایرمه کرفس نیز از همین روش استفاده می‌شود. 

۳. کلانه 
یکی از بهترین غذاهای محلی کردستان «کلانه» است. این غذا همچنین قدیمی‌ترین فست فود جهان محسوب می‌شود. آیا این نکته را می‌دانستید؟ 
فصل تهیه کلانه نیز بهار است، همچنین در کرمانشاه به این غذا پیچک نیز گفته می‌شود. کلانه در واقع نان ترد و خوشمزه‌ای شبیه به پیتزا بوده که با گیاه پرخاصیت پیچک تهیه می‌شود. برای تهیه کلانه ابتدا سبزی‌ مخصوص پیچک را پس از شستن و تمیز کردن، به‌صورت ریز ریز خورد کرده و لای خمیر نان کلانه می‌گذارند. این خمیر را روی ساج (تابه‌های مخصوص پخت نان) سرخ کرده و بعد با روغن کرمانشاهی میل می‌کنند. این نان خوشمزه بیشتر در بهار و به‌خصوص در زمستان با پیازچه کوهی نیز تهیه می‌شود. 
در روش دیگر، ابتدا آرد گندم را برای تهیه نان آماده کرده و پس از ریز کردن پیازچه روی نصف نان پهن شده بر ساج، پیازچه ریخته و کمی نمک اضافه می‌کنند. نان را تا و سپس با کره چرب خواهند کرد. بسته به سلیقه این نان با آش دوغه وا، دوخه وا یا دوغ و ماست میل می‌کنند. 

4. آش دوغه وا
آش دوغه وا یا دوخه وا یکی از غذاهای سنتی کردستان بوده که بسیار شبیه به آش دوغ است. در این آش از نخود، سبزی‌های معطر کوهستانی، برنج، بلغور گندم و کوفته گنجشکی (کوفته نخودچی یا کوفته‌ریزه) استفاده می‌شود. کردها به آش‌های متنوع خود معروف هستند و لیست این دسته از غذاها در شهرهای کردستان بی‌پایان است. از دیگر آش‌های معروف کردستان می‌توان آش عباسعلی، آش سه کیلو وا، آش دانه کولانه، برویسین تورش، شه لم و پریوله نا را نام برد. 

5. فروجاو 
شاید تلفظ برخی از نام‌های این غذاها سخت باشد اما بخشی از جذابیت آن‌ها محسوب می‌شود. در زبان کردی «فروجاو» به‌معنی مرغ است. پس غذای فروجاو نیز آش مرغ بوده که به آن آبگوشت مرغ هم گفته می‌شود. این غذا در فصل‌های سرد پخته شده و برای نوزادان، کودکان و افراد ضعیف‌الجثه مناسب است. برای تهیه این غذای خوشمزه از سبزی‌های تازه، نخود، پیازداغ و رب و مرغ و ادویه‌های محلی استفاده می‌شود. فروجاو را می‌توانید با نان‌ های محلی کردستان نوش جان کرد. 

6. خورشت ریواس 
خورشت ریواس کردستان نیز یکی از غذاهای مشهور این منطقه است. این خورشت را می‌توان با رشته پلو یا سیب پلو نوش جان کنید. ریواس دارای خواص فراوانی است و اکثر افراد طعم ترش آن را دوست دارند. پس خورشت ریواس نیز دو مزه بوده و طعم ترش و ملس دارد. کردها برای تهیه این غذای خوش عطر و طعم ریواس را با نعنا، گوشت، پیاز، فلفل، جعفری و نمک می‌پزند. 

7. آش دانه کولانه کردستان 
آش دندانی کردستان یا دانه کولانه مخصوص کودکانی است که تازه اولین دندانشان درآمده است. در جشنی که برای کودک گرفته می‌شود. آش دانه کولانه در کنار شیرینی‌های مخصوص و سایر غذاهای محلی کردستان سرو می‌شود.  برای تهیه این آش از لوبیا، عدس، گندم، مرزه خشک، قلم گوسفند، زردچوبه، نمک و فلفل قرمز و سایر گیاهان کوهی مقوی استفاده شده و عده‌ای نیز در آن کوفته قلقلی یا کوفته نخودچی نیز استفاده می‌کنند. 

8. شش کباب کردستان 
در سفر به کردستان امتحان کردن شیش کباب را فراموش نکنید. دنده کباب شاید معروف‌ترین غذای کردستان باشد اما شیش کباب را می‌توان سنتی‌ترین کباب این منطقه دانست. سنندجی‌های عاشق این غذا هستند. برای تهیه شیش کباب کردستان از گوشت گوساله یا گوسفندی که در فلفل، نعنای تازه، زعفران، سیر، پیاز و روغن گیاهی که چند ساعت خوابانده شده استفاده می‌کنند. سپس این کباب را روی زغال و آتش به‌صورت تابه‌ای سرخ و با رشته پلو یا نان‌های محلی کردی نوش جان خواهند کرد. 

طرز تهیه دو غذای کردی
اگر فرصت سفر ندارید، کردستان را به‌ خانه بیاورید. در این قسمت با طرز تهیه دو غذای خوشمزه کردی آشنا خواهید شد تا اگر فرصت سفر به کردستان را ندارید، فعلا این غذاها را در خانه درست کرده و بعد از سفر نیز برای خودتان دفترچه‌ای از طرز تهیه غذاهای محلی کردستان داشته باشید. 

۱. طرز تهیه آش دوکلیو 
آش دوکلیو همان آش دوخه وا یا دوغه وا است. این آش دوغ بیشتر در مهاباد تهیه شده و بسیار مقوی و خوش طعم است. برای فصل زمستان این آش گزینه بسیار مناسبی است. 
مواد لازم تهیه آش دوکلیو کردستان 
سبزی آش ۲ کیلو (جعفری، گشنیز، شوید، پونه و برگ چغندر)
ماست محلی ترش ۵ پیمانه
کنگر پاک شده ۵۰ گرم 
تخم مرغ ۱ عدد 
یک سوم پیمانه نخود 
سیرکوهی، سیرموک، گیلاخه یا گل آقا (سبزی بهاره) 
نصف پیمانه خرده برنج 
نصف پیمانه بلغور گندم 
آب مرغ غلیظ ۲ پیمانه (می‌توانید از یک عدد عصاره مرغ استفاده کنید.)
نمک، ادویه و فلفل سیاه به‌مقدار لازم 

طرز تهیه 
پس از شستن و خشک کردن سبزی آش، آن را ریز خرد کنید. برنج را در آب و نمک خیس کرده و گوشه‌ای بگذارید. سیرها را پوست گرفته و آن‌ها را له یا پوره کنید. نخودها را پیش از پختن چندین ساعت در آب خیس کنید. سپس از آن‌ها را ۳۰ تا ۴۰ دقیقه در آب پخته تا نیم پز شوند. بلغور را نیز شسته و در کنار برنج بگذارید. 
سپس ماست‌ را در ظرف بزرگی ریخته و تخم مرغ را به‌همراه نمک و فلفل اضافه کرده و خوب هم بزنید تا شبیه به دوغ شود. سبزی آش و سبزی بهاره را به‌همراه آب مرغ اضاغه کرده و دوباره هم بزنید. نخود و بلغور و سیر را نیز اضافه کنید. حالا ۳ لیوان آب نیمه گرم در قابلمه ریخته و مواد را اضافه کرده و دائم هم بزنید تا یک دست شود. برنج از قبل خیس شده را شسته و در مرحله آخر اضافه کنید. اجازه دهید آش برای ۳ ساعت روی گاز مانده و کاملا جا افتاده شود.
نکته: در این مدت زمان دیگر آش را هم نزنید. باعث بریدن ماست می‌شود. 

۲. طرز تهیه سنگ سیر کردستان 
سنگ سیر که به پلو کردی نیز معروف است در نقاط مختلف کردستان به روش‌های متفاوتی تهیه می‌شود. این غذای مقوی و خوشمزه در واقع مخلوطی از لوبیا سبز تازه، لوبیا قرمز و سینه مرغ چرخ کرده است. بسته به سلیقه می‌توانید از گوشت چرخی نیز استفاده کنید. 
نکته: سنگ سیر با آش سنگ سیر فرق دارد. 
مواد لازم برای تهیه سنگ سیر کردی
برنج دو پیمانه 
هویج خرد شده ۲ پیمانه 
سینه مرغ ۱ عدد 
لوبیا سبز خرد شده ۱ پیمانه 
نصف پیمانه لوبیا چیتی 
پیاز یک عدد 
سیب زمینی دو عدد
سبزی کاکوتی یا کاکاتوی ۱ قاشق غذاخوری 
آرد سوخاری ۲ قاشق غذاخوری
نمک، زردچوبه، فلفل سیاه، پودر سیر، پاپریکا به مقدار لازم

طرز تهیه
سینه مرغ بدون استخوان را چرخ کرده و با پیاز رنده شده و ادویه‌ها و آرد سوخاری مخلوط کنید. مواد را به خوبی هم بزنید تا باهم مخلوط شوند. آن‌ها را ۱ ساعت درون یخچال گذاشته  و بعد هر کدام را به‌اندازه یک سر گنجشک یا یک عدد گردو قلقلی کنید. این گوشت‌ها را سرخ کرده و کنار بگذارید. 
در مرحله بعد داخل قابلمه‌ای جدا گانه لوبیا سبز خرد شده را با هویج ریز خرد کرده و سبزی کاکوتی و لوبیا چیتی‌های که از قبل خیس و نیم پز کرده‌اید ریخته و کمی نمک و آب اضافه کنید. اجازه دهید مواد برای ۴۵ دقیقه با هم پخته شوند. وقتی لوبیا چیتی کامل نرم شد زیر گاز را کم کنید. 
در ادامه با کم شدن آب درون قابلمه، کوفته قلقلی‌ها را به مواد قبلی اضافه کرده و بعد از ۲۰ دقیقه سیب‌زمینی نگینی شده را درون آن بریزید و در انتها برنج را که از قبل خیس کرده‌اید آبکش کرده تا نمک آن برود، سپس برنج را درون قابلمه بریزید. در نهایت کمی روغن مایع افزوده و مواد را هم بزنید تا آب آن کم شود. دقیقا مانند درست کردن برنج کته‌ای. وقتی برنج نرم شد آن را دم کنید. بعد ۴۰ تا ۶۰ دقیقه غذای شما آماده است. زعفران دم کرده و روغن کرمانشاهی اضافه و آن را با سالاد و ماست سرو کنید. 
نکته: می‌توانید کمی رب نیز به مواد اضافه کنید. برای جلوگیری از وا رفتگی کوفته‌ها آب پیاز را بعد از رنده شدن بگیرید.

از شکم‌گردی در کردستان تا آشنایی با فرهنگ زیبای کردی
 تنوع غذاهای محلی کردستان آنقدر زیاد است که نمی‌توان آن‌ها را به یک لیست ۱۰ موردی محدود کرد. تنها زمانی که به این استان و شهرهای مختلف آن سفر کنید با غذاهای بیشتر آشنا خواهید شد. کردها انواع آش، نان، خورشت و پلو و شیرینی‌های مختلفی دارند که شاید تا به‌حال نام آن‌ها را نشنیده باشید. با وجود این همه تنوع می‌توانید یک شکم‌گردی جانانه در کردستان داشته باشید. از دیگر غذاهای معروف کردستان می‌توان به «کوکوی ترگ خانه گان» که با تره تهیه می‌شود و به آن کرفس آبی هم می‌گویند نام برد. برای تهیه این غذا کافی است تره مخصوص کردستان را با آرد و پیاز و تخم‌مرغ و ادویه‌جات مختلف تهیه کرده و در روغن کرمانشاهی سرخ می‌کنند.

اگر علاقه‌مند به شرکت در تور کردستان یا سایر تورهای ایرانگردی هستید، می‌توانید از طریق رزرو آنلاین تور داخلی در وبسایت علاءالدین تراول و همچنین تماس با کارشناسان تور با شماره تماس 02174495، به راحتی رزرو خود را انجام دهید.