یکی از دیدنی‌های استان بوشهر شهر بندر سیراف است. این شهر یکی از شهرهای قدیمی و تجاری ایران است که نزدیک به دوهزار سال در زمینه‌ی تجارت دریایی فعالیت دارد. بندر سیراف نه تنها در تجارت ایران مهم به شمار می‌رود بلکه در زمینه‌ی گردشگری نیز از شهرهای دیدنی ایران محسوب می‌شود که جاذبه‌های تاریخی و طبیعی متعددی دارد. در این مقاله تیم محتوا علاءالدین تراول به معرفی بندر سیراف، تاریخچه، سوغات و صنایع دستی، غذاهای محلی، مکان‌های گردشگری بندر سیراف می‌پردازد.
شهر بندر سیراف کجاست؟
شهر بندر سیراف که به «بندر طاهری» نیز شهرت دارد، بین دو بندر ناحیه خلیج فارس به نام کنگان و طاهری واقع شده است. این بندر در فاصله ۲۴۰ کیلومتری جنوب شرقی بوشهر و ۳۸۰ کیلومتری بندرعباس قرار دارد. بندر سیراف در میان کوه و دریا قرار گرفته است و چهار کیلومتر طول دارد و از شهرهای ساحلی مهم ایران به حساب می‌آید.
تاریخچه بندر سیراف
طی حفاری‌های باستان‌شناسی در ۸۰ سال اخیر پژوهشگران دریافتند که شهر بندر سیراف قدمت تاریخی بالایی دارد. این شهر تجاری فعالیت خود را از زمان اردشیر اول ساسانی آغاز کرده است. حتی ریشه نام سیراف نیز به اردشیر اول باز می‌گردد. نام این بندر از اسم اردشیرآب می‌آید که بعدها به سیراب و سپس سیراف تبدیل می‌شود. این شهر تا قرن چهارم ه.ق از شهرهای مهم تجارتی ایران بوده است و از سیلان، هند ، چین و زنگبار و دریای سرخ کشتی‌های تجاری به آن رفت و آمد داشتند.
در این شهر آثار باستانی متعددی وجود دارد. کتیبه‌ها و دیوارنگاره‌های ساسانی، گچبری‌های مخصوص ساسانی، با برگ درخت انجیر، برساو، موک، سرو به وفور در این شهر یافت شده است. سفالینه‌های به دست آمده از بندر سیراف هم ارتباط این منطقه را با شهرهای دیگر کشورها را نشان می‌دهد.
بندرسیراف دارای یک گورستان باستانی است. این گورستان متعلق به دوران اشکانی و ساسانی بوده و تنوع قبرهای آن انواع آیین‌های دوران اشکانی را نشان می‌دهد. «ابواسحاق ابراهیم بن محمد فارسی اصطخری» مشهور به «کرخی» جغرافیدان مشهور ایران، سیراف را شهری بزرگ و اعیان نشین توصیف می‌کند که شغل بیشتر مردمانش وابسته به دریانوردی و تجارت دریایی بوده است.
فرهنگ مردم بندرسیراف
در شهر بندرسیراف سنی و شیعه باهم زندگی می‌کنند. بیشتر مردم شهر به زبان فارسی صحبت می‌کنند و دارای لهجه کنگانی هستند. از دیرباز مراسم‌های مختلفی در سیراف برگزار می‌گردید که برخی از آن‌ها همچنان اصالت خود را حفظ کرده و توسط مردم محلی باز هم برگزار می‌شوند. ماهیگیری یکی از شغل‌های مهم مردم بندر سیراف است. در بندر سیراف همچنان ماهیگیرها و لنج سازها در حین کار آوازهای محلی مختلف را می‌خوانند. با گشت و گذار در کنار ساحل‌های سیراف می‌توانید نوای زیبای این ترانه‌های محلی را بشنوید. این بندر هم چنین دارای منابع گاز است و سازمان‌های پتروشیمی در آن بسیار فعال است تا جایی که به سیراف «پایتخت انرژی ایران» می‌گویند. شغل مردم شهر بندر سیراف وابسته به دو صنعت ماهگیری، پتروشیمی است و تعداد اندکی هم از راه کشاورزی و دامداری امرار معاش می‌کنند.
سوغات و صنایع دستی بندرسیراف، هنر دست ظریف زنان
شهر سیراف مانند بسیاری از شهرهای ساحلی و جنوبی آثار شگرفی در زمینه صنایع دستی دارد. اگر به شهر بندر سیراف سفر می‌کنید و قصد خرید سوغاتی دارید خوب است سوغات ناب و اصیل بندر سیراف را بشناسید. بانوان این خطه به هنر زری بافی، سوزن دوزی، گلیم بافی و حصیربافی خود شهرت دارند. در سوزن دوزی و زربافی نیز این زنان خلاق نهایت هنر خود را به کار بسته و می‌توانید زیورآلاتی چون مچ‌بند، دستنبد و گردنبندهای زیبا و ظریف دست‌ساز را از مردم محلی و بومی تهیه کنید.
جدا از صنایع دستی نفیس و ظریف، خوراکی‌های خوشمزه‌ای در این منطقه وجود دارد. شلیخ یا همان خارک یکی از خوراکی‌های خوشمزه این منطقه محسوب می‌شود که از گیاهان خاص تهیه شده و برای درمان بیماری‌های مختلف کاربرد دارد.
الوک نیز نوعی بادام وحشی محلی است که فقط در در برخی شهرهای جنوبی کشور می‌روید. خرما خشکو هم یکی دیگر از سوغاتی‌های شهر بندر سیراف به حساب می‌آید. در این شهر دو نوع حلوا پخته می‌شود که حلوای انگشت پیچ و برنج نام دارد. نان‌های محلی سیراف هم معروف بسیار معروف هستند. از نان‌های محلی این منطقه که حتما باید یکی از آن‌ها را امتحان کنید عبارتند از:
مکان‌های دیدنی بندر سیراف
مکان‌های دیدنی بندر سیراف شامل جاذبه‌های تاریخی و طبیعی می‌شوند که هرساله گردشگران بی‌شماری را به سوی خود جذب می‌کند. تعداد آثار تاریخی در شهر بندر سیراف به بیش از ده مورد می‌رسد. اگر به دیدن آثار باستانی و تاریخی علاقه دارید، شهر بندر سیراف را در الویت‌های سفر خود قرار دهید. جالب است بدانید سیراف نه تنها جاذبه‌های تاریخی فراوانی دارد بلکه دیدنی‌های طبیعی آن نیز زبانزد عام و خاص هستند.
زیباترین چشم‌انداز خلیج فارس از سواحل بندر سیراف
نکته جالب در مورد شهر سیراف، محدود بودن آن به کوه و دریا است. در میان شهرهای ساحلی جنوب ایران، سیراف تنها شهری است که رو به دریا و پشت به کوه است. قرار گرفتن این شهر در بین کوه و دریا جلوه خاصی به شهر بخشیده است. کوه‌های سیراف غالبا خشک بوده و دارای پوشش گیاهی چشمگیری نیست. به دلیل قرار گرفتن این شهر در دامنه کوه، بندر سیراف یکی از معدود شهرهای پلکانی جنوب ایران است. کوچه پس کوچه‌های شهر سربالایی بوده و اگر بر بام مرتفع شهر بایستید منظره بی‌نظیری از دریا، ساحل‌های شنی و خانه‌های پلکانی را می‌بینید.
در ساحل‌های شهر سیراف شما قایق‌های ماهیگیری محلی را می‌بینید. جا به جای شهر، «گره‌گور» یا تورهای ماهیگیری مخصوص مردم جنوب را مشاهده خواهید کرد که به صورت نیم‌کره‌های توری بزرگ و کوچک خودنمایی می‌کنند. در بندر سیراف امکان تفریحات و ورزش‌های دریایی وجود ندارد اما می‌توانید در سواحل بکر و طلایی سیراف آبتنی کرده یا آفتاب بگیرید. ساحل شهر بندر سیراف یکی از بهترین چشم‌اندازها برای دیدن خلیج فارس است.
دیدنی‌های تاریخی سیراف، سفر به دنیای راز و رمزهای باستانی ایران
قدمت مکان‌های تاریخی سیراف به دوران ساسانی، اوایل اسلامی، دوره صفوی و قاجار می‌رسد. در این شهر آثار تاریخی قابل توجهی بسیاری وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
گورستان صخره‌ای شهر بندر سیراف
یکی از جاذبه‌های منحصر به فرد بندر سیراف گورستان‌های صخره‌ای باستانی این شهر است. این گورستان متعلق به دوران اشکانی و ساسانی بوده است و قدمت برخی از گورهای آن به قرن چهارم ه.ق باز می‌گردد. شما در این گورستان قبرهایی به خط کوفی هم مشاهده می‌کنید. آثار تدفین این گورستان در موزه شهر بندر سیراف و موزه ملی ایران نگهداری می‌شود. یکی از موارد قابل توجه در مورد این گورستان پلکانی بودن آن‌ها است.
قلعه نصوری سیراف، دژ مستحکم شهر
از قلعه‌های تاریخی به جامانده که محل زندگی حاکمان شهر در دوره قاجار بوده قلعه نصوری است. این بنا روی تپه‌ای مشرف به دریا ساخته شده است. از خانه نصوری به راحتی می‌توانید شهر بندر سیراف و ساحل دریا را ببینید. قدمت این خانه-قلعه دویست سال است. جالب است بدانید که هجده تابلوی زیبا از داستان‌های شاهنامه دراین خانه وجود دارد. گچبری‌های این قلعه بسیار نفیس و فاخر است. این خانه قلعه یک برج مدور نگهبانی و یک بادگیر شش جهته دارد که به قلعه جلوه‌ای خاص بخشیده و آن را متمایز کرده است.
موزه باستان‌شناسی سیراف
اگر علاقه‌مند هستید که سفالینه‌های باستانی، اشیای قدیمی دوران ساسانی و اشکانی را ببینید بهترین مکان موزه سیراف است. شما می‌توانید با دیدن این موزه به دوران باستان سفر کنید. به خاطر داشته باشید حضور یک راهنمای مجرب و مسلط بر موضوعات باستان‌شناسی مکمل یک سفر خوب و به یاد ماندنی برای شما خواهد بود. این موزه خانه «وایت هاوس» یکی از باستانشناس‌های قدیمی بوده است. امروزه خانه وی به موزه باستان‌شناسی سیراف تغییر کاربری داده و اشیای دوران باستان از زمان ساسانی‌ها تا قاجاریه در آن نگهداری می‌شود.
آرامگاه سیبویه، از اولین آرامگاه‌های ایران
آرامگاه سیبویه دانشمند مشهور دوران پس از اسلام، در شهر سیراف واقع شده است. این آرامگاه از اولین آرامگاهای پس از اسلام بوده که مورد مرمت و بازسازی اساسی قرار گرفته است. متاسفانه بنای قدیمی آرامگاه از بین رفته است. در این آرامگاه دو سنگ قبر وجود که یکی از آن‌ها متعلق به سیبویه دانشمند قرن سوم ه.ق است.
دخمه‌های باستانی سیراف؛ مکانی برای ستایش ایزدبانوی مهر و آب
بر روی تپه‌های شهر و در نزدیکی کوه سیراف دخمه‌هایی باستانی وجود دارد. برخی این دخمه‌های باستانی را متعلق به دوران اشکانی و مرتبط با آیین میترائیسم (الهه مهر و صلح) می‌دانند. تعدادی از پژوهشگران نیز این دخمه‌های کنده شده در دل کوه را به ایزدبانوی آناهیتا (الهه آب) نسبت می‌دهند . اگر به شهر بندر سیراف سفرکردید از دیدن این دخمه‌های باستانی غافل نشوید.
آتشکده سیراف، یادگاری از دوران زرتشتیان
آتشکده سیراف یکی دیگر از بناهای دیدنی شهر بندر سیراف است. این آتشکده شباهت زیادی با آتشکده نیاسر کاشان دارد. بنای آتشکده بر روی بلندی‌های شهر قرار دارد و از مصالح سنگ برای آن استفاده شده است. خوب است بدانید که آتشکده دارای چهار در ورودی مانند دیگر آتشکده‌ها بوده که نماد چهار عنصر آب، باد، خاک و آتش است.
آرامگاه قطب الدین شیرازی در سیراف
یکی از بناهای قدیمی شهر بندر سیراف آرامگاه قطب الدین شیرازی است. این بنا یکی از بناهای ساخته شده در دوران ایلخانی است. ساختمان بنا دارای یک ایوان بلند و گنبدخانه‌ای بزرگ است که در پشت ایوان قرار دارد. سبک معماری این بنا هم سبک معماری آذری است. در معماری داخلی این بنا می‌توانید نقاشی روی گچ و کاشی‌کاری و گچبری‌هایی با طرح‌های اسلامی را مشاهده کنید. نوع معماری این بنا مشابه بناهای مرکزی ایران در قرن هشتم ه.ق بوده که در نوع خود بی‌نظیر است.
آبگیر دره لیر بندر سیراف
یکی دیگر از آثار باستانی شهر بندر سیراف آبگیر دره لیر است. این آبگیر متعلق به سده‌های اول اسلام است. این آبگیر برای سیراب کردن چهارپایان و حیوانات کاربری داشته است.
مسجد امام حسن بصری
از مسجد امام حسن بصری در شهر بندر سیراف فقط بقایایی از دیوار سردر و پایه‌های ستون باقی مانده است. بازدید از این مسجد به افرادی که علاقه وافری به باستان‌شناسی و تاریخ دارند توصیه می‌شود. بقایای این بنا متعلق به قرن دوم ه.ق است.
لذت شکم‌گردی و غذاهای محلی بندر سیراف
عمده غذاهای محلی از ماهی‌ها دریا درست می‌شوند. در این شهر می‌توانید طعم بی‌نظیر غذاهایی مانند ماهی تنوری، ماهی کبابی، وُدام و ته چین ماهی را مزمزه کنید. در ته چین ماهی و ماهی تنوری انواع سبزی‌های معطر استفاده می‌شود. این غذاها از خوشمزه‌ترین غذاهای محلی سیراف است که حداقل یکی از آن‌ها را باید نوش جان کنید.
اقامت در بندر سیراف
تنها اقامتگاهی که در شهر بندر سیراف وجود دارد اقامتگاه بومگردی «بندر نصوری» است. همچنین می‌توانید دریکی از خانه‌های قدیمی سیراف اقامت داشته باشید. البته بسیاری افراد به دلیل نزدیکی بندر سیراف به بوشهر، اقامت در هتل‌های بوشهر را انتخاب می‌کنند که گزینه‌ای بسیار مناسب و هدف گرفتن یک تیر و چند نشان است.
بهترین زمان سفر به بندر سیراف
بهترین زمان سفر به بندر سیراف در فصل‌های پاییز و زمستان است. در این فصل‌ها خبری از هوای گرم و شرجی نبوده و می‌توانید از آب و هوای مطبوع این شهر لذت ببرید. پاییز و زمستان فصل‌های سیزن و پیک سفر به شهر بندر سیراف است که گردشگرهای بی شماری را به سمت خود جلب می‌کند. در ماه اول بهار هم مسافرهای بی شماری شهر سیراف و بوشهر را برای سفر انتخاب می‌کنند اما از اردیبهشت تا اواسط مهرماه بندر سیراف آب و هوای بسیار گرمی دارد.
چطور به بندر سیراف برویم؟
اگر می‌خواهید ساده‌ترین راه را برای رفتن به شهر بندر سیراف بدانید، این است که از بوشهر به سمت بندر سیراف حرکت کنید. اگر خودروی شخصی دارید باید از مسیر جاده بوشهر به کنگان و کنگان به بندر سیراف بروید و اگر می‌خواهید از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید بهترین گزینه اتوبوس‌های ترمینال مسافربری بوشهر به کنگان و کنگان به عسلویه است که باید بین راه در بندر سیراف پیاده شوید. از عسلویه هم به راحتی می‌توانید رهسپار شهر بندر سیراف شده یا از اتوبوس‌های عسلویه به کنگان استفاده کنید.
جادوی سفر به سیراف با علاءالدین تراول
حالا که با بندر سیراف آشنا شدید، نظرتان درباره آن چیست؟ در این مقاله شهر بندر سیراف و تمام جاذبه‌های گردشگریش معرفی شد. اگر به شهرهای جنوبی کشور سفر می‌کنید از بازدید شهر سیراف غافل نشوید. اگر به سفرهای گروهی علاقه دارید و دوست دارید با یک برنامه‌ریزی عالی و راهنمای مجرب سفر کنید می‌توانید از وب سایت علاءالدین تراول به صفحه رزرو آنلاین تورهای داخلی مراجعه کرده و «تور بوشهر و بندر سیراف» را انتخاب نمایید. تمام جزییات و برنامه تور در بخش تور بوشهر سیراف نوشته شده است، پس از مطالعه دقیق می‌توانید اقدام به رزور تور کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر نیز می‌توانید با شماره ۰۲۱۷۴۴۹۵ تماس بگیرید.
