مقبره بایزید بسطامی (مسجد بایزید بسطامی)

چه به عرفان علاقه‌مند باشید و چه آن را دوست نداشته باشید، این بخشی از تاریخ و فرهنگ مردم این ‏سرزمین است. میان عرفای زیادی که در قرون مختلف پس از اسلام آمدند، بایزید بسطامی یکی از ‏مهم‌ترین‌هاست. او از رقیبان مردمان زاهد بود و اکنون نیز دیدگاه‌های متضادی درباره‌اش وجود دارد. ‏بخشی از زاهدان ظاهربین او را نقد می‌کردند و برخی دیگر که عمق نگاهش را می‌فهمیدند، تقدیرش ‏کرده‌اند. زمانی گفته بود عارف طیار است و زاهد سیار! در قرن سوم هجری می‌زیست و عطار در وصف ‏بزرگی‌اش نوشت «آن خلیفه‌ی الهی، آن دَعامه نامتناهی، آن سلطان العارفین، آن حجة الحق اجمعین ». نام ‏اصلی‌اش طیفور بن عیسی است و گفته می‌شود جدش، زرتشتی مؤمن و  والی قومس یا سمنان بوده است. ‏این عارف بزرگ در همین استان هم آرمیده است. جایی در 60 کیلومتری شاهرود، خاک شهر کوچک و ‏سردسیری بسطام او را در آغوش گرفته است. آرامگاه بایزید بسطامی در مجموعه‌ای قرارگرفته که چندین ‏مزار و مسجد و سازه دیگر را در خود جای داده است. اگر قصد دارید به مزار بایزید بروید، می‌توانید ‏به‌راحتی سری هم به مدرسه زیبای شاهرخیه و یا مسجد جامع بسطام بزنید. ‏
همان‌طور که انتظار می‌رود مزار بایزید ساده و بی‌پیرایه در میانه این بناها، گنبدها، مناره‌ها و مساجد ‏کوچک و بزرگ عهد ایلخانی و سلجوقی قرار گرفته است. سنگ مرمری ساده تمام تزئینات این آرامگاه را ‏تشکیل می‌دهد. روی این سنگ بخشی از دعاهای امام علی با خطی زیبا نوشته شده و در کنار این سنگ ‏قبر دو اتاق بی‌پیرایه قرار دارد که گویا محل عبادت بایزید و خانقاه وی بوده است. مسجدی کوچک در ‏زاویه جنوب شرقی مجموعه قرار دارند که احتمالاً برای سده‌های دوم و سوم هجری هستند. از دیگر بناهای ‏این مجموعه همان‌طور که گفته شد مدرسه شاهرخیه است که در بخش جنوبی ورودی محوطه واقع شده ‏است. بخش مهمی از سازه‌های این مجموعه که اکنون از دیدنی های بسطام محسوب می‌شود، در دوران ‏الجایتو و سده هشتم هجری ساخته شده و نام الجایتو هم بر یکی از گوشه‌های ورودی به شکل گچ‌بری هک ‏شده است. دیگر مسجد این مجموعه، مسجد بایزید است، اثری دیگر از دوره ایلخانی و احتمالاً سده هشتم ‏هجری. این مسجد هم دو بخش زنانه و مردانه دارد که بخش مردانه‌اش بزرگ‌تر از بخش زنانه است. این ‏مسجد برخلاف خود آرامگاه بایزید، تزئینات کم‌نظیری دارد که احتمالاً بی‌شباهت به مسجد نطنز نیستند. ‏در این مجموعه علاوه بر مساجد گفته شده، مقبره غازان خان، حکمران دیگر دوره ایلخانی هم وجود دارد ‏که معماری متفاوت و برگرفته از آرامگاه‌های برج شکل آن دوره است. روایاتی هرچند با سندهای کم اعتبار ‏وجود دارد که در اصل غازان خان این مقبره را برای بایزید ساخته بود ولی شبی در خواب دیده بایزید با ‏انتقال جسدش به این آرامگاه با برج و گنبد بلند و نسبتاً پرهزینه مخالفت کرده و خواسته همچنان ‏آرامگاهی ساده داشته باشد. از همین رو غازان خان منصرف می‌شود و بعدها آن مکان به مقبره خودش بدل ‏می‌شود. این داستان و داستان‌های بی‌شمار دیگری پشت خشت به خشت سازهای این مجموعه است که ‏کار ساختش از سده دوم هجری تا دوره ایلخانی در سده هشتم به طول انجامید و درنهایت هم حتی در ‏دوره قاجاریه و به‌ویژه با عشق و علاقه خاص فتحعلی شاه قاجار به عرفای شیعه، بازسازی شده و مورد ‏توجه قرار گرفت.‏
اگر می‌خواهید به آرامگاه بایزید بروید، می‌توانید همسفر تور جنگل ابر علاءالدین تراول شوید  و همراه با ‏تورلیدرهای حرفه‌‌ای ما، دیدنی های شاهرود و دیدنی های بسطام را ببینید. همچنین برای رزو هتل های ‏بسطام و شاهرود مانند هتل قصر بسطام و هتل پارامیدا شاهرود با کارشناسان رزرو هتل داخلی ما در تماس باشید و ‏یا رزرو خود را به صورت آنلاین به آسانی ثبت نمایید. ‏