کاروانسرای قوشه دامغان

بیشتر کاروانسراهایی که امروزه در ایران وجود دارند از زمان شاه عباس صفوی به جای مانده‌اند. کاروانسرای ‏قوشه در دامغان نیز از این امر مستثنی نیست. این کاروانسرا، در 35 کیلومتری جاده دامغان- سمنان قرار دارد. ‏در دوره قاجار، حاج علی نقی تاجر کاشانی، این بنا را مرمت و بازسازی کرده و چهار دکان نیز در نزدیکی آن ‏ساخته است. سازمان حفاظت از آثار باستانی در سال 1355 اقدام به مرمت و بازسازی این بنا نموده و بام ‏آجری آن را به پوشش کاهگلی تغییر داده است. این بنا اکنون نیز نیاز به بازسازی دارد. سیاحی فرانسوی، ‏هانری رنه دالمانی نیز در این کاروانسرا اقامت داشته است و در سفرنامه خود درباره حوض و حیاط کاروانسرای ‏قوشه این طور ذکر کرده است: "آب از داخل حوضی که در حیاط قراردارد، می‌جوشد و قهوه‌خانه‌ای نیز در ‏اینجا برپاست". در مورد نقشه کاروانسرای قوشه دامغان باید گفت، این بنا با قاعده‌ای به طول 52 متر به شکل ‏مربع و از کاروانسراهای کوچک محسوب می‌شود. حیاط این بنا تنها 12 درصد از کل بنا را شامل شده و 8 در ‏‏5/8 متر است، در حالی که سایر کاروانسراها معمولا حیاطی بزرگ دارند که کاروانسرای قوشه از لحاظ کوچکی ‏حیاط، جز کاروانسراهای بسیار خاص قرار می‌گیرد. ایوان‌ها و ایوانچه‌هایی دور تا دور حیاط قرار دارند که ‏معمولا تمام کاروانسراها دارای این مشخصه‌اند. میان هر ضلع حیاط یک ایوان و در اطراف آنها ایوانچه‌ها در ‏گوشه‌های حیاط قرار دارند. حجره‌ها نیز در پشت ایوانچه‌ها ساخته شده‌اند اما طرح هر یک از این حجره‌ها با ‏دیگری متفاوت است. حجره‌های پشت سه ایوانچه‌ به یکدیگر راه دارند که در گوشه‌های شرقی و غربی حیاط ‏قرار دارند. حجره‌های شمالی و جنوبی بزرگ‌اند و به واسطه غرفه‌های عمیقی که از بین این حجره‌ها می‌گذرند، ‏قاعده حجره‌ها به شکل تی انگلیسی (نیم صلیب) درآمده است. در کاروانسرای قوشه مسیر حرکت دام و انسان ‏تفکیک شده است، به طوری که از اصطبل‌ها راهی به حیاط نیست بلکه به بیرون بنا راه دارند. ورودی ‏کاروانسرا در ضلع جنوب غربی واقع شده است و مانند سردر بیشتر کاروانسراهای دوره صفویه، جلوتر از بنا قرار ‏دارد. سردر ورودی با دو طبقه و دو طاق نما که به اندازه طبقه دوم بلندی دارد، بسیار مجلل به نظر می‌رسد. ‏پشت سردر هشتی وجود دارد که در چهار جهت به شکل صلیب ساخته شده‌اند. از دو بازوی هشتی به حیاط و ‏از دو بازوی دیگر به اصطبل‌ها راه دارد. در ابتدای ورودی، اتاق‌های نگهبانان را می‌توان دید. در طبقه دوم ‏ورودی حیاطی در میانه چند اتاق وجود دارد که احتمالا محل زندگی کاروانسرادار و خانواده او بوده است. این ‏امر نیز از تفاوت‌های دیگر کاروانسرای قوشه با سایر بناهای مشابه است. چرا که در بیشتر کاروانسراها بالای ‏طبقه اول بنایی نمی‌سازند تا هوا به راحتی در جریان باشد. این بنا دارای هفت برج با اتاقک‌هایی با سقف ‏گنبدی برای نگهبانان بوده است که امروزه تنها اتاقک برج گوشه غربی را می‌توان با همان سقف آجری دید و ‏متاسفانه بقیه اتاقک‌ها در اثر گذر زمان تخریب شده‌اند. از سر در که خارج شوید با فاصله کمی آب انبار و ‏بقایای یخچال قدیمی را نیز می‌توانید ببینید که همزمان با کاروانسرا ساخته شده است. ‏
برای رفتن به کاروانسرای قوشه دامغان و دیدن سایر جاذبه‌های گردشگری دامغان و استان سمنان، ما تورهای ‏ایران گردی و طبیعت گردی علاءالدین تراول را به شما پیشنهاد می‌کنیم، شما در این سفر بهترین امکانات و ‏شادترین برنامه‌ها را تجربه خواهید کرد و در بهترین هتل های سمنان اقامت خواهید داشت. برای کسب ‏اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید از سایت ما دیدن کنید و یا با شماره تلفن 02174495 تماس حاصل ‏فرمایید تا همکاران ما در بخش تورهای داخلی پاسخگوی شما عزیزان باشند.‏