آرامگاه فردوسی مشهد
مشهد نه تنها شهر حرم امام رضا بلکه بزرگانی چون نادرشاه افشار و فردوسی نامدار است. آرامگاه فردوسی در شهر مشهد، نهتنها یک نماد ادبی و فرهنگی است بلکه یکی از مقامات مذهبی مهم نیز محسوب میشود. این آرامگاه که خانه پایانی بزرگترین شاعر فارسیزبان، حکیم ابوالقاسم فردوسی، است، مکانی است که هر ساله میلیونها زائر از گوشهوکنار جهان به دیدن آن میآیند. اینجا، محلی است که ارزشهای فرهنگی و تاریخی عظیمی را در خود جایداده است. اهمیت این آرامگاه به دلیل حضور فردوسی و آثار بیقیاس اوست. شهرت این شاعر و آثارش به معنای واقعی کلمه از زمان خودشان تا به امروز باعث شده که مردم به شهر مشهد و بهویژه به آرامگاه او بیایند تا نهتنها از شاعر بزرگ بیشتر بیاموزند، بلکه با ارزشهای انسانی و فرهنگی او آشنا شوند. ادامة این مطلب، شما را به سفری در عمق تاریخ، فرهنگ و هنر ایران با آرامگاه فردوسی میبرد.
آرامگاه فردوسی، مکانی که در تاریخ ایران نقش بیقیاسی ایفا کرده و در قلب شهر طوس، نزدیک به مشهد، از زمان فوت حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاهکارهای معماری و هنری را به تصویر کشیده است. این مکان تاکنون شاهد تغییرات فراوانی بوده است. در ابتدای وفات این شاعر بزرگ، به دلیل مذهب شیعه فردوسی، در هیچ گورستانی اجازه دفن نیافت و در نهایت مجبور شدند پیکر او را در باغ شخصی خودش به خاک بسپارند. سالها بعد، سرداران غزنوی برای آرامگاه وی مقبرهای ساختند که متأسفانه در حمله چنگیز نابود شد. پس از جنگ جهانی اول، با تلاش مردم، آرامگاه مجدداً احداث شد. این بنا با مشارکت و همت مردم ساخته شده و در جشن هزاره فردوسی افتتاح گردید.
آرامگاه فردوسی، با بیش از ۶ هکتار مساحت، یکی از جاذبههای بارز تاریخی و فرهنگی ایران محسوب میشود. این مجموعه در طول تاریخ تحولات و گسترشهای زیادی را تجربه کرده است. بنای اصلی که الهام گرفته از سازههای هخامنشی است، در مرکز مجموعه قرار دارد و از هر طرف به استخری بزرگ متصل است که بازتاب زیبای بنا را در آبشارهای آن میبینید.امکانات متعددی در این آرامگاه فرهنگی موجود است که از جمله آنها میتوان به مجسمه فردوسی، استخر با فوارههای نیلوفر شکل بهعنوان نمادی از ۳۰ سال مشقت فردوسی برای نگارش شاهنامه، ساختمان اداری، موزه و کتابخانه اشاره کرد. موزه کنونی که قبلاً محل استراحت بوده، به تلاش دکتر بهروز احمدی به موزه تبدیل شده و دارای مجموعهای از عتیقهها و آثار تاریخی است که در منطقه کشف شدهاند.
بخشی از این آثار شامل سنگنگارهها و ظروف سفالی از دوران پس از ظهور اسلام است. همچنین موزه دارای مجموعهای از سکههای طلا و نقره، تیروکمان، شاهنامه فلورانس، ظروف لعابی سفالی و دیگر آثار اهدائی است. کتابخانه این مجموعه نیز بیش از ۹۰۰۰ جلد کتاب را در اختیار دارد که در سال ۱۳۴۷ ساخته شده و شامل دوطبقه، یک مخزن کتاب و یک سالن مطالعه است. با ورود به داخل بنای آرامگاه، شاهد معماری شگفتانگیز و بینظیری هستید. ساختار بیرونی این بنا چهارگوش است و با ستونهایی به سبک هخامنشی تزیین شده است. در هر جانب بنا، ستونها و کتیبههای حاکی از آثار شاهنامه نقش بستهاند. همچنین در داخل بنا، مجسمهای از فردوسی که به دست ابوالحسن صدیقی ساخته شده وجود دارد. علاوه بر آن، ساختمان مقبره و تندیس مهدی اخوان ثالث نیز در داخل بنا قرار گرفته است.
بنای اصلی: ساختمان اصلی آرامگاه فردوسی دارای مساحتی برابر با ۱۰۴۳ مترمربع است و شکلی مکعبی دارد. این بنا ارتفاعی حدود ۱۸ متر دارد و در چهار طرف آن الواح مرمری با ابعاد ۱٫۵ در چهار متر دیده میشوند که سرودههای شاهنامه بر روی آنها حکاکی شده است. قبل از بازسازی، در سمت غربی بنا دری وجود داشت که بهعنوان مسیر ورودی به داخل آرامگاه استفاده میشد و پس از آن، در سمت شرقی دریچهای بود که بسته شد.
موزه فردوسی: در سال ۱۳۸۴ هجری شمسی، استراحتگاه و چایخانهای که در محوطه آرامگاه واقع بود به موزه فردوسی تبدیل شد. این موزه دارای مجموعهای از اشیای تاریخی از جمله آثار سنگی دوران پیش از تاریخ کشفشده در دشت طوس، سفالینههای دوره اسلامی، سکههای دوره اسلامی، تنگها، عطردانها و پیهسوزها است.
کتابخانه فردوسی: کتابخانه فردوسی در محوطه آرامگاه ساخته شده و بیش از ۹ هزار جلد کتاب را در خود نگه میدارد. این ساختمان دوطبقه است که طبقه اول آن به مخزن کتاب و طبقه دوم به سالن مطالعه اختصاص دارد.
آرامگاه مهدی اخوان ثالث: مهدی اخوان ثالث، شاعر مشهور ایرانی، در آرامگاه فردوسی به خاک سپرده شده است. مزار او در بخش غربی مجموعه آرامگاهی قرار دارد و تندیسی از او نیز در بالای سنگ قبر دیده میشود.
آرامگاه محمدرضا شجریان: استاد محمدرضا شجریان، خسرو آواز ایران، نیز در آرامگاه فردوسی به خاک سپرده شده است. پیکر او در جوار آرامگاه مهدی اخوان ثالث به خاک سپرده شده و آرامگرفته است.
در سفر به طوس و زیارت آرامگاه فردوسی، شاعر پرآوازه و خوشنام ایرانی، میتوانید مکانهای مختلف و دیگر آثار تاریخی استان خراسان رضوی را هم ببینید. برخی از شناخته شدهترین آنها شامل موارد زیر است:
بقعه هارونیه
بقعه هارونیه، مکانی تاریخی در نزدیکی آرامگاه فردوسی، بنایی مکعبی با قدمت طولانی که بهعنوان یکی از جاذبههای دیدنی شهر مشهد شناخته میشود. مقصود از ساخت هنوز به طور دقیق اثبات نشده است؛ برخی آن را بهعنوان مدرسه یا خانقاه و حتی محل دفن امام محمد غزالی معرفی میکنند. بااینحال، تحقیقات نشان میدهد که این بقعه در قرن ششم هجری ساخته شده است. این بنا در فهرست آثار ملی با شماره ۸۹۴۴ ثبت شده است.
ارگ کهن دژ طوس
ارگ کهن دژ طوس یکی از جاذبههای دیدنی تاریخی در شهر طوس است که ساختمانی با قدمتی در سه دوره تاریخی کشور، یعنی دورههای سلجوقیان، سامانیان و تیموریان است. این بنا که سالها بهناچار بیتوجهی دیده بود، امروزه موردتوجه و بازسازی قرار گرفته است، و مسیر گردشگری بین آرامگاه فردوسی و ارگ کهن دژ در سال ۱۳۹۹ هجری شمسی افتتاح شد.
برای رسیدن به آرامگاه فردوسی، مسیرهای مختلفی وجود دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. استفاده از مترو: برای دسترسی به آرامگاه فردوسی از متروی مشهد استفاده کنید. باید در ایستگاه متروی "نمایشگاه" از قطار شهری پیاده شوید و سپس با اتوبوسهای خط ۲۰۲ به مقصد آرامگاه فردوسی بروید. مسیر با اتوبوسها حدود ۴۰ تا ۴۵ دقیقه زمان میبرد.
۲. سفر با اتوبوس: اتوبوسهای خط ۲۰۲ از پایانه فردوسی مشهد به سمت طوس حرکت میکنند و یکی از ایستگاههای آنها آرامگاه فردوسی است.
۳. استفاده از خودروی شخصی: برای رسیدن به آرامگاه فردوسی با خودروی شخصی، از میدان قائم در شمال غربی شهر مشهد به سمت بزرگراه پیامبر اعظم و سپس جاده مشهد - قوچان میروید. سپس از بلوار شاهنامه و بلوار بهارستان به سمت آرامگاه حرکت میکنید.
ساعات بازدید از آرامگاه فردوسی به شرح زیر است:
بازدید از آرامگاه فردوسی مشهد با علاالدین تراول
آرامگاه فردوسی، جایی است که تاریخ و ادبیات به هم میآمیزد و گواهی از عظمت فرهنگ ایرانی میدهد. با علاالدین تراول، به یک سفر خاطرهانگیز به دنیایی از شاعری، هنر، و تاریخ دعوت میشوید. سفر شما به آرامگاه فردوسی با علاالدین تراول، فراتر از یک سفر گردشگری است؛ این یک تجربه عمیق و فرهنگی است که شما را به زمانها و مکانهای دوران باستان میبرد و ارتباط شما را با ارزشهای فرهنگی و تاریخی ایران برقرار میکند. اگر شما هم مشتاق تجربه چنین سفر بهیادماندنی و فراموشنشدنی هستید، با علاالدین تراول همراه شوید. میتوانید اطلاعات تور مشهد و شرایط رزرو آنلاین تورهای ایرانگردی متنوع و بینظیر علاالدین تراول را در وب سایت مطالعه کرده و به صورت غیرحضوری و با چند کلیک از خرید بلیط هواپیما تا شرایط سفری که دوستش دارید یا کار رزرو بهترین هتل های مشهد و سراسر ایران را برنامهریزی کنید. کارشناسان ما نیز با شماره ۰۲۱۷۴۴۹۵ برای راهنمایی و مشاوره بیشتر کنارتان هستند.