کشور ایران، موطن حیواناتی است که نظیر آنها در هیچ نقطه دیگری از دنیا یافت نمیشوند. در واقع میتوان، اینجا را یکی از کمیابترین پناهگاه های حیات وحش دانست که حیوانات بیشماری را در میان طبیعت خود جای داده است. اما باید حواسمان باشد که برخی از گونههای جانوری آن با خطر انقراض مواجه هستند. به تازگی در سال 1398، یکی از گونههای در خطر انقراض، پس از 80 سال به ایران بازگشته است. نام این حیوان اصیل ایرانی، شیر ایرانی نام دارد که آن را به اسم "Panthera leo persica" میشناسند. شاید تا به حال برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که داستان این شیر ایرانی از کجا میآید؟ اگر علاقهمند به شنیدن ماجرای این شیر ایرانی هستید با این وبلاگ از علاءالدین تراول همراه شوید تا سفری داشته باشیم به دنیای اعجاب آور این حیوان خاص ایرانی.
از شیر ایرانی چه میدانید؟
شیر ایرانی را که با نامهای دیگری همچون شیر آسیایی، شیر اورآسیایی و شیر هندی نیز شناخته میشود، شامل زیرگونهای از شیرها است که تنها در جنگل گیر در گجرات هند دیده میشوند، جایی که به آن "شیر هندی" گفته میشود. زمانی این زیرگونه از شیر، از ایتالیا و یونان در ساحل دریای مدیترانه تا شمال شرقی هندوستان شامل ایران و شبهجزیره عربستان و آسیای میانه پراگندگی داشت. اما امروزه تنها جمعیتی که از اینگونه شیر باقی مانده است را میتوانید در هند بیابید. این جانور در کنار ببر بنگال، پلنگ هندی، پلنگ برفی و پلنگ ابری یکی از پنج گربهسان بزرگ هند است.
بازگشت شیرایرانی به وطن
سالها پيش، در سال 1350 پروژهای به جريان افتاد تا شير ايرانی را با هدف احیای زیستگاهها به ايران برگردانند. زيستگاههای زيادی در کشور بررسی و دشت ارژن فارس به عنوان زیستگاه این شیر انتخاب شد. آن موقع اين زيستگاه مکان بسيار مناسبی بود و حتی مورخين قديمی از وجود شير در اين منطقه خبر داده بودند. منطقه دشت ارژن به مساحت 150 هزار هکتار شامل درياچهای در 40 کيلومتری شيراز تا منطقه پريشان قرار دارد. اين منطقه وسيع به علت داشتن زيستگاههای مختلف و منحصر به فرد به عنوان پارک بين المللی ارژن ناميده شد. در ادامه همین پروژه دشت ارژن، قرار بر این شد که بخشی از اراضی دیم را که در مناطق حساس، دشت ارژن قرار داشتند، خریداری کنند. بعد با اقداماتی که صورت گرفت، جمعیت گونههای گراز، آهو و قوچ در این مناطق زیاد شد، تا جایی که جمعیت گونه گوزن زرد را در آنجا افزایش دادند تا بتوانند زیستگاه را برای حضور شیر ایرانی آماده کنند. حتی در نظر داشتند، ۴ قلاده یوزپلنگ ایرانی را هم به هند بدهند و به جای آن ۱۲ تا ۱۶ شیر از این کشور بگیرند، اما بنا به شرایطی که در همان سال 1350 پیش آمد، این پروژه نیمه کاره ماند. حال بعد از گذشت نزدیک به 80 سال از انقراض این گربهسان زیبا در کشور و درحالیکه تنها یک جمعیت 400 تایی از آنها در جنگلهای پارک ملی "گیر" هندوستان باقیمانده، شیر ایرانی بار دیگر به وطن خود بازگشت و هم اکنون در باغ وحشی در تهران، واقع در پارک ارم تهران، از دو شیر ایرانی نر و ماده نگهداری میشود.
ملاقات هیرمان و ایلدا
"کامران" 6 ساله، اسم یک شیر نر ایرانی است که با سر و صورت زخمی از باغ وحش بریستول در بریتانیا به باغ وحش ارم در تهران منتقل شد. همانطور که بالاتر گفتیم، این شیر برای اولینبار در 80 سال گذشته به کشور منتقل شده و حالا قرار است با ورود به باغوحش ارم، اتفاق تازهای رخ دهد. گفتنی است جفت ماده این شیر که نامش "کالینی" بود، طی همان سال 98 از باغ وحش دوبلین ایرلند وارد کشور شد. طبق نظرسنجی که میان مردم صورت گرفت، تصمیم بر این شد که در بین اسامی پیشنهادی مردم، نام "هیرمان" را برای کامران انتخاب کنند. گفته میشود اسم "کامران" ریشه هندی دارد و نام هیرمان (به معنای به یادماندنی) گویای ریشه اصیل ایرانی است. شیر ماده را هم که به کالینی معروف بود را به "ایلدا" تغییر دادند که در گویش لری به معنای (شیر زن) است.
مسئولین باغ وحش ارم با این امید که با تکثیر نسل این جانور، بتوانند قدم مؤثری در حفظ نسل آن بردارند، هر روز به این شیرهای ایرانی رسیدگی میکنند و هدف اصلی آنها از تلاش برای رسیدگی به این گونه، اولا کمک به حفظ و ازدیاد نسل شیر ایرانی و ثانیا آشنا کردن هموطنان با حیات وحش کشورمان است. مسئولان با داشتن این هدف بزرگ، توانستهاند طی توافقاتی و با توجه به عضویت باغ وحش ارم تهران در اتحادیه باغ وحشهای اروپا (EAZA) این شیرهای ایرانی را که از هزاران سال پیش تا به امروز به عنوان نماد و سمبل و طبیعت ایران مطرح بوده است، تحت نظر برنامه تکثیر و نگهداری از گونههای در خطر انقراض و بدون پرداخت وجه، به کشور باز گردانند.
اگر از علاقهمندان به حیات وحش هستید و دوست دارید این شیر ایرانی را از نزدیک ببینید، میتوانید برای تهیه بلیط باغ وحش ارم به صفحه بلیط جاذبه ها در وب سایت علاءالدین تراول بروید یا با شماره تلفن 74495-021 تماس بگیرید تا همکاران ما شما را جهت تهیه بلیط راهنمایی کنند. البته ما خدمات دیگری هم داریم، میتوانید برای گشت و گذار میان جاذبه های گردشگری تهران در تورهای تهرانگردی علاءالدین تراول ثبت نام نمایید تا ساعاتی فراموشنشدنی را با تورلیدرهای حرفهای ما تجربه کنید.