آیا میدانستید اولین پمپ بنزین ایران کجا قرار داشت؟ آبادان، شهری که نخستین پالایشگاه ایران را در دل خود جای داده است، جایی که اکتشاف نفت در مسجد سلیمان آن را از بندرگاهی معمولی به شهری بسیار پیشرفته تبدیل کرد. امروزه موزه بنزین خانه آبادان یکی از جاذبه های آبادان به شمار میرود و با بازدید از آن میتوانید همچون مسافری در زمان داستانهای نفت و جنوب کشور را از نزدیک لمس کنید.
دلیل انتخاب آبادان به عنوان شهری پالایشگاهی، موقعیت بندرگاهی آن و نزدیکیش به خلیج فارس و دارا بودن رودخانههای آب شیرین بود، ورود پالایشگاه و توسعه صنعت نفت سبب شد بسیاری از اولین ها در این شهر اتفاق بیفتد، اولین تراموا، اولین خط اتوبوسرانی شهری، اولین ایستگاه تلویزیون و رادیو، اولین پیتزافروشی خاورمیانه، اولین تیم رسمی فوتبال، اولین فرودگاه بین المللی ایران، اولین اداره راهنمایی و رانندگی، اولین سینمای روباز و دومین سینمای سرپوشیده. یکی دیگر از این اولین ها اولین جایگاه سوخت ایران بود که در سال 1306 (1927 میلادی) توسط کمپانی با نام بریتیش پترولیوم در مرکز شهر آبادان احداث شد. در ابتدا، این جایگاه قدیمی به توزیع و فروش نفت سفید را در حلبهای پرشده از مواد نفتی به فروش میرساند، اما زمانی که اتومبیل وارد شد جایگاه را تبدیل به پمپ بنزین نمودند. به این منظور ابتدا فرآوردههای نفتی که در مخازن پرچی نگهداری میشد، با تلمبههای دستی به ظروف پیمانهای منتقل میشد و سپس بر اساس نیاز هر مصرف کننده سوخت به او تحویل میشد.
اکنون موزه بنزین خانه آبادان با مساحت 1856 متر مربعی به عنوان نخستین موزه از طرح موزههای نفت با تلاش شرکت ملی نفت در آبادان بازسازی و مرمت شده و حال و هوای جالبی پیدا کرده است. وقتی به درب اصلی موزه برسید، تابلوی اولین جایگاه پمپ بنزین ایران را خواهید دید که در کنارش یک تصویر قدیمی از بنای اولیه ساختمان به چشم میخورد. به داخل موزه که نگاه کنید، اولین چیزی که نظرتان را به خود جلب میکند، خودرویی قرمز و بازسازی شده (اپل قدیمی) است که در کنار ماکتی از کارگر پمپ بنزین با یونیفرم مخصوصش ایستاده و کارگر در حال بنزین زدن برای آن خودروست، یک شبیه سازی عالی که شما را با فضای اولین پمپ بنزین ایران در گذشته آشنا میکند. این ماکتها در فضایی قرار گرفتهاند که گیاهان بومی منطقه آن را زینت بخشیدهاند و چراغهای تونلی ضد انفجار که در گذشته در تاسیسات صنعت نفت مورد استفاده قرار میگرفت در آن قرار دارند. علاوه بر آن یک ساختمان آجری آنجا مشاهده خواهید کرد که بالای آن نوشته شده: فقط بنزین پارس خالص استعمال نمائید. همچنین سال تاسیس پمپ بنزین یعنی سال 1927 را روی ساختمان نوشتهاند. تابلوی راهنمایی نیز آنجاست که روی آن نوشته شده Companies BP House . این ساختمان در حقیقت ساختمان اصلی موزه است و در آن لوازم نفت سوز خانگی و صنعتی، اسکناسها و تمبرهای مربوط به صنعت نفت، تصاویر قدیمی و سیاه و سفید مربوط به رویدادهای این صنعت و دستگاههای قدیمی، انواع چراغها و بخاریها، ظروف نفت و دهها شی دیگر که صنعت نفت با آنها عجین شده بود را میتوانید مشاهده کنید. در این موزه میتوانید مجموعه دستگاههای پمپ بنزین را بر اساس سال ساخت و روند تکمیل ببینید که از قدیمیترین و جالبترین آنها میتوان به پمپ دستی شیشهای مدرجی اشاره کرد که در شرکت انگلیسی ساتم در سال 1925 میلادی ساخته شده است. این دستگاهها در شرکتهای انگلیسی، آمریکایی، ژاپنی، آلمانی، استرالیایی و هندی ساخته شده و به آبادان رسیدهاند. همچنین کالاهایی همچون کلاه، تی شرت، لیوان، ساعت، کیف دستی و ... با تصاویری از موزه بنزین خانه نیز در موزه بنزین خانه آبادان که در دی ماه 1396 در مجاورت پمپ بنزین جدید شهر افتتاح شده، به فروش میرسد.
اگر به وقایع و رویدادهای مربوط به صنعت نفت ایران علاقمندید و یا داستانهای تاریخ معاصر ایران را دوست دارید، میتوانید به موزه کارآموزان که دی ماه سال 1397 افتتاح شده نیز سری بزنید، به زودی موزههای جذاب دیگری نیز توسط شرکت ملی نفت ایران در آبادان ساخته خواهد شد. برای آبادان گردی، میتوانید همراه تور خوزستان علاءالدین تراول باشید و از سفری بی دغدغه لذت ببرید.