باور این‌که چند صد سال پیش، در کشوری که تقریباً تمام جمعیت آن مسلمان بوده‌اند بناهایی عظیم و باشکوه از دین مسیحیت نیز باقی مانده، جز هنردوستیِ ایرانیان و ذوق معماریِ آنان چه‌چیز را ثابت می‌کند؟ کلیسای مریم مقدس یا زورزور (به انگلیسی: Chapel of Dzordzor) در ده بارون ماکو، از مجموعه‌ی کلیساهای آذربایجان، یکی از این بناهاست. زیباییِ رود «بارون» و سدِ آن برای خیره کردن چشمان افرادِ زیباپسند کافی است؛ اما درست کنار پهنه فیروزه‌ایِ این رود، میراثی فرهنگی، کلیسایی ساده و در عین حال شکوهمند و زیبا، سر بر افق برافراشته است. بنای کلیسای زورزور صلیبی‌شکل است و بالغ بر ۱۲ متر ارتفاع دارد و به یک نوع نمازخانه‌ی ساده‌ی مسیحی شباهت دارد. تداعی‌گرِ کشیش‌هایی که روزگاری در این کلیسا با خداوند، یعنی پدر و پسر و روح‌القدس خلوت می‌کرده‌اند. این نکته را نیز باید گفت که در دهه‌ی شصت، به‌خاطر آبگیری سد بارون، خطرِ تخریب و غرق شدنْ کلیسای زورزور را تهدید می‌کرد و سازمان میراث فرهنگی در کاری ستودنی، ساختمانی چنین زیبا را سنگ به سنگ و آجر به آجر، به جای دیگری منتقل کرد؛ اما بنا طیِ این انتقال نه تنها آسیب ندید، بلکه شکل ظاهریِ آن کاملاً حفظ شد و همچنان طنین عبادات کشیش‌های سده‌های پیشین در آن به گوشِ دل می‌رسد. نمای آن ساده است و ثابت می‌کند که ایرانیان ارمنی، از آلایش پرهیز می‌کرده‌اند و کلیسای زورزور را با سنگ‌های تراشیده‌شده در حجم‌های مختلف ساخته‌اند. اطراف پنجره‌ها و نورگیرها با ستون‌های کاذبی که به قوس جناغی ختم می‌شوند تزیین شده است. رنگِ نمای کلیسا، یعنی رنگ همان سنگ‌هایی که ابعاد مختلف دارند، قهوه‌ایِ روشن است و نمای بیرونیِ کلیسای زورزور حالت صاف و صیقلی زیبایی دارد. سقف کلیسا به گنبدی ۱۶ ضلعی ختم می‌شود که نشان از ذوقِ اعلای معمار در ساخت آن دارد. در نهایت، بازدید از کلیسای زورزور، که ذیل مجموعه کلیساهای آذربایجان در میراث فرهنگیِ یونسکو ثبت جهانی نیز شده است، برای علاقمندان به فرهنگِ مسیحیت و البته فرهنگ و طبیعت زیبای آذربایجان، تجربه‌ای منحصربه‌فرد محسوب می‌شود که هرگز آن را از یاد نخواهند برد.
