دیرگچین کاروانسرایی بسیار باشکوه و استوار در فاصله‌ی 80 کیلومتری شمال شرق استان قم در مرکز پارک ملی کویر ایران در روستای علی آباد واقع شده و با نام‌های دژ کردشیر، قصرالجص، قلعه دیر، قصرگچ و دیرالجص در متون تاریخی از آن یاد می‌شود. این عمارت با شکوه ایرانی با توجه به اظهار نظرکارشناسان و باستان شناسان از قدمت و پیشینه‌ی1750 ساله برخوردار است و به دوران حکومت فرمانروایان ساسانی برمی‌گردد. دیرگچین کاروانسرایی است با پلان منظم چهارایوانی مربعی شکل که مشتمل بر4 برج در گوشه‌ها و رئوس ساختمان و 2 برج نیمه مدور در ورودی بنا که در بخش جنوبی عمارت قرار دارد. علت شهرت این کاروانسرا به مادر کاروانسراهای ایران، بخاطر وجود کلیه‌ی مایحتاج مسافرین از جمله: 36 اتاق است که در هر طرف می‌توان تعداد 8 تا 10 اتاق را با شکل هندسی مربع و یک طبقه که تنها یک درب ورودی برای آن‌ها در نظر گرفته‌شده، را دید. نکته‌ی جالبی که در مورد اتاق‌های این کاروانسرا وجود دارد، آرایش و نحوه‌ی چیدمان عجیب آن‌هاست که از ترکیب و اسلوب شترخوان‌ها و موقعیت ورودی آن‌ها نشأت گرفته و در سایر کاروانسراها شکل دیگری داشته که در مساحت و ابعاد تشکیل‌دهنده کاروانسراها تأثیر مستقیمی می‌گذاشت. همچنین طاقچه‌های هنرمندانه با تورفتگی و قوس‌های زیبا را در این بنا می بینید که با ذوق و هنر استادکاران و هنرمندان آن دوران ساخته شده و در انتهای ایوان ورودی کاروانسرا نیز اتاقی وجود دارد که به نظر می‌رسد شاه‌نشین بوده و مسافران و میهمانان ویژه‌ای از آن‌ها برای استراحت استفاده می‌کردند. همچنین مسجد عمارت در بخش سمت راست ورودی بنا قرار گرفته و قدمت محراب آن نیز به دوران حکومت سلجوقیان باز می‌گردد. دو چاه فاضلاب و آب در کاروانسرا برای تأمین آب سرد حمام تعبیه شده و در قسمت توالت‌ها 6 چشمه را می بینیم که سازندگان، آن را توسط یک دیوار از حمام جدا کرده‌اند. شما می‌توانید جاذبه‌های تاریخی ایران به ویژه استان قم را با تیم علاءالدین تراول ببینید.
