درگوشه کنار شهر قم زیبایی‌هایی نهفته است که شاید شما حتی نام آن را نشنیده باشید، خانه‌ی تاریخی یزدان پناه یکی از جاذبه‌های زیبای شهر قم است و گنجینه‌ها و یادگاری‌های بی‌نظیر معماری ایرانی دوره¬ی قاجار و پهلوی را در خود جای داده و در محله‌ی باغ پنبه در مجاورت بازار کهنه قم قرار دارد. مساحت کلی بنای یزدان پناه 5.884 متر مربع و زیر بنای آن 928 متر مربع و قدمت آن به 120سال پیش بر می‌گردد. در خانه‌ی تاریخی یزدان پناه قم تمام اصول معماری دوران قاجار به صورت تمام وکمال رعایت شده است طوری که معماری این خانه سر به تو دارد یا به عبارتی درونگراست و نمای بیرونی خانه کاهگلی یزدان پناه از تاثیرات اقلیمی و باورهای مردمی بی‌بهره نیست. قسمت‌های اندرونی و بیرونی، اتاق‌های زمستانه و تابستانه، ایوان‌ها، دالان‌ها، ارسی‌ها، سردری‌ها، سه دری و پنج دری‌ها با زیبایی کامل در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند. اتاق‌های زمستانه دارای ارسی‌های بزرگ و ارتفاع کمتری هستند تا هم آفتاب بیشتری به اتاق‌ها بتابد و هم هوای اتاق زودتر گرم شود. اتاق‌های تابستانه ارتفاع بیشتری دارند و در بالای اتاق‌ها پنجره‌ای برای تهویه‌ی اتاق‌ها تعبیه شده؛ هر چند که برای خنک شدن فضای خانه از بادگیر و آب انبارها استفاده می‌شد که تغذیه آب انبارها از طریق قنات‌هایی که به صورت مستقیم حفر شده بود انجام می‌گرفت. تعداد اتاق‌های این خانه 7 اتاق است که 3 اتاق پنج دری این اتاق‌ها برای پذیرایی از مهمان‌ها استفاده می‌شد و در میان این پنج دری‌ها، پنج دری‌های غربی از مهم‌ترین بخش‌های ساختمان بناست که با چهار ستون گرد، پایه و سرستون حجاری شده خودنمایی می‌کند. سردری‌های شمالی و جنوبی، ایوان‌ها و زیرزمین نیز از سایر بخش‌های عمارت هستند. امروزه خانه‌های تاریخی به رستوران‌های سنتی یا موزه صنایع دستی تغییرکاربری داده که خانه یزدان پناه نیز از این قائده مستثنی نبوده و اکنون آثار هنری و بومی استان قم نظیر سفال و سرامیک، قلم‌زنی روی مس، معرق چوب، نقاشی روی شیشه، تراش سنگ‌های قیمتی و غیرقیمتی، منبت چوب، کوزه‌های سفالین منقش به آیات و روایات و اسماء جلاله و همچنین لباس‌های سنتی استان در دو سالن به نمایش گذاشته شده است. شما می‌توانید با علاءالدین تراول اتاق‌های زیبای این بنای تاریخی با محیط بسیار دنج، زیبا و دل‌انگیز را به همراه خانواده و یا دوستان ببینید و لحظات خاطره‌انگیزی را سپری کنید.
