شب یلدا یکی از دوست‌داشتنی‌ترین شب‌های سال نزد ایرانیان و پارسی‌زبانان است. شب یلدا که بلندترین و طولانی‌ترین شب سال در آخرین شب آذرماه هر سال است، همراه با آداب و رسوم مختلفی بوده که به شیرینی این شب هزاران بار اضافه‌تر می‌کند. در شب یلدا، پارسی‌زبانان از ارمنستان تا آذربایجان، قزاقستان تا کانادا و سراسر ایران، کنار بزرگترهای خانواده جمع می‌شوند و با گفتن داستان‌های مختلف، برگزاری جشن و برخی از آداب و رسوم بومی، یاد شب یلدا را نگه می‌دارند. حالا در این مطلب همراه علاءالدین باشید تا با آداب و رسوم شب یلدا آشنا شوید. دقت کنید آداب و رسوم شب یلدا در شهرهای مختلف نیز متفاوت است.
خریدن خوراکی‌های مخصوص شب یلدا
یکی از اولین آداب و رسوم شب یلدا، خریدن خوراکی‌های مخصوص این شب است. در شهرها و برخی روستاها از ابتدای پاییز برای تهیه این خوراکی‌ها آماده می‌شوند اما در سایر شهرها، شب یلدا بازار خرید شیرینی نخودچی، شیرینی حاجی بابا، قطاب یزدی، حلوا انگشت پیچ، آجیل‌های شیرین با برگ میوه‌های خشک شده از جمله قیصی یا برگه هلو داغ است. شب یلدا به نوعی شبی برای استقبال از زمستان است، پس اغلب پدربزرگ و مادربزرگ‌ها در این شب با خرید نقل و شیرینی و میوه‌های مختلف مخصوصا هندوانه و انار به پیشواز مهمانان یلدایی خود می‌روند. رنگ شب یلدا، قرمز است که نشانه شادی بوده و انار و هندوانه، هم بازی خداحافظی و سلام تابستان و زمستان هستند.
خرید انار و هندوانه یکی از آداب و رسوم شب یلدا است؛ از زمان‌های دور، انار میوه مقدسی بوده و در تمام اعیاد معمولا سر سفره‌ها قرار دارد. لبو و شلغم نیز از جمله پختنی‌های خوشمزه شب هستند. همچنین آش رشته و سایر آش‌های محلی نیز به عنوان شام سرو می‌شوند.
دیدار دوباره با فردوسی و حافظ در شب یلدا
شب یلدا، شب لسان‌الغیب، حافظ شیرازی است. بازار فال حافظ از دست بزرگ‌ترها در این شب داغ می‌شود و کوچک و بزرگ دست به دامن کسی که دست خوبی برای فال دارد، می‌شوند تا حافظ به آن‌ها بگوید با توجه به نیتشان چه چیزی در سال آینده در انتظارشان است. خواندن شاهنامه هم حال و هوای دلنشینی دارد به خصوص اگر بزرگترهای فامیل مهارت شاهنامه خوانی داشته باشند. وقتی خانواده دور هم جمع می‌شوند بهترین زمان برای آشنایی با آداب و رسوم شب یلدا از جمله حافظ خوانی، شاهنامه‌خوانی و سعدی‌خوانی است. در برخی از شهرها هم شعرهای محلی همراه با رقص و ساز سنتی اجرا می‌شوند که یکی از جذاب‌ترین آداب و رسوم شب یلدا در شهرهای مختلف ایران از جمله سنندج است.
آتش افروزی شب یلدا
روشن کردن آتش در شب یلدا از دیرباز یکی از آداب و رسوم این شب است. آتش نماد پاکی بوده و در گذشته از روی باروهای مختلف جهت اعلام زمان شب یلدا آتش می‌افروختند. در طول زمان این سنت فراموش شده، اما برخی از شهرها و خانوا‌ده‌های ایرانی همچنان در شب یلدا آتش روشن می‌کنند و با ساج و اسفند دعای خیر برای زمستان پیش‌رو می‌کنند.
رسم عروس یلدا
جشن عروس یلدا یکی از زیباترین آداب و رسوم شب یلدا است. به این رسم معمولا «یلدابرون» هم می‌گویند. در شب یلدا اگر دخترها مجرد باشند، از سوی زنان بزرگسال فامیل عروسک‌هایی به شکل عروس هدیه می‌گیرند و در صورتی که نوعروس باشند حسابی کادو باران می‌شوند. در شب یلدا برای تازه عروس‌ها کادوهای مختلف از جمله لباس و خوراکی‌های زمستانی به عنوان «یلدایی» می‌برند که رسم بسیار جالب و شادی است. در این شب خانواده داماد برای تبریک باید به خانه خانواده عروس بروند.
زنان بزرگسال فامیل با ساختن عروسک‌های دست‌ساز برای دختران آرزو می‌کنند تا سال آینده دخترانی که در سن ازدواج هستند، لباسی به سفیدی برف بپوشند و عروس زیبایی شوند. مراسم این شب آنقدر زیبا و دلنشین است که هر سال منتظر یلدای بعدی خواهید بود.
کلام آخر
شب یلدا بهترین فرصت برای جمع شدن دور هم و جشن گرفتن شبی شاد است. در این میان علاءالدین می‌تواند به شما خلق بهترین مهمانی‌ها در فضایی لوکس با تم شب یلدا را هدیه بدهد پس چرا با هزینه‌ای مناسب از این خدمات استفاده نمی‌کنید؟ همچنین می‌توانید برای هر چه شیرین‌تر شدن خاطره شب یلدا، سفری چند روزه به یکی از شهرهای ایران که مراسم یلدا برگزار می‌کنند، انتخاب کرده و از نزدیک مهمان خانه‌های محلی باشید. این سفر تجربه‌ای فوق‌العاده از شب یلدایی خاطره‌انگیز برایتان خواهد بود.
