باکو، شهر بادها، پایتخت افسانه‌ای سرزمین آتش، همیشه به داشتن معماری زیبا، منحصر به فرد و دیدنی‌های شگفت انگیزش در جهان مشهور بوده است. شکوه و عظمت ساختمان‌های این شهر هنوز هم گردشگران زیادی را از سراسر جهان جذب می‌کند. هر ساختمان در باکو داستان خودش دارد، اما در این میان، کاخ سعادت باکو داستانی متفاوت از سایرین دارد.
اگر قصد دارید در تعطیلات پیشرو با تور باکو به کشور آذربایجان بروید، حتما به «کاخ سعادت» که به کاخ خوشبختی نیز شهرت دارد، سری بزنید. کاخ سعادت یا «کاخ ازدواج» یا «کاخ خوشبختی» ساختمان رسمی ثبت اسناد مربوط به ازدواج در باکو است. این ساختمان با معماری فرانسوی و متفاوتی که دارد شما را به سمت خود جذب خواهد کرد. اما نکته جالب درباره کاخ سعادت، داستان عاشقانه‌ای است که در بین آجرهای این ساختمان وجود دارد.
داستان عاشقانه کاخ سعادت
کاخ سعادت پیش از این که به اسم امروزی‌‌اش شناخته شود، به «کاخ مختاروف» شهرت داشته است. مختاروف یکی از ثروتمندترین مردان در آذربایجان بوده که در روستایی نزدیک باکو به نام «امیرجان» در خانواده‌ای بسیار فقیر به دنیا آمده بود. پدربزرگ و پدر مختاروف، کارگران مزرعه بودند و زندگی خود را از راه فروش نفت روی چرخ دستی می‌گذراندند. در سن ۱۵ سالگی مختاروف توانست فوت و فن روغن گرفتن از چاه را یاد گرفته و از چاه‌های کم عمق نفت استخراج کند.
بعد از گذشت سالیان طولانی، سرانجام مختاروف توانست شرکت حفاری خود را در سال ۱۸۹۰ تاسیس کرده و تبدیل به یکی از اصلی‌ترین افراد در تولید، استخراج و صادرات نفت شود. این شرکت هنوز هم مشغول به فعالیت بوده و یکی از بزرگترین سهامداران بورس آذربایجان است که چاه‌های نفت اختصاصی دارد. مختاروف نه تنها توانست شرکت خود را ثبت کرده و به ثروت برسد بلکه با هوش و ذکاوتی که داشت توانست چند وسیله برای حفاری اختراع کند که شاهکار منحصر به فردی در بین صنعتگران نفت زمان خودش بود.
«مرتضی مختاروف» (Murtuza Mukhtarov) با تلاش و کوشش تبدیل به یکی از معتبرترین کارشناسان حفاری باکو شود. در یکی از سفرهایی که مختاروف به «ولادی‌قفقاز» (Vladikavkaz) داشت با ژنرال «توگانوف» (Tuganov) و خانواده‌اش دیدار کرد. مختاروف در این دیدار سخت شیفته و دلباخته رفتار انسان دوستانه دختر ژنرال «لیزا» شد و تصمیم به ازدواج با او گرفت.
ژنرال که از این تصمیم بسیار راضی بود بلافاصله با ازدواج این دو موافقت کرد. عروسی در شهر ولادی‌قفقاز برگزار شد و مختاروف به عنوان هدیه عروسی مسجد مشهور «مختاروف» را در این شهر ساخت و به عروسش هدیه داد.
مختاروف و لیزا در ماه عسل خود به کشورها و شهرهای مختلفی سفر کردند اما در این میان شهر محبوب لیزا، فرانسه و پاریس با ساختمان‌های حیرت انگیز و کاخ‌های منحصر به فردش بود. لیزا در ونیز دلبسته عمارتی به سبک گوتیک فرانسوی شد و وقتی مشغول نگاه کردن به آن کاخ بود با حسرت به مختاروف گفت : «حتما ساکنان این خانه بسیار خوشبخت و شاد هستند، خوش به حالشان که خانه‌ای به این زیبایی دارند».
گفتن این حرف از طرف لیزا برای مختاروف کافی بود تا بدون گفتن کلمه‌ای از نقشه‌اش برای خوشحال کردن لیزا به فکر ساختن چنین خانه‌ای بیافتد. بعد از سفر، مختاروف بدون اطلاع لیزا، کارشناسان و افراد متخصصی برای نقشه برداری دقیق از خانه مدنظر به ونیز فرستاد و همه نیروی و سرمایه خود را برای ساختن خانه‌ای که لیزا دوستش داشت، به کار گرفت.
معماری لهستانی، «جوزف بلاشکو»به مختاروف در ساخت این کاخ کمک کرد. این فرد در سال‌های ۱۹۱۱ و ۱۹۱۲ معماری و ساخت تعداد زیادی از ساختمان‌های باکو و روسیه را به عهده داشت.
سرانجام در سال ۱۹۱۲ و تنها ظرف مدت ۹ ماه، کاخ سعادت یا خوشبختی که نماد عشق مختاروف به لیزا بود؛ دقیقا با معماری مشابه کاخ ونیز تکمیل شد و بعد از هدیه دادن آن به لیزا در آن کاخ به زندگی خود ادامه دادند. لیزا زن جوان و بسیار فعالی بود که سعی داشت در زندگی دیگران تاثیر مثبت داشته باشد؛ به همین دلیل شروع به فعالیت‌های نیکوکارانه کرد. او بخشی از عمارت جدید خود را تبدیل به یک خوابگاه شبانه روزی برای دختران یتیم و مرکز مراقبت از آنان کرد. علاوه بر این، او یک بیمارستان ویژه کودکان ساخت و سرپرست انجمن خیریه بانوان آذربایجان بود.
عاقبت کاخ سعادت
این زوج تا ۲۸ آپریل ۱۹۲۰، تا زمانی که کاخ توسط نیروهای بلشویکی گرفته نشده بود، ساکن کاخ بودند. بعد از تصاحب کاخ توسط نیروهای بلشویکی، مختاروف با شلیک گلوله به خودش درگذشت. غرور او هرگز اجازه نمی‌داد که ببیند غریبه‌ای به خانه و همسر محبوبش حمله کند. لیزا نیز کمی بعد از دنیا رفت. در سال ۲۰۰۱ با قطعنامه‌ای که توسط هیئت وزیران صادر شد، این عمارت به عنوان املاک و مستغلات دولتی و مهم تاریخی به ثبت رسید و به عنوان یک بنای فرهنگی و تاریخی از آن محافظت می‌شود.
این ساختمان در مرکز باکو، در تقاطع خیابان‌های «مرتضی مختاروف» و «احمد جواد»، در خیابان «مرتضی مختاروف»، پلاک ۶ واقع شده است. خیابانی که در سمت راست کاخ قرار دارد به یاد این میلیونر خودساخته و عاشق پیشه آذربایجانی «مرتضی مختاروف» نام دارد که در سال ۲۰۱۲ بعد از تعمیر و مرمت بازگشایی شد.
شما می‌توانید با شرکت در تور باکو علاءالدین تراول شانس دیدن این کاخ زیبا و صدها دیدنی دیگر آذربایجان را داشته باشید. کافی است سری به وب‌سایت علاءالدین تراول و صفحه پکیج تورهای خارجی زده، شرایط تور باکو یا سایر تورهای جهانگردی را بخوانید و در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر با شماره ۰۲۱۷۴۴۹۵ تماس بگیرید. شانس سفر به باکو، شهر عشاق در روز عشاق را از دست ندهید.
