رودخانه کارون اهواز

خوزستان با نام کارون زنده است، کارون همان جایی است که  اولین تمدن‌های باستانی ایران را در کنار خود جای داده و آبادی بخش بزرگی از جنوب کشور مدیون آن است. این رود، چندین رکورد نیز دارد، پرآبترین رود ایران، بزرگترین رود ایران و طولانی‌ترین رود ایران (که فقط داخل ایران قراردارد) و تنها رود قابل کشتیرانی ایران (البته تا زمانی که پرآب بود) همان کارون است. همچنین این رود تنها رودی به شمار می‌رود که به آب‌های بین‌المللی و اقیانوس‌های جهان مرتبط است.  سرچشمه‌های شاخه‌های اصلی کارون که همان ارمند، کوهرنگ و بازفت هستند، از زردکوه بختیاری در استان چهارمحال سرچشمه می‌گیرد. این رود، شاخه‌های فرعی زیادی نیز دارد که از کوه‌های گوناگون سرچشمه می‌گیرد. برای مثال دنا در کهگیلویه و بویر احمد، برخی رودهای سمیرم  و فریدون شهر اصفهان، برخی رودهای الیگودرز و دز از بلندی های لرستان. این آب‌های روان زمانی که از میان کوهستان‌های پرپیچ و خم عبور می‌کند، به منطقه گتوند در دشت خوزستان وارد می‌شود . در شمال شوشتر به دو شاخه تقسیم می‌شود، نهر گرگر (که نهری دست کند از دوران هخامنشیان است و با نام دودانگه نیز آن را می‌شناسند) و شطیط(چهاردانگه). رود دز مهمترین رود فرعی کارون است که از وسط شهر دزفول عبور می‌کند و در شمال اهواز به کارون ملحق می‌شود، این رود زمانی که به خرمشهر می‌رسد، دو شاخه شده و یک شاخه آن به اروند رود در مرز ایران و عراق می‌ریزد و دیگری با ادامه مسیر به خلیج فارس می‌ریزد. اگر بخواهید بدانید که کارون از چه شهرهایی عبور می‌کند، باید شهرستان های شهرکرد، بروجن، لردگان، ایذه، مسجد سلیمان، شوشتر، اهواز، خرمشهر، شهرستان کارون و برخی دیگر از شهرهای استان چهارمحال و بختیاری و استان خوزستان را نام برد. رود کارون 950 کیلومتر طول دارد و ارتفاع سرچشمه آن به 3000 متر می‌رسد. 
در سنگ نبشته‌های باستانی نام این رود به شکل کرن، کرنگ و کوهرنگ نامیده می‌شد، برخی باستان‌شناسان اعتقاد دارند کارون همان رود باستانی کوپرتس است. همانگونه که لرد کرزن گفته است، کارون همان پازی تیگرس به معنای دجله قدیمی است، زمانی که مسلمانان به ایران حمله کردند به کارون، دجیل اهواز نام نهادند، دجیل به معنای دجله کوچک است. برخی سیاحان قدیمی نیز نام نهر الازرق را بر این رود نهاده‌اند. برخی ریشه نام کارون را از کرند و کرن به معنای زرد و حنایی می‌دانند و برخی دیگر آن را معرف کرنگ (کوه + رنگ یا کوه + رنگین) می‌دانند. برخی نیز اعتقاد دارند از آنجا که چند رودخانه متقارن در شوشتر و دزفول به هم می‌پیوندند، از این جهت این رود به نام قارن یا کران معروف شده و این واژه‌ها پس از مدتی به کارون تبدیل شده‌اند. واژه کارون را برگرفته از واژه کر که در بختیاری معنای پسر دارد نیز می‌دانند، کارون = کر + رون به معنای پسر که در همچون جاری بودن یک رود، دودمان یک فرد را نیز امتداد می‌دهد و روان می‌سازد. 
زندگی بسیاری از مردمی که در حاشیه اهواز زندگی می‌کنند به کارون و جاری بودن آبش بستگی دارد، برای مثال گاومیش‌های این منطقه باید در آب کارون زندگی کنند وگرنه قادر به تحمل دمای بدن خود نیستند. 
امروزه به دلیل انتقال آب کارون به برخی شهرهای دیگر و کم شدن حجم آب رود بنا به چند دلیل مختلف، دیگر امکان کشتیرانی در آن وجود ندارد. رودی که زمانی محل تردد کشتی‌ها و از راه‌های آبی بین‌المللی تجاری به شمار می‌رفت و عظمتش در فرهنگ منطقه و شعر و ترانه‌های فولکلور پیدا بود اکنون تبدیل به رودی بسیار کوچک شده و پیامدهایی منفی نظیر مهاجرت روستائیان، از بین رفتن دام‌ها و زمین‌های کشاورزی شده است. 
از جمله سدهایی که روی کارون ساخته شده می‌توان به سد کارون 1، سد کارون 2، سد کارون 3، سد کارون 4، سد مسجد سلیمان (سد گدار لندر)، سد گتوند علیا و سد تنظیمی گتوند اشاره کرد. 
کارون علاوه بر آنکه به آب آشامیدنی کلان شهر اهواز را تامین می‌کند و برای حمل و نقل و رونق کشاورزی و تامین آب تولید برق مناسب است، برای گردشگری نیز بستری عالی ایجاد کرده و به خصوص چشم‌اندازهای زیبایش در شوشتر و کارون عالی است. شب گردی در کنار جاده ساحلی اهواز، در کنار ده پل زیبای کارون در اهواز و دیگر نقاط بسیار دیدنی است. فضایی که کارون در هر شهر ایجاد می‌کند، حال و هوای خاصی دارد و برای گردشگران بسیار جذاب است.