آذربایجان غربی پر است از بناهای مذهبی مسیحیان و کلیساهای شگفت انگیزی مانند کلیسای ننه مریم، کلیسای سیر، پطروس پولیس، سورپ گئورگ، هوانس مقدس و غیره. کلیسای سیر که به مارسرگیز نیز شهرت دارد بنایی است سنگی با داستان‌های زیبای آمیخته با اساطیر ایرانی. می‌گویند شیرین، همسر خسرو پرویز در زمان غلبه ایرانیان به رومیان دستور ساخت این کلیسا را داده است. همچنین در تاریخ آورده‌اند مارسرگیز (حضرت سرگیس) و ماربرگوس (حضرت برگوس) که به ترتیب فرمانده کل ارتش روم و معاونش بوده‌اند پس از گرویدن به دین مسیحیت و تبلیغ برای آن، توسط پادشاه احضار و به ایران تبعید می‌شوند. پادشاه روم به فرمانده منطقه می‌گوید در صورتی که این دو شخص به مکان کنونی کلیسای سیر بیایند آن‌ها را اعدام کند. مارسرگیز و ماربرگوس که اصرار به ماندن در این مکان را داشتند به طرز فجیعی کشته می‌شوند. سه قرن بعد که حکومت روم، به حکومتی مسیحی تبدیل می‌شود، دستور ساخت کلیسای مارسرگیز را در جوار آرامگاه این شهیدان راه مسیحیت می‌دهد. این مکان اکنون یکی از زیارتگاه‌های مهم مسیحیان در سرتاسر جهان به شمار می‌رود و روزهای یکشنبه مراسم عبادی باشکوهی حتی در سردترین و گرم‌ترین روزهای سال در آن برگزار می‌شود. برای ورود به این کلیسا باید سر تعظیم فرود بیاورید چرا که دری با ارتفاع کوتاه برای آن ساخته‌اند. با این نوع ورود به کلیسا، همان طور که در اکثر کلیساهای تاریخی مرسوم است، کبر و غرور را در برابر خدای بزرگ فراموش می‌کنید. سالن‌های ساده نیایش با گچ اندود و سپس رنگ‌آمیزی شده‌اند. پوشش سالن‌ها که یادآور معماری دوره باستان است به صورت طاق و گهواره‌ای است. یک اتاق و دخمه پشت ساختمان کلیسا قرار گرفته که از آن به عنوان چله خانه یاد می‌شود. خوشبختانه این اثر تاریخی پس از 18 قرن هنوز به همان شکل اولیه باقی مانده و از نظر ظاهری تغییری در آن به وجود نیاورده‌اند. از آنجا که این کلیسا در دامنه‌های کوه سیرداغی یا سارداغی واقع شده به کلیسای سیر مشهور شده است. اگر به ارومیه سفر می‌کنید، می‌توانید برای رزرو هتل، خرید بلیط هواپیما و یا یک تور حرفه‌ای روی علاءالدین تراول حساب کنید.
