عمارت دیوانخانه شیراز از جمله بناهای زیبا و ارزشمند استان فارس است که هر ساله گردشگران و بازدیدکنندگان زیادی در سفر به شهر بهار نارنج از این عمارت دیدن میکنند. این بنا با دیگر بناهای مجموعه کریمخانی، در طی سالهایی که شیراز پایتخت ایران بود، از سال ۱۱۸۰ هجری قمری تا آخر عمر کریمخان زند یعنی سال ۱۱۹۳ هجری قمری ساخته شده است. بنابر روایتهای موجود، مسافران پس از ورود به شیراز از دروازه اصفهان وارد بازار نوساز وکیل شده و در طرف غرب بازار میدان وسیعی قرار داشت که قسمت شرقی آن میدان را نقارخانه و قسمت غربی آن را میدان توپخانه مینامیدند. ساختمان مستطیل شکل عمارت دیوانخانه در شیراز با سقف سه گوش (به وسیله شبکه بندی چوبی) و تالار بزرگ با دو ستون سنگ مرمر یکپارچه چشم هر بینندهای را خیره خود میکند.
این عمارت بنایی دو طبقه با پلانی مستطیل شکل است که از طریق دو راه پله طبقات همکف و اول را به هم وصل میکند. در میانه بنای عمارت دیوانخانه شیراز یک ایوان و در دو طرف آن ۲ تالار وجود دارد. جالب است که بدانید در این عمارت هم قسمت شاهنشین و هم تالارها با تکنیک کاسهسازی که نوعی مقرنسکاری خاص است، تزئین شده که حکایت از ذوق هنری هنرمندان ایرانی دارد. در عمارت دیوانخانه شیراز علاوه بر مقرنسها در فضاهای دیگر بنا تزئینات نقاشی بسیار نفیسی در طاقچه ها و سقف به چشم میخورد که از نقشهای گیاهی، گل، مرغ زندی (نوع خاصی در تزئینات مربوط به دوره زندیه) و طلا کاری پوشیده شدهاند. وجود این تزئینات در عمارت دیوانخانه اهمیت زیادی را به بنا از نظر ارزشهای هنری و تاریخی میبخشد. بیشترین مصالح به کار رفته در این عمارت، عمدتا آجر و سنگ است که سنگهای مرمر به کار رفته از تبریز و یزد و سنگهای رخام از معادن شیراز به این عمارت آورده شده است.
سنگهای مرمر استفاده شده در دو ستون مرتفع جلوی تالار از همین سنگهای معادن شیراز است، همچنین بر روی ازارهها نقوش برجستهای را میبینید که دو شیر، دو باز و صحنه جنگ رستم و اشکبوس را نشان میدهد که به طرز شگرفی حجاری شده است. معماران ساختمان عمارت دیوانخانه شیراز در ساخت بنا از شیوه آجرکاری دوران زندیه که همان ادامه شیوه آجرکاری دوران صفویه است، استفاده کردهاند که شامل تراش دادن و آب شاب کردن آجر و همچنین ساختن نمای کاذب آجری با یک پوسته گچ به صورت آجر نما بوده و به تدریج به سایر نقاط گسترش یافته است. نما سازی صاف و یکدست با بندهای منظم و باریک را باید از ویژگی های دوران صفوی به حساب آورد که در ساخت عمارت دیوانخانه از آن بهره جستهاند. این اثر در سال ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۷۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آدرس عمارت دیوانخانه شیراز در خیابان 22 بهمن (جنب ارگ) و در طرف غرب نقار خانه واقع شده است.
رزرو تور شیراز از علاءالدین تراول
اگر دوست دارید با تور شیراز راهی شهر راز شوید، پیشنهاد میکنیم با راهنمایان حرفهای علاءالدین تراول همراه ما باشید تا در مجموعه زندیه شیراز بهترین لحظات را برای شما خلق سازند. برای اطلاع از تمامی تورهای داخلی علاءالدین تراول میتوانید با شماره 02174495 تماس بگیرید و یا اطلاعات مورد نیاز خود را از صفحه رزرو آنلاین تور دریافت نمایید.