حمام وکیل شیراز
حمام وکیل یکی از معروف‌ترین بناهای تاریخی دوره زندیه است که طی دهه‌های گذشته چند بار تغییر کاربری داده است و در حال حاضر پس از مرمت و بازسازی به‌عنوان موزه‌ای ارزشمند فعالیت می‌کند. این شاهکار معماری باشکوه، سالانه پذیرای گردشگران بسیاری از داخل و خارج کشور است. شما هم اگر قصد سفر به شهر شیراز را دارید، یادتان باشد بازدید از حمام وکیل را از فهرست جاذبه‌های دیدنی شیراز از قلم نیندازید.
حمام وکیل به دستور کریم‌خان زند و در سال ۱۱۸۷ هجری قمری در کنار بناهای تاریخی دیگری همچون بازار وکیل، ارگ کریم‌خان، مسجد وکیل و ... در میدان توپخانه شیراز یا همان میدان شهرداری ساخته شد. در دوران قاجار بخش‌های مختلفی از حمام مرمت و بازسازی شد و بخش‌هایی از بنا را با ساروج پوشاندند و دوباره تزئیناتی به آن اضافه کردند. تا زمان اتمام دوره پهلوی این حمام فعالیت می‌کرد و دایر بود و بخشی از آن هم به زورخانه و بخشی دیگر به حمام نمره خصوصی تبدیل شده بود.
در همین دوره شکاف‌هایی در بنا پدید آمد که موجب تعطیل شدن حمام شد. اداره باستان‌شناسی در سال 1351 بنا را مرمت کرد. تبدیل این حمام تاریخی به سفره‌خانه و رستوران بعد از انقلاب اسلامی اصلی‌ترین تغییر کاربری حمام وکیل بود که آسیب‌های زیادی به آن وارد کرد. در سال‌های بعد به منظور حفاظت از این اثر ارزشمند، مسئولان این حمام را به موزه تبدیل کردند و مجسمه‌های دیدنی از مردمان قدیم بدان افزودند که فرهنگ و آداب و رسوم مردم ایران زمین را به نمایش می‌گذارند.
حمام تاریخی وکیل با یازده هزار متر مربع مساحت و حدود نه هزار متر مربع زیربنا از وسیع‌ترین حمام‌های ایران است که در غرب مسجد وکیل واقع شده است. این بنا با معماری اصولی، پیشرفته و زیبایی که دارد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. به دلیل مقاومت بالای آهک در برابر رطوبت، در تزئینات حمام و بخش‌های داخلی، به جای گچ از آهک استفاده شده است. نقش و نگارهایی از فرهنگ و تمدن ایران دوران باستان روی دیوارهای حمام نقش بسته است. تصاویر روی دیوارها مضامین متنوعی دارند که از آن جمله می‌توان به داستان‌های قرآنی همچون قربانی کردن حضرت اسماعیل، معراج پیامبر (ص)، به چاه انداختن حضرت یوسف اشاره کرد.
طرح‌های اسلیمی و نقش‌هایی از داستان‌های بیژن و منیژه، شیرین و فرهاد، داستان شیخ صنعان و ... هم روی دیوارها به تصویر کشیده شده اند. کف حمام سنگفرش است و به دلیل وجود مسیری برای عبور آب، محیط حمام همیشه گرم بوده است. در واقع معماران دوره زندیه سیستم گرمایش از کف را در 215 سال قبل در این حمام اجرا کرده بودند. از دیگر ویژگی‌های خاص معماری حمام وکیل ستون‌های یکپارچه با تزئینات برجسته است که اوج هنر معماری دوره زندیه است. برای بازدید از جاذبه های گردگرش مختلف در ایران کافیست به صفحه رزرو آنلاین تورهای ایرانگردی علاالدین تراول مراجعه نمایید و نسبت به تورهای هر فصل بهترین مورد را برای بازدید و سفر خود انتخاب نمایید.
حمام‌های قدیم فقط محلی برای شستشو نبودند بلکه کاربری‌های دیگری نیز داشتند و این کاربری‌ها مکانی وسیع و بخش‌های متعددی می‌طلبید. در گذشته حمام‌ها محلی برای اجتماع مردم بودند؛ جایی برای دورهمی و برگزاری مراسمی خاص مانند مراسم سنتی حنابندان، چله نوزراد، جشن حمام زایمان، جایی برای آشنایی و دیدن دختران دم‌بخت، خواستگاری و ... . حمام وکیل هم مانند تمام حمام‌های تاریخی دیگر قسمت‌های مختلفی داشت که با آن بخش‌ها آشنا می‌شویم:
ورودی این حمام مثل دیگر حمام‌های ایرانی کوچک است که راهرویی با شیبی ملایم دارد. این راهروی هشتی به رختکن متصل می‌شود که پایین‌تر از سطح زمین است. علت این نوع معماری جلوگیری از خروج گرما و ورود سرما به داخل حمام بوده است. ورودی حمام وکیل شیراز کاشی‌های نقش‌دار زیبایی دارد که یادگار دوران قاجاریه است.
در حمام وکیل، بیشترین فضا را سربینه یا رختکن که به شکل یک هشت ضلعی منظم طراحی شده است، به خود اختصاص داده است. رختکن هشت ضلعی، هشت ستون سنگی یکپارچه، حوضی هشت ضلعی در وسط و سقفی بزرگ و گنبدی بالای آن دارد. بیشترِ آهک‌بری‌های زیبا و نقش و نگار‌های تماشاییِ حمام وکیل که نشان از هنر معماران دوره زندیه دارد، در سربینه دیده می‌شود. حوضچه‌هایی پلکانی، پایین‌تر از سطح زمین هم در گوشه‌های رختکن وجود دارد که افراد پس از حمام پاهای خود را درون آن کردند.
گرمخانه محل استحمام و شستشو است که مربعی شکل و کوچک‌تر از سربینه است. سقف این گرمخانه بسیار دیدنی است و روی چهار ستون بسیار زیبا قرار گرفته است. دو اتاق کوچک هم در گرمخانه وجود دارد که حوضچه‌هایی از آب درون آن به چشم می خورد. در قسمت جنوبی گرمخانه هم یک خزینه با دو دیگ بزرگ به منظور گرم کردن آب وجود دارد.
در دو طرف گرمخانه دو شاه نشین با حوضچه‌های مرمری دیده می‌شود که محل استراحت شاه و درباریان بوده است. در دو طرف دیگر گرمخانه هم دو حاکم نشین با حوضچه مرمری قرار دارد. حوضچه یکی از حاکم‌نشین‌ها در زمان پهلوی برای ساخت حمام نمره تخریب شده است.
میاندر بخشی از حمام وکیل شیراز است که ما بین سربینه و گرمخانه ساخته شده و به شکل راهرویی پر پیچ و خم است. علت ساخت راهروی میاندر به این شکل، این بوده که افراد به آرامی از گرمخانه به سربینه بروند و دمای بدنشان متعادل شود و سرما نخورند.
حمام وکیل در مجاورت بازار و مسجد وکیل در خیابان طالقانی شیراز و میدان شهرداری قرار دارد و به دلیل قرار گرفتن در مرکز شهر دسترسی مناسبی دارد. هتل‌ها و مراکز اقامتی متعددی در شهر گردشگرپذیر شیراز وجود دارد. با رزرو آنلاین هتل‌های شیراز همچون هتل زندیه، هتل چمران، هتل بزرگ شیراز و ... اقامتی خاطره‌انگیز را تجربه کنید.
شماره تماس مجموعه حمام وکیل: ۰۷۱۳۲۲۴۷۶۴۶
ساعت بازدید از حمام وکیل شیراز: در نیمه اول سال از ساعت۸:۳۰ تا۲۰:۳۰ و در نیمه دوم سال از ساعت ۷:۳۰ تا ۱۹:۳۰
روزهای تعطیلی: روزهای تعطیل رسمی سوگواری
هزینه ورودی: برای بازدیدکنندگان ایرانی 5 هزار تومان و گردشگران خارجی50 هزار تومان
مدت زمان مورد نیاز برای بازدید: 1 تا 2 ساعت
حمام وکیل از ارزشمندترین بناهای تاریخی ایران است که توصیه می‌کنیم در سفر به شهر شیراز حتما از آن بازدید کنید. با تور شیراز علاالدین تراول می‌توانید علاوه بر بازدید از حمام وکیل، از دیگر بناهای ساخته شده در دوره زندیه همچون مسجد وکیل، بازار وکیل، ارگ کریم خان و دیگر جاذبه‌های شیراز دیدن کنید. کارشناسان ما در تلاشند تا با ارائه برنامه سفری متنوع از امکان رزرو هتل های شیراز تا تورهای متنوع ایرانگردی خاطره انگیزترین سفر زندگی‌تان را رقم بزنند. برای تماس با ما و کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با شماره 02174495 تماس بگیرید.
