کاخ چهل ستون اصفهان-باغ های ایرانی

کاخ چهلستون اصفهان

کاخ چهلستون یکی از باغ‌های سلطنتی باقیمانده از دوره صفویه و نمایانگر شکوه معماری آن دوره است. وقتی تصویر بیست ستون در آب حوض منعکس می‌شود، گویی چهلستون می‌بینیم. عمارت کاخ در داخل یک باغ بزرگ ایجاد شده است و امروزه با نام باغ موزه چهلستون شناخته می‌شود و تالار مرکزی آن آثار هنری دوره‌های مختلف ایران را به نمایش می‌گذارد. این کاخ ابتدا کوشک کوچکی در باغ جهان‌نما بوده اما بعدها چند بار آن را از نو ساختند تا به شکل‌ و شمایل امروزی رسید. اگر قصد سفر به اصفهان را دارید پیشنهاد می‌کنیم با تور اصفهان همراه شوید و در کنار سایر جاذبه‌های دیدنی اصفهان مانند عالی قاپو، سی و سه پل، میدان نقش جهان، کلیسای وانک و باغ پرندگان از این مجموعه سلطنتی باشکوه نیز دیدن کنید.

تاریخچه کاخ چهلستون اصفهان

در دوره صفویه خیابان چهار باغ اصفهان و باغ‌های اطراف آن به دستور شاه عباس ساخته و ایجاد شد. باغ خرگاه، باغ و کاخ هشت‌ بهشت، باغ کاج، باغ بلبل، باغ انگورستان، باغ فتح‌آباد و غیره از جمله این باغ‌ها هستند. محوطه سرسبز چهلستون کنونی یکی از مهم‌ترین این باغ‌ها و در واقع راه ارتباطی چهارباغ به میدان نقش جهان بوده است.  متاسفانه اغلب این باغ‌ها در طول تاریخ از بین رفته و امروزه تنها باغ هشت بهشت و باغ چهلستون موجود است. بنای اولیه چهلستون را شیخ بهایی در دوره شاه عباس اول طراحی کرد که کوشکی به شکل کلاه فرنگی بود با اتاق‌های کوچک. از این کاخ برای اسکان و پذیرایی از مهمانان شاه استفاده می‌شد. در زمان شاه عباس دوم، بنای کاخ به دستور او گسترش یافت و اتاق‌ها، ایوان‌ها، تالارها و حوض بزرگ جلو عمارت به بنای اولیه اضافه شد. علاوه بر آن در این زمان تزئینات گوناگونی مانند کاشی‌کاری‌ها و  آینه‌کاری‌های  عمارت ایجاد شدند. بنای جدید کاخ چهسلتون در سال ۱۰۵۶ به اتمام رسید.

به استناد تاریخ در دوره شاه سلطان حسین، عمارت چهلستون در آتش سوخت و در آن زمان نیز تعمیرات و بازسازی‌های زیادی در کاخ انجام شد و بسیار تلاش شد تا بنای کاخ درست مثل قبل ساخته شود. این بنا در طول تاریخ استوار و پابرجا ماند اما متاسفانه در دوره قاجار و در زمان حکومت ظل السلطان حاکم اصفهان و فرزند ناصرالدین شاه، خرابی‌های بی دلیل بسیاری در بنای این عمارت باشکوه به بار آوردند. نشان این تخریب‌ها در نقاشی‌ها و دیوارهای تالار عمارت به وضوح دیده می‌شود. در دوره پهلوی بخش‌های بسیاری از کاخ مرمت و بازسازی شد. جالب است بدانید تا پیش از سال ۱۳۲۷ شمسی، اطلاعات بسیار کمی درباره تاریخچه عمارت چهلستون در دسترس بود اما با کشف دو کتیبه در آن سال از زیر گچ‌کاری‌ها، به بسیاری از سوالات راجع به این اثر تاریخی پاسخ داده شد.

معماری کاخ چهلستون اصفهان

کاخ چهلستون و محوطه باغ آن حدود ۶۷۰۰۰ متر مربع مساحت دارد. معماری این کاخ تلفیقی از معماری ایرانی، چینی و فرانسوی است. ایوان جلوی کاخ  بیست ستون دارد. همان‌گونه که قبلا اشاره شد به نظر می‌رسد به دلیل انعکاس این ستون‌ها در آب استخر جلوی عمارت به چهلستون معروف شده باشد. نظریه دیگر این است که نام چهلستون به سبب وجود ستون‌های متعدد و بسیار در این کاخ است. در ادبیات ایران عدد چهل نشانه‌ای از تعدد به شمار می‌رود. به هنگام بازدید از این کاخ و عمارت ابتدا ایوانی بزرگ با طول ۳۸ متر و عرض ۱۷ متر توجه را جلب می‌کند. این ایوان در ضلع شرقی بنا و دارای ۱۸ ستون چوبی به ارتفاع ۱۴ متر از چوب درخت چنار و کاج است که بالای هر  ستون به شیوه ماهرانه‌ای تزئین شده است. همچنین چهار ستون میانی روی چهار شیر سنگی حکاکی شده زیبا، وجود دارد. شیرهای سنگی فواره‌هایی هستند که آب از طریق آنها به حوض مرمری بین چهار ستون می‌ریزند. جنس سقف دیدنی ایوان از چوب است و با آینه‌کاری و نقاشی تزیین شده است.

بخش‌های داخلی کاخ چهلستون و نقاشی‌ها و تزئینات زیبای آن

تالار اصلی: تالار اشرف یا تالار تخت مهم‌ترین بخش کاخ چهلستون اصفهان است که با نقاشی‌های شگفت‌انگیز و دیدنی دوره صفویه، با پنجره‌های خاتم‌کاری و سقفی باشکوه مزین شده است. اطلاعات کامل نقاشی‌های تالار را می‌شود در نوشته‌های زیر آن‌ها مشاهده کرد. موضوع این نقاشی‌ها، جنگ چالدران، پذیرایی شاه عباس اول و دوم از مهمانان، جنگ کرنال در زمان نادر شاه افشار، جنگ شاه اسماعیل با ازبک‌ها، پذیرایی از شاه هند و غیره است. این نقوش زیبا اوج هنر نقاشی دوره صفویه است.
سقف این اتاق بزرگ بهترین نمونه در نوع خود در ایران است. نقاشی‌های آن نمونه‌های کاملی از نقاشی مکتب اصفهان است. به طور کلی در کاخ چهلستون افزون بر تزئینات گل و حیوانی که روی دیوارها انجام شده است، حدود هفتاد نقاشی دیواری با تکنیک‌های رنگ روغن و تمپرا دیده می‌شود. دیوارنگاره‌های اولیه این کاخ مربوط به زمان شاه عباس دوم است.

شاه‌نشین: تقریبا در تمامی عمارت‌ها و کاخ‌های آن زمان شاه‌نشین جزء ارکان اصلی بنا بوده است. در قسمت پشتی تالار آینه، شاه‌نشین واقع شده که بخش اصلی سقف آن آینه‌کاری است. شاه‌نشین هر کاخی زیباترین قسمت آن است و ظرافت بی‌نظیری در معماری آن دیده می‌شود. در سال 1238 تصویری از ناصرالدین شاه در این کاخ کشیده شده اما اکنون دیگر قابل دیدن نیست.

موزه: در بخش موزه عمارت چهلستون وسایل قدیمی شاهان و درباریان و اسناد مهم نگهداری می‌شود و محافظت از این موزه به اندازه بقاء این بنای تاریخی حائز اهمیت است. موزه کاخ چهلستون پس از بازسازی و مرمت راه‌اندازی شد. در این موزه آثار خطی و نسخ تاریخی، ظروف تزئینی، اشیاء سفالی، قالی، سنگ‌نگاره و ظروف چینی نگهداری می‌شود.

بالاخانه: بالاخانه مخصوص شاه طراحی شده بود. بالاخانه در بالاترین نقطه بنا قرار دارد و دیوارهای کاه‌گلی آن محافظت دوجداره ایجاد کرده است. بنابراین بالاخانه کاخ چهلستون بهترین مکان برای خلوت و استراحت شاه محسوب می‌شد.

بهترین زمان بازدید از کاخ چهلستون اصفهان

بازدید از کاخ چهلستون در هر فصلی ارزشمند است اما، نیمه دوم بهار یا اوایل پاییز انتخاب مناسب‌تری است زیرا در این مواقع از سال هوا خنک و مطبوع است و به دلیل خلوتی می‌توانید لذت بیشتری از بازدید خود ببرید. البته به دلیل خنکی هوا، عصرهای تابستان هم زمان مناسبی برای بازدید از عمارت چهلستون است.

امکانات رفاهی: غرفه فروش صنایع‌دستی واقع در محوطه کاخ چهلستون فرصتی برای آشنایی و خرید صنایع دستی اصفهان است. چایخانه‌ای هم در محوطه باغ چهلستون قرار دارد که نوشیدن یک فنجان چای یا قهوه در آن فضا خالی از لطف نیست.

دسترسی به کاخ چهلستون اصفهان و جاهای دیدنی اطراف آن

کاخ چهلستون در شهر اصفهان و در اطراف خیابان زیبا و معروف چهار باغ قرار دارد و یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی اصفهان است. جاذبه‌های دیگری همچون میدان نقش ‌جهان، باغ و عمارت هشت بهشت، کاخ عالی قاپو، بازار قیصریه، پل خواجو، موزه هنرهای معاصر اصفهان، موزه تاریخ طبیعی اصفهان و ... در نزدیکی این کاخ قرار دارند.

آدرس کاخ چهلستون: شهر اصفهان، میدان امام حسین، خیابان استانداری

اطلاعات بازدید از کاخ چهلستون اصفهان

روزهای بازدید از کاخ چهلستون: همه‌روزه به‌جز ایام تعطیل رسمی سوگواری

ساعت بازدید از موزه چهلستون اصفهان: ۸:۳۰صبح تا ۱۹عصر

مدت‌زمان پیشنهادی برای بازدید از این عمارت زیبا ۱ تا ۲ ساعت است.

بلیت بازدید از کاخ چهلستون برای گردشگران داخلی 5 هزار تومان و برای گردشگران خارجی ۵۰ هزار تومان

بازدید از کاخ چهل‌ستون اصفهان با علاالدین تراول

برای سفر به شهر اصفهان و تماشای آثار شکوهمند معماری کهن ایرانی به تورهای ایرانگردی علاءالدین تراول بپیوندید و اگر مایل به اقامت در هتل‌های لوکس و مجلل این شهر زیبا هستید با مراجعه به صفحه رزرو هتل های اصفهان می‌توانید، گزینه‌های بسیار مناسبی همچون هتل مجلل چهارباغ اصفهان و هتل شیخ بهایی و هتل عالی قاپو، هتل کوثر اصفهان و صدها بوتیک هتل و اقامتگاه خوب را در نزدیکی کاخ چهلستون را انتخاب کنید و دغدغه‌ای برای اقامت نداشته باشید.