منارجنبان اصفهان؛ شاهکار معماری با شهرت جهانی
اصفهان دنیایی از شگفتیها است. از معماری بینظیر سازههای موجود در میدان نقش جهان تا منار جنبان مشهور این شهر دقیقا مانند نصف جهان دیدنیهای حیرتانگیز و معماریهای بینظیر است. منارجنبان یکی از محبوبترین و نام آشناترین بناها در بین دیدنی های اصفهان است. دلیل شهرت منارجنبان این است که برخلاف دیگر سازههای مشابه، با تکانخوردن یک مناره، مناره دیگر و بعد از آن کل ساختمان به لرزه در میآید و این لرزش کاملا محسوس است. اگر مایل به بازدید از این شاهکار معماری هستید، میتوانید با تور اصفهان علاوه بر این جاذبه، تماشاگر سایر اماکن گردشگری اصفهان باشید.
طبق اسناد و منابع تاریخی، منارجنبان اصفهان در دوره محمد خدابنده اولجایتو ساخته شده است. اما اطلاعات دقیقی از سازندگان اصلی منارجنبان اصفهان در دست نیست اما با تحقیقات انجام شده بر روی بخشهای مختلف بنا، میشود زمان مربوط به ساخت هر قسمت را مشخص کرد. مثلا در قسمتی از این بنا، مقبره زاهد معروفی به نام عبدالله بن محمود سقلایی وجود دارد که سال 716 به عنوان تاریخ وفات روی سنگ قبرش حک شده است. این سنگ مزار نشان دهنده وضعیت تاریخ بنا است و اینکه این بنا مربوط به دوره ایلخانی بوده است. این بنا در طول تاریخ زلزلهها و حوادث بسیاری را پشت سر گذاشته است؛ اما بهدلیل استحکام بنا، خوشبختانه آسیب جدی ندیده است؛ البته گفته میشود منارجنبان اصفهان در طی این چند قرن مرمت و بازسازی هم شده که اولین بار در دوره صفوی و به دستور شاه عباس انجام پذیرفته است. گفته میشود ساخت منارهها و برخی تزئینات بیرونی هم در دوره صفویه انجام شده است. این بنای تاریخی بهعنوان یکی از عجایب و شگفتیهای معماری ایران، در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و یکی از جاذبههای گردشگری اصفهان محسوب میشود.
معماری منارجنبان اصفهان
بنای منارجنبان مساحتی حدود ۱۴۶ متر مربع و منارههایی به ارتفاع هفت و نیم متر از سطح بام دارد. سقف بنا با کاشیهای لاجوردی و فیروزهای پوشانده شده که بسیار تماشایی است. در تزئینات کاشیکاری این بنای تاریخی شیوه معماری مغولی کاملا مشهود است. این شیوه در تزئینات ایوان با خطهای ظریف و نقشهای ستارهای و کاشیهای لاجوردی هم دیده میشود.
ایوان منارجنبان در واقع مزار و مقبره عموعبدالله از عارفان دوره ایلخانی است که در گذشته از یک سنگ بزرگ مرمر یک تکه روی قبر تشکیل شده بود. ایوان با آجر ساخته شده و در دورتادور سنگ قبر هم سوره یاسین به خط ثلث و برجسته حجاری شده بود. در واقع در گذشته مردم برای زیارت قبر عموعبدالله به این ایوان میآمدند.
راه رفتن به بام و منارهها از طریق درگاه کوچکی است که با پلکانی مارپیچ به بام میرسد. در بنای منارجنبان دو اتاق کوچک موسوم به چله خانه هم وجود داشت. چله خانه به اماکنی گفته میشد که عارفان و زاهدان به مدت 40 روز به آن جا میرفته و ریاضت میکشیدند و با پروردگارشان مناجات میکردند.
همیشه درمورد بناهای تاریخی افسانهها و یا برخی توضیحات علمی وجود داشته. درمورد منارجنبان اصفهان برخی معتقدند علت حرکت منارهها، کرامات عمو عبدالله کارلادانی است. این موضوع آنقدر فراگیر شده که حتی دهخدا هم در فرهنگ لغت خود به آن اشاره کرده است. اما شواهد علمی نشان میدهد که علت حرکت منارهها پدیدهای فیزیکی به نام اثر دوپلر یا تشدید است. بر این اساس با به حرکت درآمدن یک جسم فیزیکی، انرژیای از آن آزاد میشود و در اثر برخورد با جسم دیگر تشدید میشود و اینگونه است که جسم دوم نیز به حرکت درمیآید. البته این پدیده ممکن است در بناهای تاریخی دیگری در سطح جهان هم وجود داشته باشد اما دلیل منحصربه فرد بودن منارجنبان این است که با حرکت دادن یک مناره، نه تنها مناره دیگر، بلکه کل بنا به حرکت درمیآید.
مورخان و پژوهشگران معتقدند منارجنبان اصفهان برعکس دیگر منارجنبانهای دنیا به دلیل لرزش منارهها و ساختمان ساخته نشده است. ابتدا ایوان که مقبره عمو عبدالله است احداث شده و بعد از چند قرن، منارهها به آن اضافه شده است. بنابراین حرکت بنایی که ماهیت آن لرزیدن نیست، امکان آسیب و تخریب را افزایش میدهد. از این رو، با نظارت سازمان میراث فرهنگی، تکان دادن منارهها کنترل و مدیریت شده است و فقط توسط کارشناس میراث فرهنگی آن هم در دفعات محدود و مشخص انجام میشود.
اصفهان هدف گردشگران بسیاری در ایام نوروز است و ازدحام جمعیت زیادی در منارجنبان و سایر جاهای دیدنی اصفهان پیشبینی میشود؛ علاوه بر آن اصفهان در تابستان و زمستان هوای خشکی دارد که همین امر موجب تشدید گرمای تابستان و سرمای زمستان میشود؛ بنابراین پیشنهاد ما این است که برای بازدید از منارجنبان، نیمه دوم بهار یا اوایل پاییز را انتخاب کنید زیرا در این مواقع از سال هوا خنک و مطلوب است و به دلیل خلوتی میتوانید لذت بیشتری از سفر ببرید.
آتشگاه اصفهان یا کوه آتشگاه یکی از جاذبههای تاریخی اصفهان است که گفته میشود محل دفن طهمورث پیامبر است. منطقهای باستانی که در زمان حمله اسکندر، برای محفوظ ماندن گنجینهها و اشیای باارزش از دسترس سپاه اسکندر، تونلی مخفی از این بخش به سمت کهندژ اصفهان حفر شده و این اشیا در آن پنهان شده بود. علاوهبر آن کوه آتشگاه زمانی هم به عنوان پرستشگاه زرتشتیان مورد استفاده قرار میگرفت. فاصله منارجنبان تا کوه آتشگاه حدودا ۴.۷ کیلومتر است که در کمتر از 10 دقیقه میتوانید خود را از منارجنبان به آنجا برسانید.
پارک ناژوان در 10 کیلومتری منارجنبان هم از دیگر جاذبههایی است که میتوانید در کنار بازددید از منارجنبان از آن لذت ببرید. این پارک از بزرگترین باغهای اصفهان است که چشمانداز بینظیری دارد. باغ پرندگان، موزه پروانهها، آکواریوم، باغ خزندگان، موزه صدف، تلهسیژ، شهربازی و غرفه صنایعدستی و… از بخشهای گوناگون این پارک است که هرکدام امکان تجربه متفاوتی را برای شما فراهم میکند.
منارجنبان در غرب شهر اصفهان واقع شده است. پس از 6 کیلومتر حرکت در جاده اصفهان-نجفآباد در سمت راست جاده، منارجنبان اصفهان دیده میشود. از میدان نقش جهان تا منارجنبان، حدودا 10 کیلومتر فاصله است.
آدرس منارجنبان اصفهان: اصفهان، محله کارلادان، بلوار آتشگاه، ما بین خیابان نبویمنش و کوچه هشتم شهریور
ساعات بازدید: همه روزه، بهجز ایام سوگواری، از ساعت ۹ صبح تا ۱۸ بعدازظهر
- منارهها در ساعات مشخصی توسط متولیان بنا به حرکت درمیآیند و امکان حرکتدادن منارهها توسط گردشگران وجود ندارد.
- زمان لرزش منارههای منارجنبان: همه روزه صبحها، ساعتهای ۱۰:۳۰ و ۱۲ و بعدازظهرها ۱۳:۳۰، ۱۵، ۱۶:۳۰ (البته این ساعات مربوط به روزهای معمول سال است. در ایامی چون نوروز به دلیل وجود گردشگر تا ساعتی یک بار هم منارهها حرکت داده میشود).
قیمت بلیط ورودی منارجنبان اصفهان: برای گردشگران ایرانی 5 هزار تومان و گردشگران خارجی50 هزار تومان
اگر زودتر یا دیرتر از این ساعات به این جاذبه رسیدید، وقتتان تلف نخواهد شد. منارجنبان، محوطه زیبا و سرسبزی دارد. در سالهای اخیر، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اصفهان امکانات رفاهی نظیر سرویس بهداشتی، نمازخانه، فروشگاه سوغات و صنایعدستی و… را به مجموعه منارجنبان اضافه کرده است تا بازدیدکنندگان سفری بهیادماندنی را تجربه کنند. وجود پارکینگ در نزدیکی این بنا هم، تردد با خودروی شخصی را برای مسافران آسان کرده است. در داخل محوطه، کافه تریا برای خرید خوراکی وجود دارد؛ اما برای صرف غذا، رستورانها و کافههای مختلفی در نزدیکی منارجنبان موجود دارد.
راز و رمزهای بسیاری که در ساخت بنای ارزشمند منارجنبان به کار رفته، آن را به یکی از جالبترین اماکن گردشگری اصفهان تبدیل کرده است. برای خلق لحظاتی ناب در سفر به استان اصفهان به تورهای ایرانگردی علاءالدین تراول بپیوندید و اگر مایل به اقامت در هتلهای لوکس و مجلل این شهر زیبا هستید، هتل عباسی و هتل پارسیان کوثر اصفهان گزینههای بسیار مناسبی است. برای رزرو هتل های اصفهان هم میتوانید به صفحه رزرو هتل در سایت علاءالدین تراول مراجعه کنید و تنها با چند کلیک کوتاه رزروتان را انجام دهید.