حرم مطهر شاهچراغ در شیراز
در میان جاذبه‌های دیدنی گوناگونی که در شیراز وجود دارد، شاهچراغ یکی از گزینه‌های پرطرفداری است که به لحاظ معنوی و زیبایی‌های معماری، جذابیت بسیاری برای بازدیدکنندگان دارد. اگر شما هم از کسانی هستید که اماکن زیارتی و مقدس را از اهداف سفر خود قرار می‌دهند، با تور شیراز همراه باشید تا در جوار حرم مطهر شاهچراغ از فضای معنوی این بقعه متبرکه بهره‌مند شوید. برای اطلاع از این تور و سایر تورهای داخلی می‌توانید به صفحه رزرو آنلاین تورهای ایرانگردی علاالدین تراول مراجعه کنید و بار سفر را ببندید.
شاهچراغ برادر امام رضا (ع) و حضرت فاطمه معصومه (س) است که جایگاه والایی نزد گردشگران و شهروندان دارد. این زیارتگاه علاوه‌بر معماری شگفت‌انگیز، تزئینات بسیار زیبایی از آینه‌کاری و کاشی‌کاری دارد که یکی از شاهکارهای معماری ایرانی-اسلامی است. برای لمس آرامش با ما همراه شوید تا به شاهچراغ شیراز این جاذبه چشم‌نواز برویم و برایتان از تاریخچه، معماری و بخش‌های مختلف آن بگوییم.
احمد بن موسی کاظم، مشهور به شاهچراغ، اولین پسر امام موسی کاظم (ع) و بردار امام رضا (ع) است. احمد بن موسی از مادر خود سه برادر دیگر به نام‌های محمد، حمزه و عبدالله داشت که ضریح محمد بن موسی در حرم شاهچراغ و در نزدیکی او قرار دارد. این دو برادر در راه رسیدن به امام رضا (ع) که در آن زمان در مشهد زندگی می‌کردند، به دستور مامون عباسی در شیراز به شهادت رسیدند.
در گذشته تا دوره عضدالدوله دیلمی، کسی از محل دفن امامزاده احمد بن موسی خبری نداشت. در اطراف محل دفن او خانه‌های کوچکی قرار داشتند. یک شب پیرزنی در آن نزدیکی، متوجه نوری از بالای تپه نزدیک به خانه خود می‌شود که هیچ شباهتی به نور چراغ نداشت. پیرزن این موضوع را پیگیری کرد و درنهایت تصمیم گرفت به اطلاع عضدالدوله برساند. هیچ‌کسی سخن پیرزن را باور نکرد اما عضدالدوله پس از دیدن خوابی این موضوع را دنبال می‌کند و درنهایت متوجه محل دفن شاهچراغ در آن منطقه می‌شود. می‌گویند پیرزن زمانی که می‌خواسته دیدن مجدد نور را به حاکم بگوید، گفته است: «شاه! چراغ را ببین»! عده‌ای هم می‌گویند چون شاه شخصا به دنبال محل دفن بوده، برای تکریم اقدام او این محل را شاهچراغ نامیدند.
آرامگاه شاهچراغ در دوره‌های مختلفی از تاریخ ساخته و تکمیل شده است. در دوره ایلخانان بخش‌های مختلف آرامگاه از قبیل مدرسه، بازار و مسجد ساخته شدند و اکثر بناهای موجود از آن دوره باقی‌مانده‌اند. در دوره صفویه و در زمان حکومت شاه اسماعیل صفوی، به دلیل آسیب‌هایی که از زلزله به آرامگاه رسیده بود، چندین بخش به‌ویژه گنبد آرامگاه بازسازی شد. در زمان نادرشاه هم حرم شاهچراغ تعمیر شد و توسعه پیدا کرد. در دوره قاجار هم، تغییراتی نظیر استفاده از سنگ مرمر در کف‌سازی و بدنه بنا، ضریح‌سازی، آینه‌کاری و نصب درب‌های حرم صورت گرفت. این اثر تاریخی در سال ۱۳۲۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت و روز ششم ذی‌القعده روز گرامیداشت شاهچراغ نام‌گذاری شد.
در معماری شاهچراغ شیراز می‌توان سبک معماری آذری را مشاهده نمود. این سبک از معماری، در ایران پس از اسلام به‌ویژه در دوره ایلخانان بسیار رایج بوده است. گنبد سلطانیه زنجان یکی از نمونه‌های بارز این سبک است. در ادامه بخش‌های مختلف شاهچراغ را برایتان معرفی کردیم.
برای ورود به صحن شاهچراغ باید از یکی از سردرهای حرم وارد شوید؛ باب‌الموسی در شمال غربی و مشرف به میدان احمدی که در گذشته تنها در ورودی به صحن بوده است؛ باب‌الرضا در جنوب‌غربی که جدیدتر است و در خیابان 9 دی قرار دارد؛ باب‌السجاد که در شمال‌شرقی مجموعه قرار دارد و افراد را از طریق بازار حاجی به خیابان لطفعلی‌خان می‌رساند. باب المهدی، که به دارالشفای حرم مطهر و کوچه بین‌الحرمین می‌رود و سردر شرقی حرم که به مسجد جامع عتیق و درنهایت سردر شمالی که به بازار شاهچراغ و خیابان احمدی راه دارد.
حیاط یا صحن حرم، مستطیل شکل است و یک حوض بزرگ در میان آن قرار گرفته و اطرافش را درختکاری کرده‌اند. دورتادور حیاط، با اتاق‌هایی دو طبقه احاطه شده که در پیشانی آن‌ها هنر کاشی‌کاری جلوه می‌کند.
در بخش شرقی حرم شاهچراغ، ایوانی بسیار زیبا قرار دارد که قدمت آن به دوران قاجار بازمی‌گردد. نکته قابل‌توجه درباره این ایوان، ستون‌های آن است که تعدادشان به 10 عدد و ارتفاع هرکدام هم به 10 متر می‌رسد. در سقف ایوان از چوب ساج استفاده شده و بر روی آن نقش نام ائمه اطهار به چشم می‌خورد. جلوی ایوان، سنگ مرمر یکپارچه با نقوش اسلیمی خودنمایی می‌کنند.
آینه‌ها و شیشه‌های رنگین جلوه‌ای حیرت‌انگیز به داخل حرم داده‌اند. در کنار آینه‌کاری‌ها، هنر کاشی‌کاری هم چشم‌نواز است و متون زیبای عربی و فارسی، اطراف آینه‌ها و کاشی‌ها را مزین کرده‌اند. در شاه‌نشین زیر گنبد، ضریح نقره‌ای شاهچراغ خودنمایی می‌کند و نقش برگ‌های طلایی بالای آن دیده می‌شود.
گنبد شاهچراغ یکی از زیباترین گنبدهای جهان است. در این گنبد از کاشی‌های آبی، سفید، مشکی، زرد، فیروزه‌ای، لاجوردی و طلایی استفاده شده و طرح آن به‌صورت معرق است. گنبد بیش از 500 مترمربع مساحت دارد. شاهچراغ دو گلدسته، یکی در بخش شمالی و دیگری در سمت جنوبی دارد.
محمد بن موسی بن جعفر ملقب به عابد از فرزندان امام کاظم (ع) بود که در نزدیکی برادرش دفن شده است. می‌گویند ساخت اولین گنبد این حرم به زمان ظهیرالدوله برمی‌گردد و مرمت آن در دوره نادرشاه افشار صورت گرفته است. در سمت چپ آرامگاه ایشان مرقد کوچکی هم دیده می‌شود که بر روی لوح درون آن عبارت «ابراهیم بن محمد بن موسی» حک شده و به اعتقاد مردم، پسر میر محمد (ع) است.
ساعات بازدید: حرم شاهچراغ هرروز به‌صورت 24 ساعته باز است.
تلفن شاهچراغ شیراز: 07132131368
جاذبه‌ها و اماکن دیدنی نزدیک به شاهچراغ: خانه تاریخی منطقی‌نژاد، بازار وکیل شیراز، مسجد جامع عتیق، مسجد نصیرالملک شیراز، نارنجستان قوام، بقعه سید علاالدین حسین و بازار شاهچراغ در جوار حرم.
حرم شاهچراغ در بافت تاریخی شیراز و در نزدیکی بسیاری از جاهای دیدنی شیراز قرار گرفته است. راه‌های زیادی برای ورود به این حرم وجود دارد. اما اگر می‌خواهید همان اول وارد صحن اصلی شوید، باید از خیابان 9 دی به طرف حرم بروید. علاوه‌بر این مسیر، می‌توانید از سمت خیابان حضرتی نیز به طرف حرم بروید. انتهای این خیابان به باب‌المهدی می‌رسد.
آدرس حرم شاهچراغ: استان فارس، شیراز، خیابان حضرتی، خیابان 9 دی
امکانات مختلفی برای رفاه حال زائران حرم شاهچراغ وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
موزه شاهچراغ شیراز در ساختمانی دو طبقه به مساحت ۱۷۰۰مترمربع در ضلع جنوبی حرم واقع شده است. داخل این موزه بیش از ۸۰۰۰ شیء تاریخی و باارزش وجود دارد که مربوط به دوره‌های گوناگون تاریخی است.
یکی دیگر از امکانات حرم شاهچراغ، کتابخانه است. مساحت این کتابخانه حدود ۲۵۰۰مترمربع بوده است. ظرفیت قفسه‌های کتابخانه حرم حدود ۱۰۰ هزار نسخه است و بسیاری از نویسندگان کتاب‌های خود را به این کتابخانه اهدا می‌کنند.
حرم شاهچراغ سومین مکان زیارتی پربازدید در کشور است و پس از حرم‌های مقدس امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س)، از اهمیت بالا و خاصی نزد شیعیان برخوردار است. این حرم مطهر به‌نوعی شناسنامه و هویت مذهبی شهر شیراز است. پیشنهاد می‌کنیم در سفر به شیراز در کنار بازدید از جاهای دیدنی شیراز همچون باغ‌های زیبای ایرانی، حافظیه، تخت جمشید، سعدیه و ... از لذت حضور در فضای معنوی این امامزاده نیز بهره‌مند شوید.
همچنین شما می‌توانید قبل از سفر به شیراز برای اقامت خود بهترین هتل های شیراز ازجمله هتل زندیه، هتل چمران و هتل بزرگ شیراز را تنها با چند کلیک ساده و انتخاب فیلتر می‌توانید از صفحه رزرو آنلاین هتل های ایران در سایت علاالدین تراول رزرو نمایید تا زیباترین لحظات را در کنار همراهانتان سپری کنید. برای اطلاع از سایر خدمات ما و یا برای کسب اطلاعات بیشتر، با همکاران ما با شماره 02174495 تماس بگیرید.
