مسجد برخ قشم
سفر به قشم به خصوص در پاییز و زمستان یکی از بهترین انتخابها برای تجربه سفری متفاوت است. با ورود به این جزیره، جادوی واقعی سواحل بکر و آبی بیکران دریا و آسمان، شما را حیرتزده میکند. حال آنکه بدانید قشم به «سرزمین عجایب هفتگانه ایران» شهرت دارد. این جزیره که بزرگترین جزیره جنوب ایران است با داشتن جاذبههای تاریخی، طبیعی، فرهنگی، پاساژهای متعدد با کالاهای بسیار خوب و ارزانقیمت و بهترین پیست سافاری ایران و مراکز غواصی متعدد و صدها مورد دیگر، هر ساله میزبان هزاران گردشگر از گوشه و کنار ایران و دنیا است. پس چرا شما با انتخاب قشم یکی از این افراد نباشید؟ در این مطلب بار دیگر همراه علاءالدین تراول باشید تا با یکی از جاذبههای کمتر شناخته شده اما مهم جزیره قشم به نام «مسجد برخ» و داستان زیبای ساخت آن آشنا شوید.
مسجد برخ قشم؛ اولین مسجد قشم
قشم، جزیره اولینها است، از روستای لافت که برخی میگویند اولین سکونتگاه انسان بوده تا ساخت اولین چاههای جمعآوری آب در این جزیره، همه و همه یکجا برای شگفتزده کردن شما جمع شدهاند. در میان این جاذبهها، «مسجد شیخ بَرُخ» اولین مسجد قشم است که در سال ۲۴۴ هجری قمری به همت شیخ «خواجه برخ» یا «پیر تم» ساخته شده است.
ساختمان اولیه این مسجد در سالهای اولیه حمله اعراب به ایران و فتح بنادر به دست عمرو بن عاص در «روستای کوشه» انجام شده است. ۵۰۰ سال بعد در سال ۷۳۶ هجری قمری بنای مسجد بر اثر زلزلهای سهمگین تخریب شده و سه سال بعد توسط «سلطان فتحالله غزنویب نواده «سلطان محمود غزنوی» که یکی از پادشاهان هرمز و لارستان بوده دوباره ساخته میشود.
داستانهای بسیاری درباره ساخت این مسجد وجود دارد که اگر پای صحبت مردم روستای کوشه بنشیند در خنکای هوای پاییز و زمستان جزیره و هنگام نوشیدن چای و شنیدن موسیقی محلی جزیره واقعا لحظات به یاد ماندنی خواهد بود. براساس داستانهای محلی قشمیها، اهالی روستای کوشه میگویند «برخ» درویشی از «بصره» بوده که مسیر چندین روزه بین یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس تا جزیره قشم توسط لنجی که خودش سکاندار آن بوده را تنها طی «یک شب» طی کرده است. همین مورد باعث کنجکاوی ناخدا میشود تا از او دلیل کارش را بپرسد. ناخدا برای یافتن راز برخ به تعقیب او میپردازد تا بفهمد این کیست که میتواند این مسیر سخت دریایی را تنها در یک شب از سر بگذراند. اما این شیخ درست در محل کنونی مسجد غیب میشود. بعد از این داستان، ناخدای لنج تصمیم میگیرد به یاد برخ مسجدی ساخته و مقبرهای برای او از الوار لنج سفید رنگش بسازد. همچنین یکی از داستانهای جالب دیگر در مورد ناخدای آفریقایی، گمشدهای در دریای عمان و خلیج فارس است. یک کشتیبان آفریقایی که دچار طوفان شده بود، از دور و در دل امواج، مردی سفید پوش را میبیند که چراغ به دست روی امواج راه را به او نشان میدهد، او نذر میکند اگر از این طوفان جان سالم به در ببرد وقتی به خشکی رسید برای این مرد بزرگ عبادتگاهی بسازد. کشتی او، روزها بعد در محلی نزدیک به روستای کوشه به گل مینشیند و او با چوبهای کشتیاش مسجد را باسازی کرده و نام آن مرد که در دل طوفان شنیده بود را با خط نسج خام و ذکر تاریخ ساخت زیارتگاه بر لوحی نوشته و روی درب ورودی نصب میکند.
با مسجد برخ بیشتر آشنا شوید!
جالب است بدانید مسجد برخ در سال ۱۳۸۷ بر اثر زلزله قشم، بخشی از ستونها و طاق ۱۲۰۰ سالهاش آسیب میبیند. پس از آن به همت مردم محلی بار دیگر مسجد با ملاتی قویتر بازسازی شده و این مرتبه به ثبت آثار ملی میرسد. در محوطه اطراف مسجد، گورستانی بزرگ و نخلستانهایی سرسبز وجود دارد که چشم هر بینندهای را جذب خود میکند. همچنین یک برکه دراز از شمال تا جنوب کنار مسجد وجود داشته که بر اساس شواهد پیدا شده، تاریخشناسان میگویند این مسجد و برکهاش در گذشته، مرکز روستای کوشه بوده و مسجد برخ، مسجد جامع روستا به شمار میرفته است. محراب مسجد نیز در قسمت شمالی واقع شده و در بالای آن آثار، قابی از گچ به ارتفاع ۱ متر در ۵ متر دیده میشود. در حال حاضر تنها یکی از اضلاع قاب باقی مانده و به دلیل زلزله، مابقی آن از بین رفته است. در مسجد برخ همچنین یک کتیبه چوبی وجود دارد که دستنویس همان ملوان آفریقایی است. این لوح هماکنون به تهران منتقل شده و در «موزه ملی ایران» نگهداری میشود. در جوار مسجد همچنین زیارتگاه شیخ وجود دارد که گنبد هشت گوشه آن در خور توجه است. سنگ گورهای اطراف مسجد نیز مربوط به دورههای اول هجری شمسی هستند. مسجد شیخ با ملاط و اندود ساروج ساخته شده است و تزئینات درون آن به شکل طاقهای ساده و سفید رنگ هستند و بسیار به معماری داخلی «بقعه برکه بی بی» یا «بی بی مریم» شباهت دارند. سقف مسجد همچنان از چوبهای لنج ساخته شده و مردم محلی عقیده دارند بنای آن از درون، شبیه به لنج وارونهای است که وقتی زمانش برسد شیخ برخ برخواسته و سوار بر لنجش از روستای کوشه میرود. این هم یک افسانه جذاب دیگر!
مسجد برخ کجاست؟
مسجد برخ قشم در غرب روستای کوشه ۳۷ کیلومتری شهرستان قشم واقع شده است. همانطور که گفته شد قدمت این مسجد به بیش از ۱۲۰۰ سال پیش میرسد و دیدنش با آن همه داستانهای جذاب واقعا بینظیر است.
جادوی واقعی سفر به قشم با علاءالدین تراول
فرصت بازدید از جاذبههای قشم با داستانهای زیبایش را از دست ندهید. تور قشم علاءالدین یکی از بهترین فرصتها برای بازدید و سفری دلنشین در خنکای هوا به این جزیره است. میتوانید از وبسایت علاءالدین تراول و صفحه رزرو آنلاین تورهای داخلی برای خرید تور قشم اقدام کرده یا جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۲۱۷۴۴۹۵ تماس بگیرید.