بازار بزرگ کاشان؛ جاذبهای با حدود 40 اثر تاریخی
کاشان شهری پر از جاهای دیدنی است. جاذبههایی که هر کدام دنیایی از دیدنیهای حیرت انگیز هستند مانند خانه بروجردیها یا صدها جاذبهای که نامشان در صدر زیباترین دیدنیهای ایران است.، اما بازار بزرگ کاشان هم یکی از زیباترین این جاذبهها محسوب میشود و هم به تنهایی درحدود 40 اثر تاریخی، بنای قدیمی زیبا و جذابیت گردشگری را در خودش جای داده است.
این جاذبه مهم گردشگری آنقدری اهمیت داشته است که یکی از اولین آثار ثبت ملی شده در کشور ما محسوب میشود. بازار بزرگ کاشان در هشتم شهریور ماه 1355 ه.ش و با شماره ثبتی 1284 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. سفر به بازار کاشان، تقریبا یک تیر با دو هدف است. زیرا در این سفر نهتنها میتوانید از جذابیت معماری و بناهای تاریخی و داستانهای پشت آن لذت ببرید، بلکه میتوانید انواع صنایع دستی و آثار هنری و سوغاتیهای درجه یک را هم خریداری کنید. میتوانید شما هم همراه با تور کاشان علاالدین تراول خود را مهمان دیدن این دنیای شگفتانگیز از زیباییها کنید و خاطرهای فراموش نشدنی برای خود بسازید.
بازار کاشان از وسعت کمتری نسبت به بازارهای دیگر مشهور ایران، همچون بازار تهران، تبریز یا شیراز برخوردار است. اما همین وسعتش هم آنقدری زیاد هست که برای تجربه همه قسمتهای آن به کفش آهنی و لذتی مدام نیاز داشته باشید! برای دیدار بازار کاشان باید به خیابان باباافضل شهر کاشان بروید. بازار از اواسط خیابان باباافضل شروع میشود و تا دروازه دولت ادامه دارد. بنابراین یکی دیگر از راههای دسترسی (که کمتر شهرت دارد) هم ورودی دوم آن در دروازه دولت و خیابان اباذر است.
بازار سنتی کاشان همانطور که در بخش بالا هم اشاره کردیم، از بخشهای مختلفی تشکیل شده است. به همین دلیل وقتی در این بازار قدم میزنید، ممکن است یک لحظه تصور کنید وسط بازار مسگران هستید و لحظه دیگر فکر کنید به بازار کفاشها آمدهاید!
تجارت فرش، گل و گلاب، عرقیجات، سفال، انواع صنایع دستی و ظرف و ظروف و... از دیگر بخشهای مهم بازار بزرگ کاشان به شمار میآیند.
البته همانطور که احتمالا بدانید، بازارهای سنتی در ایران، تنها کاربرد فروش کالا نداشتهاند؛ بلکه محل برگزاری اجتماعات مردم، یادآوری آداب و رسوم و برای مثال انجام مراسمی همچون عزاداری محرم یا مسائل آیینی دیگر هم به شمار میرفتهاند. بازار کاشان نیز از این قاعده مستثنی نیست و مهمترین اجتماعات مذهبی در آن برگزار میشود.
بازار کاشان در دوره حکومت سلجوقیان و قبلتر از آن، دوره حکومت آل بویه ساخته شده است. اما دوره صفویه زمانی است که این بازار به اوج محبوبیت و شهرت دست پیدا میکند. مثل بسیاری از سنتها و بناهای تاریخی ایران، رد پای شاه عباس بزرگ در ساخت و تجهیز و توسعه این بازار مشخص است. به نحوی که مورخان میگویند در آن دوره جهانگردان زیادی از جای جای دنیا برای دیدار بازار کاشان به این محل سفر میکردهاند.
بازار کاشان بعد از اتمام دوره صفویه نیز تا اواخر دوره قاجاریه مشهور است. این بازار تب و تاب خودش را حفظ کرده و حتی در دوره فتحعلی شاه، بازسازی و مدرن میشود. یعنی بازاری که ما امروزه میبینیم، دراصل بازار اولیه نیست و بازار نسبتا جدیدی از دوره فتحعلی شاه محسوب میشود. اما به مرور و از اوایل دوره پهلوی، به مرور و کم کم از اهمیت بازار کاشان کاسته شده است.
معماری بازار کاشان هم مانند اکثر بازارهای قدیمی ایرانی از اصولی پیروی میکند که تقریبا ثابت است. بخشهای اصلی این بازار عبارت است از:
بازار کاشان همانطور که در ابتدای متن گفتیم، خودش غیر از کاربری اصلی، شامل 40 جاذبه گردشگری دیگر نیز هست. بیایید چند جاذبه مهم آن را با هم مرور کنیم.
مسجد و مدرسه امام
بزرگترین مسجد و مدرسه طلبهنشین در کاشان، همین مسجد و مدرسه امام محسوب میشود. این بنای زیبای اسلامی در دوره قاجاریه ساخته شده و حدود 200 سال قدمت را داراست. خود کاشانیها این مدرسه و مسجد را البته با نامهای مدرسه شاه و مسجد سلطانی نیز میشناسند. کاشیکاریها، وسعت فضا و حیاطها و همچنین طرح و نقشه عالی کلاسیک جزو جذابیتهای این مدرسه طلبگی به شمار میآیند.
امامزاده درب زنجیر
اسمش کمی عجیب و غریب به نظر میرسد. نام اصلیاش امامزاده حارث (ع) بوده است که نسب ایشان هم به امام موسی کاظم (ع) میرسیده است. اما به دلیل نزدیکی به آب انبار درب زنجیر، به مرور این نام بر رویش ماندگار شده است. اگر دوست دارید در مکانی صاف و خلوت و صمیمی، با کاشیهای معرق، گنبدی فیروزهای و صحنی وسیع، راز و نیاز کنید، امامزاده درب زنجیر بازار بزرگ کاشان را فراموش نکنید.
تیمچه امین الدوله
بازار کاشان تیمچههای زیادی مانند تیمچه صباغ را هم دارد. اما هیچ کدام از آنها به شهرت تیمچه امین الدوله نیستند. زیرا این تیمچه ورای کاربرد تجاری خود، یک اثر هنری هم محسوب میشود. استاد علی مریم کاشانی کسی است که طی 4 سال و در دوره قاجاریه، این تیمچه را میسازد. اگر میخواهید عظمت کار را درک کنید، باید بدانید که استاد کاشانی، خالق مکانهای دیگری همچون خانه بروجردی ها و خانه طباطبایی ها بوده است!
شاهکار این تیمچه در گچکاریهای هندسی، گوشهها و زوایای زیبا و تزئینات حیرتانگیز را در گوشه ذهن داشته باشید. زیرا داخل این تیمچه هم انواع رنگ و لعاب برقرار است. فرش کاشان، کالایی است که در این تیمچه به فروش میرسد و میتواند کلیت این بخش از بازار را برای شما به زیبایی یک بوم نقاشی کند!
حمام خان
اگر در پیادهروی وسط بازار خسته شدید و دلتان خواست یک استکان کمرباریک و لعبتی چای بنوشید؛ یا اگر ضعف کردید و موقع نهار رسیده بود؛ کافی است به حمام خان بروید! بله؛ درست شنیدید! حمام خان بنایی است که در دوره زندیه ساخته شده است و طبعا در ابتدای ساخت خودش حمام بوده است. اما امروزه سازمان میراث فرهنگی نهتنها آن را به ثبت ملی رسانده است، بلکه با یک خلاقیت جالب آن را تبدیل به یک رستوران و چایخانه کرده است. به همین دلیل است که میتوانید به حمام خان بروید تا نهتنها از جذابیت بصری تماشای یک بنای تاریخی لذت ببرید، بلکه یک لیوان چای دیشلمه هم نوشیده و دیزی بازاری نوش جان کنید! ضمنا این حمام زیرزمینی است و با چند پله وارد آن خواهید شد.
سفر به بازار بزرگ کاشان یکی از سفرهایی است که ممکن است در لفظ اولیه، خیلی کنجکاوکننده و هیجانانگیز به نظر نرسد. اما کافی است که یک بار آن را تجربه کنید تا باز هم وسوسه شوید برای بارهای دیگر به سمتش قدم بردارید. ما در علاالدین تراول مفتخریم که برای سفر به کاشان و البته سفر به سایر نقاط ایران زیبا کمکحال شما باشیم. میتوانید برای رزرو هتل های کاشان، اطلاع از شرایط تورهای جهانگردی و ایرانگردی یا خرید بلیط هواپیما روی علاالدین تراول حساب کنید، کافی است با شماره تلفن 5 رقمی 02174495 تماس حاصل بفرمایید یا به وب سایت مراجعه کنید و همه چیز را آنلاین رزرو نمایید.