قمصر کاشان

قمصر کاشان؛ شهری با بوی گلاب!

اگر یک شهر در کل دنیا وجود داشته باشد که بشود آن را با بهشت مقایسه کرد، قمصر کاشان است. درست وقتی محو زیبایی‌های کاشان هستید و از دیدن خانه‌هایی مانند خانه طباطبایی‌ها در حیرت هستید قمصر کاشان به انتظار است تا شما را شگفت زده کند. کافی است یک بار در اردیبهشت ماه به قمصر کاشان سفر کنید. آن وقت است که با بوییدن عطر گل‌های محمدی، می‌توانید بویی مشابه آنچه از بهشت شنیده‌اید را استشمام کنید.
البته این تمام جذابیت قمصر نیست. غیر از گل و گلاب که تقریبا هر ایرانی از آن باخبر است، ویژگی‌های جذاب دیگری نیز وجود دارند که جاذبه‌های قمصر کاشان را تشکیل می‌دهند. اما اگر قرار است در اردیبهشت به قمصر سفر کنید، می‌توانید یکی از تورهای متنوع کاشان علاالدین تراول را انتخاب کرده و راهی شهر گلاب و گل‌ها شوید.

قمصر کجاست؟

قمصر یکی از شهرهای مشهور استان اصفهان است که زیرمجموعه شهرستان کاشان محسوب می‌شود. این شهر ازنظر جغرافیایی در 25 کیلومتری کاشان قرار دارد. قمصر یک شهر درّه‌ای به حساب می‌آید که طول 9 و عرض 4 کیلومتر را داراست. شهری جمع و جور با حدود 4 هزار نفر جمعیت که 1900 متر هم از دریا ارتفاع دارد. مجموع شرایطی که گفتیم، باعث می‌شود که قمصر یکی از بهترین نقاط دنیا برای کشت انواع گل خوشبو باشد.

تاریخچه قمصر

قمصر جزو شهرهای باستانی ایران محسوب می‌شود و تاریخچه‌ای غنی دارد. آثار باستانی فراوانی در قمصر و حومه آن وجود دارند که از بین آن‌ها می‌شود به کاروانسرای شاه عباسی یا امامزاده پیرداوود قمصر اشاره داشته باشیم. بسیاری از محققین تاریخی و باستان‌شناسی معتقدند که قدمت شهر قمصر به قبل از رواج اسلام در ایران بازمی‌گردد. برخی هم این قدمت را تا دوره هخامنشیان عقب می‌برند. در هرصورت قمصری که امروزه می‌بینیم، حاصل بعد از دوره اسلام و حتی بعد از دوره سلجوقیان است. زیرا ملک شاه سلجوقی با حمله به قمصر، این شهر را به طور کل ویران و نابود کرده است.

اما چند قرن بعد، کم کم قمصر جدیدی شکل می‌گیرد. زیرا پادشاهان مختلف توجه خود را به جاذبه‌های طبیعی قمصر می‌بخشند. به خصوص در دوره صفویه که شاه عباس دوم، تغییرات وسیعی از سوی دولت صفوی در قمصر ایجاد شده و این شهر توسعه پیدا می‌کند. واژه قمصر به اعتقاد زبان‌شناسان، در ابتدا به اشکال کُمسر و قمسر و به معنای سرزمین چاه و قنات بوده است. زیرا در قمصر چاه‌ها و قنات‌های زیادی حفر شده بوده است.

آداب و رسوم شهر قمصر کاشان

مهمترین رسم مردم شهر قمصر که قطعا با آن آشنا هستید، مراسم گلاب گیری است. این مراسم همه ساله در حول و حوش 15 الی 25 اردیبهشت ماه انجام می‌شود. البته متاسفانه خیلی از جزئیات زیبای مراسم گلاب گیری دیگر یا انجام نمی‌شوند و یا کمرنگ شده‌اند. برای مثال قبلا طی این مراسم، مردم شهر گل‌های چیده شده را سوار شتر یا الاغ می‌کردند و با ساز و دهل برای گرفتن گلاب می‌بردند که دیگر کمتر اجرا می‌شود.

غیر از این رسم همیشگی، دربین آداب و رسوم مردم قمصر باید دنبال رسوم مذهبی بگردید. قمصری‌ها غالبا افرادی شریعت‌مدار و مذهبی هستند که مراسم آیینی، خصوصا محرم را خیلی جدی برگزار می‌کنند و خوراکی‌هایی خاص، مانند نان عباسعلی را برای برآورده شدن حاجات‌شان در این ایام می‌پزند و پخش می‌کنند.

جاذبه‌های شهر قمصر

در سفر به قمصر بستگی به خودتان دارد که چه هدفی دارید. زیرا جدای از گلاب گیری که دیگر شهره عام و خاص است، قمصر هم از جاذبه‌های طبیعی و محیط زیستی و هم از جاذبه‌های تاریخی و باستانی برخوردار است. خصوصا اگر در فصل بهار یا تابستان که هوای این شهر معتدل است، سفر کرده باشید، می‌توانید به راحتی بالا و پایین این شهر را بگردید و حظّ وافری ببرید. بیایید چند جاذبه مشهور قمصر را با هم مرور کنیم.

چشمه آب صالح

چشمه آب صالح قمصر یکی از هیجان‌انگیزترین جاذبه‌های گردشگری قمصر است. این چشمه در مسیر رودخانه معروف فرفهان قرار گرفته است. آب این چشمه از ارتفاع 300 متری کمر اشک می‌آید و سرچشمه‌ای به این خوبی باعث زلالی و گوارایی آب چشمه شده است. شریان‌ها و جوی‌های آبی که در اطراف این چشمه سرازیر می‌شوند، با آن موقعیت جغرافیایی کوه و درّه که در قمصر وجود دارد، باعث ایجاد نماهایی زیبا و شگفت‌انگیز می‌شوند. به خصوص در فصل زمستان که تمام این جوی‌های ریز اما متعدد، یخ می‌زنند و منظره‌هایی را درست می‌کنند که بعید است جای دیگری دیده باشید.

سرای خاتون قمصر

اگر در قمصر دنبال بناهای تاریخی و باستانی می‌گردید، باید به سرای خاتون قمصر بروید. این سرا یک بنا با طرح و نقشه‌ای بسیار قدیمی است که با ظرافت و دقت معماری اصیل ایرانی ساخته شده است. بنابراین می‌توانید حدس بزنید که چقدر زیبا و شگفت‌انگیز خواهد بود. این بنا با انواع و اقسام هنر ایرانی، شامل گچ‌بری‌های ظریف و منحنی، مقرنس‌کاری سقف و دیواره‌ها، درب‌های چوبی درودگری شده، آینه‌کاری‌ها ریز و درشت و اتاق‌ها و ایوان‌های تودرتو و متعدد مزیّن شده است.

اما نکته هیجان‌انگیز می‌دانید چیست؟ وقتی وارد این سرا شوید و آن را از نزدیک ببینید، احتمالا تصور می‌کنید چندین قرن از ساخت این بنا می‌گذرد؛ اما سرای خاتون باوجود اینکه کاملا طرح و نقشه‌ای قدیمی را داراست، کاملا نو و تازه‌ساز است. یعنی هنرمندان قمصری و ایرانی جمع شده‌اند و با طرح و نقشه ایرانی اسلامی، یک بنای قدیمی را بازآفرینی کرده‌اند!

مسجد جامع قمصر

یکی از نقاط مهم هرشهر در تاریخ بعد از اسلام، مسجد جامع آن شهر به حساب می‌آمده است. مسجد جامع قمصر هم با تاریخچه طولانی که دارد، از این قاعده مستثنی نیست و جلوه‌ای از تمدن این شهر محسوب می‌شود. وجود یک درخت چنار زنده با بیش از 500 سال عمر، نه‌تنها زیبایی مخصوصی به حیاط این مسجد بخشیده است، بلکه عمر بالای مسجد را هم نشان می‌دهد. محققین تاریخ معتقدند که احتمالا عمر این مسجد به ابتدا و یا حتی اندکی قبل از دوران صفوی بازمی‌گردد.

یکی از شواهد دیگر که نشان می‌دهد این مسجد خیلی قدیمی است، طرح سنتی آن است که گنبد و مناره ندارد. به همین دلیل احتمالا دیدن این مسجد برایتان خاص‌تر از مسجدهای امروزی خواهد بود. صحنی مستطیل‌شکل که دو قسمتش با ایوان و صفه و دو قسمت دیگرش با شبستان‌هایی ستون‌دار محصور شده است، کلیت طرح این مسجد زیباست. ضمنا این مسجد در نزدیکی بلوار ساحلی شهر قمصر کاشان واقع شده است.

قله گرگش

چندباری از واقع شدن قمصر در درّه گفتیم؛ پس طبیعی است که باید دور و برش کوه نیز وجود داشته باشد! قله گرگش در رشته کوه کرکس، یکی از مهم‌ترین و زیباترین این کوه‌هاست که با 3600 متر ارتفاع در جنوب غربی شهر قمصر واقع شده است. این قله پر است از چشمه‌های گوناگون آب زلال و یکی دیگر از جذابیت‌های گردش در این قله هم وجود رصدخانه ملی ایران در نوک آن است. اگر دوست داشته باشید که به این قله صعود کنید، جایزه خوبی خواهید گرفت. زیرا از بالای این قله، زیبایی‌های قمصر دوچندان به چشمتان خواهند آمد! نوک این قله دقیقا مانند بام یک شهر عمل می‌کند و اتفاقا نام گرگش هم به معنای «بام کاشان» است؛ زیرا علاوه بر قمصر، بخش زیادی از کاشان را نیز از آن بالا مشاهده خواهید کرد.

سفر به قمصر کاشان با علاالدین تراول

سفر به قمصر را می‌توان یکی از اولین نمونه‌های تور گردشگری در ایران معرفی کرد. زیرا زمانی که هنوز خیلی گردشگری مرسوم نبود هم مردم از شهرهای دور و نزدیک برای دیدن مراسم گلاب گیری به قمصر کاشان سفر می‌کردند و از تماشای آداب و رسوم و هنر مردم این شهر لذت می‌بردند. شما نیز اگر دوست دارید می‌توانید از خدمات علاالدین تراول، مانند رزرو هتل های کاشان و راهنمایان تور برای سفر یا خرید بلیط هواپیما و دیدن جاذبه‌های قمصر کمک بگیرید.