ضرابخانه گنجعلی خان در کرمان
کرمان که در دوران صفویه و در زمان حاکمیت گنجعلی خان به یکی از مهمترین شهرهای ایران تبدیلشده بود به اهتمام گنجعلی خان، صاحب مجموعهای فرهنگی و بزرگ شامل میدان، حمام، مدرسه، بازار، آبانبار و ضرابخانه شد. ضرابخانه گنجعلی خان در قسمت شمالی میدان، داخل بازار مسگری شمالی و درست رو به روی حمام قرارگرفته و از سال ۱۳۷۰ بهعنوان یکی از معتبرترین موزههای سکه ایران فعالیت میکند.
کاربری ضرابخانه گنجعلی خان
ضرابخانهها محلی برای ساخت سکه بودهاند، به این شکل که پس ذوب فلزات، آنها را در قالبهای مخصوص میریختند تا نقش موردنظرشان روی سکه حک شود. گاهی بدون استفاده از قالب و تنها با استفاده از پتک و یا چکش مخصوص، عمل حک شدن نقش موردنظر بر روی سکه انجام میشده است. این روش تا قبل از دوره قاجاریه در ایران کاربرد داشت و پس از ناصرالدینشاه، ضرب سکه با روشهای جدید در ایران رایج شد.
معماری ضرابخانه گنجعلی خان در کرمان
اصلیترین تزئین داخلی بنا را گچبریها تشکیل میدهند. بالای گنبدِ بلندِ ضرابخانه گنجعلی خان، یک عمارت کلاهفرنگی قرارگرفته که باعث میشود مقدار زیادی نور به داخل ساختمان ضرابخانه گنجعلی خان راه پیدا کند. حوض مربعی شکلی درست زیر نورگیر قرارگرفته که انعکاس نور بر آن، جلوه زیبایی بخشیده است. رنگ اخرایی آجرها نیز زیبایی خاصی به داخل بنا بخشیده است. پلان این ضرابخانه، مربعی شکل است و قوسهای تیزه دار و طاقنمای ضربیاش ازجمله ویژگیهای معماری آن به شمار میآید.
قدمت ضرابخانه گنجعلی خان
پیدا شدن سکههای مسی و قطعاتی فلزی که از آن برای ضرب سکه استفاده میشد در هنگام بازسازی بنا، ادعای ضرابخانه بودنش را تائید کرد. سکههای مختلفی از دوران مختلف تاریخی از اشکانیان، ساسانیان، امویان، عباسیان، گورکانیان، تیموریان، آق قویونلوها و قراقویونلوها، ایلخانیان، صفویان، افشاریان، زندیان، قاجاریه و پهلوی در این موزه نگهداری میشوند. اسکناسهای دوران قاجاریه و پهلوی نیز در بخشی از موزه برای بازدید عموم به نمایش گذاشتهشدهاند. مجسمههای مومی در حال ضرب سکه، شمارا با چگونگی عملکرد ضرابخانهها درگذشته آشنا میکنند. اگر قصد سفر به کرمان را دارید میتوانید تور کرمان را رزرو کنید و با مراجعه به صفحه هتلهای کرمان و رزرو یکی از هتلها میتوانید سفر خوبی را تجربه کنید.