کاخ نیاوران تهران
گشتی در دل تاریخ معاصر ایران
در شمال تهران، در میان باغی سرسبز و با طراوت، کاخ نیاوران، نگینی از دوران پهلوی، خودنمایی میکند. این کاخ که در زمان محمدرضا پهلوی به عنوان اقامتگاه اصلی مورد استفاده قرار میگرفت، امروزه به عنوان موزهای جذاب، دروازهای به سوی تاریخ معاصر ایران است. کمتر کسی را میتوان یافت که کاخ نیاوران تهران را نشناسد. این کاخ در گوشه شمال شرقی مجموعهای به نام مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران در منطقه نیاوران در شمال تهران قرار دارد و هرساله میزبان هزاران گردشگر ایرانی و خارجی است که برای بازدید از آن به تهران میآیند. کاخ نیاوران که قدمت آن به دوران قاجار و پهلوی میرسد، سالهاست به یکی از محبوبترین دیدنی های تهران تبدیل شده است. برای بازدید از این مجموعه و سایر جاذبههای گردشگری پایتخت، پیشنهاد میکنیم با تور تهرانگردی یک روزه علاالدین تراول همراه شوید. اطلاعات این تور و سایر تورهای داخلی را میتوانید در صفحه رزرو آنلاین تورهای ایرانگردی وبسایت علاالدین تراول مطالعه نمایید. مجموعه کاخهای نیاوران مجموعهای از کاخها و باغهای تماشایی با داستانهای تاریخی جذاب است که حتما حال و هوایتان را چنان در یک روز عوض میکند که دوست دارید بارها و بارها سری به این نیاوران پرآوازه بزنید.
شاید برایتان جالب باشد بدانید که «نیاوران» به چه معناست؟ در زمانهای دور، منطقهی نیاوران محل نیزارهایی بوده که مردم از آنها، نی جمع میکردهاند و میآوردهاند؛ به همین دلیل نام اصلی این منطقه، «نِی آوران» بوده است. نامی که با وجههی کنونی این منطقه، چندان سازگاری ندارد. اولین توصیفی که در سایتهای مشهور اینترنتی دربارهی این منطقه میبینید، «اعیاننشین» است و کاخ نیاوران را با صفتی بهتر از این نمیتوان توصیف کرد. کاخ نیاوران شاید اعیاننشینترین کاخ چندین نسل از شاهان ایران باشد؛ از فتحعلیشاه تا پهلوی دوم.
فتحعلیشاه باغی ییلاقی در محدودهی کاخ نیاوران (نِیآوران آن هنگام) بنا کرد. محمدشاه، شاه صوفیمسلک و نسبتاً سادهزیست قاجار، بنایی کوچک و ساده در آن ساخت. ناصرالدینشاه که خود را سلطان صاحبقران میخواند کاخي مفصل و باشکوه به نام صاحبقرانیه در منطقهی کاخ نیاوران ساخت. احمدشاه قاجار نیز دستور احداث کاخی به نسبت کوچک، اما ظریف و زیبا و مجهز را صادر کرد که به «کوشک احمدشاهی» مشهور شد.
پس از احمدشاه و گسستن شیرازهی سلسلهی قاجار، رضاشاه این کاخ را به حال خود واگذاشت؛ اما فرزند او، در سال ۱۳۳۷ دستور تخریب بنای فرسودهی فتحعلیشاه را صادر کرد و بهجای آن کاخ ۹۰۰۰ متری نیاوران را احداث کرد. کاخی که در ابتدا قرار بود محل پذیرایی از میهمانان خارجی باشد؛ اما شکوه حیرتانگیز آن، چنان چشمها را خیره ساخت که محمدرضا پهلوی و خانوادهاش نتوانستند از آن دل بکنند و قرار بر این شد که این کاخ، خانۀ فوقاعیانی خاندان سلطنتی باشد؛ خانهای در پاکترین و خوش آب و هواترین منطقهی تهران. در مورد نیاوران جالب است دانستنیهای زیر را بدانید:
آنچه کاخ اصلی نیاوران را به کاخی خاص تبدیل کرده است، سقف متحرک آن است که در زمان پهلوی طراحی شده و در زمان نیاز باز و بسته میشده است. معماری این کاخ به شرح زیر است:
وارد کاخ اصلی که میشوید، فرشی نفیس به نام فرش مشاهیر را میبینید که اواخر دوره قاجار در کرمان بافته شده و در آن چهره پادشاهان گذشته ایران به تصویر کشیده شده است. در سایر قسمتهای کاخ، اتاق خواب شاه و ملکه، فرزندان و ندیمه آنها را میبینید که مورد بازدید گردشگران قرار میگیرد. سینمای شخصی، اتاق پذیرایی تشریفاتی، اتاقهای تعویض لباس و غیره از دیگر بخشهای جذاب کاخ نیاوران است که بازدید از آنها را نباید از دست داد. تزیینات دیوارها و سقفها، گچبریها و لوسترها هرچه بیشتر این کاخ را جذاب و زیبا کردهاند و هر بینندهای را مسحور شکوه خود میکنند.
آخرین همسر محمدرضا پهلوی، یعنی فرح دیبا، همچنین دستور بنای کتابخانهای مفصل را صادر کرد که این مهم را «عبدالعزیز فرمانفرمائیان»، معمار بسیار مشهور و از بنیانگذاران نظام مهندسی ایران، به نحو احسن به انجام رساند. وی با مدرنترین سازهها و بهروزترین طرحهای دهه هفتاد میلادی (دههی ۵۰ شمسی) این کتابخانه را ساخت.
افرادی چون پروین اعتصامی، «والت دیزنی» (برندهی ۲۷ جایزهی اسکار) و جواهر لعل نهرو هر یک آثاری به کتابخانهی کاخ نیاوران اهدا کردهاند و مجسمهسازان و هنرمندانی بسیار بزرگ چون بهمن محصص و استاد پرویز تناولی، بنای این کتابخانهی فوق اشرافی را با آثار درخشان خود آراستهاند. بعد از کتابخانه به بازدید از موزهی اتومبیلهای سلطنتی کاخ نیاوران میپردازیم که شامل خودروهای سوپر لوکس دههی هفتاد میلادی است. سپس به همین منوال به بازدید از سایر کاخها میپردازیم.
کاخ نیاوران، با معماری چشمگیر، تاریخ پرفراز و نشیب و باغی سرسبز، مکانی جذاب برای گردشگران و علاقهمندان به تاریخ معاصر ایران است. ساعات بازدید از این مجموعه 9 صبح الی 16 میباشد و برای ورود به کاخ و موزهها باید بلیط تهیه کنید. برای اطلاعات بیشتر و خرید بلیط میتوانید از طریق سایت علاالدین تراول اقدام نمایید. همچنین در صورتی که بخواهید در تهران اقامت داشته باشید، کافیست به صفحه رزرو هتل های تهران سری بزنید یا از بخشهای مختلف سایت جهت خرید بلیط هواپیما به اقصی نقاط ایران اقدام نمایید و برای دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید با شماره 02174495 تماس بگیرید.